«Білгірлер" атты танымдық сайыс

• 1 слайд

  
  «Білгірлер сайысы»
  
  «Біз Қазақстанның барлық азаматтарының
  отаншылдық сезімі мен өз еліне деген
  сүйіспеншілігін дамытуға тиіспіз»
  Нұрсұлтан Назарбаев
  
  
  

• 2 слайд

  
  1-кезең: «Бәйге» сайысы. 
  2-кезең: «Жорға» сайысы. 
  3-кезең: «Көкпар» сайысы. 
  VII. Қорытындылау Сайыскерлердің білімдерін бағалау. 
  

• 3 слайд

  БІРІНШІ КЕЗЕҢІ 
  ” БӘЙГЕ ” 
  Танымдық ойын ережесі. 
  Алты оқушы қатысады. 
  1. Жүргізуші қатысушыларға қарапайым сұрақтар қояды. 
  2. Қатысушы дұрыс жауап берген әр сұраққа
  1 ұпай иеленеді. 
  3. Жауапқа он секунд уақыт беріледі, одан кейінгі жауаптар қабылданбайды. 
  
  

• 4 слайд

  1-оқушы (5 сынып)
  1. Тас дәуірі неше кезеңге бөлінеді, атап шық
  2. Шумер-аккад мәдениетінің мұрагері
  3. Сақ патшайымы?
  4. Ең алғашқы адамдар қандай кәсіппен айналысты?
  5. Қола дәуірінің мәдениеті ? 
  6. Қазақ хандығының негізін қалаушылар?
  7. Қытайдың діні?  
  
  

• 5 слайд

  2-оқушы. (5 сынып)
  
  1. Отырар билеушісі?
  2. Моңғол билеушісі
  3. Тарихтың атасы кім?
  4. Тарихи деректер нешеге бөлінеді?
  5. Опасыздық жасап моңғалдарға Отырар қақпасын ашқан кім?
  6. Шығыстың ғұлама ғалымы?
  7. Әлемдік Қытайдан шыққан сауда жолы?
  
  

• 6 слайд

  3-оқушы. (6 сынып)
  1. Бумеранг мен жебе тас дәуірінің қай кезеңінде пайда болды?  
  2. Қола дәуіріндегі пайда болған стиль
  3.Рулық қауым қай кезеңде пайда болды?
  4. Жер бетінде мұздықтар ери бастады
  5. Алғашқы адамдардың мекендері?  
  6. Синантроп қай елден табылды  
  7. Қазақстанда алғашқы адам қай жылы пайда болды?
  
  

• 7 слайд

  4-оқушы. (6 сынып)
  
  1. Тік жүретін адам қалай аталды?  
  2. Ең алғашқы адамның қаңқасы қай жерде табылды
  3.Орта ғасырдың мезолит қамтитын кезең?
  4. Алғашқы адамдардың бастапқы кезеңі?
  5. Жаңа тас ғасыры неолит қамтитын кезеңіні?
  6. Ең бірінші қолданған металл?
  7. Ежелгі жер жыртудың құралы?
  
  

• 8 слайд

  5-оқушы.  (7 сынып)
  
  1. Түрік қанатының құрылуы?
  2. Батыс Түрік қағанатының қалыптасқан жылы ?
  3. Түрік қоғамында «тат» деп кімді айтқан?
  4. Түркеш қағанатының қалыптасқан жылы?
  5. Сұлу қағанды арабтар қалай атаған?
  6. Сұлу қаған қай қалаға көшірді?
  7. Қарлұқ қағанатының құрылған жылы?
  
  

• 9 слайд

  6-оқушы.  (7 сынып)
  
  1. Түрік қанатының негізін қалаған кім?
  2. Батыс Түрік қағанатын 616-618 жылдары қай қаған билік етті?
  3. Батыс Түрік қағанатының орталығы қай қала?
  4. Түркеш халқының негізгі құрамы?
  5. Оғыз мемлекетінің орталығы қай қала?
  6. Қимақ қағанаты қай кезеңде қалыптасты?
  7. Қарахан мемлкетінің негізін қалаушы кім?
  
  

• 10 слайд

  ЕКІНШІ КЕЗЕҢ 
  ”ЖОРҒА” 
  «Жүзден жүйрік,мыңнан тұлпарды»анықтауда келесі айналымды бастайық . Екі топқа ортақ тапсырма : Астанадағы «Бәйтерек монументі» қандай аңызға сүйеніп салынды. Сол аңызды айтып беріңдер. Дұрыс жауапқа 30 ұпай. 
  
  

• 11 слайд

  ЕКІНШІ КЕЗЕҢ 
  ”ЖОРҒА” 
  Дұрыс жауабы:
  Көнеден келе жатқан қазақ мифологиясында Бәйтерек - күллі ғалам бейнесі, ол жерастынан өрлеп, жер үстін көктей өтіп, аспанға тіреледі. Байырғы ортаның мифтік санасы көрінетін ауыз әдебиеті нұсқаларында қаһарман әртүрлі себептермен жерастына түседі. Төменгі әлем қараңғы, зұлым күштердің мекені, өлілер патшалығы. Осы әлемге тап болған қаһарман көкке тірелген Бәйтерекке келеді. Бәйтеректің түбінде айдаһар, төбесінде Самұрық құстың ұясы, ұяда жұмыртқа немесе жаңа ғана жұмыртқадан шыққан шақа балапандар. Мифтік қаһарман айдаһарды өлтіріп, балапандарды ажалдан құтқарады. Самұрык құс қаһарманға ризалығын білдіріп, Бәйтеректі бойлай ұшып, оны төменгі қабаттан ортаңғы қабатқа алып шығады. Әлемнің төменгі қабатына түскен мифтік қаһарманға жарық дүниеге шығатын жол тек Бәйтерек арқылы жүзеге асады.
  Бәйтерек зұлымдық патшалығының өкілі айдаһарды үстіңгі қабатқа жібермей, қаһарман келгенше төменде жорғалатып қояды, тіпті төбесіндегі балапандарға да жібермейді. Сөйтіп Самұрықтың ұясын да, жоғарғы қабатты да таза ұстайды, өзі де шайқалмай, тіп-тік күйінде тұрады. Ол - мәңгіліктің символы. Самұрық қаһарманды жер бетіне алып кеткенде де Бәйтерек оның ұясын, балапандарын қарауылдап қалады. Бәйтерек тек үш қабатты байланыстырып тұрған дәнекер ғана емес, адамға ізгілік жолын көрсетуші, жақсылық жасаушы. Бәйтерек жай ағаш емес, ол өте үлкен, «үйдің жуандығындай», алты қанат киіз үйді көз алдыңызга елестеді. Мифологиядағы Бәйтеректің осыншама ізгілікті қызметі ел танымына ерекше ықпал етіп, керемет ағаш деген ұғым қалыптастырған да, «бәйтерек» сөзі қосымша астарлы мағынаға ие болган. Бәйтерек атауына байланысты тілімізде қолданылатын сөз орамдарынан оның бірнеше мәнде: кәдімгі зәулім ағаш; екіншісі, әлем ағашы; үшіншісі - мықты, зор, күшт мағынасында; төртіншісі, тірек, сүйеніш, қорған, пана мәнінде ұғынылатынын байқаймыз.[1]
  
  

• 12 слайд

  ҮШІНШІ КЕЗЕҢ 
  ”КӨКПАР” 
  Екі топқа бірдей тапсырма.
  «Тәуелсіз Қазақстан» атты тарихи шығарма бір бет жазу.
  (40 ұпай)
  

• 13 слайд

  VII.Қорытындылау 
  
  Оқушылар пікірлерін тыңдау және талдау. Пікір айту. Сайыстың қорытындысын шығару үшін 
  әділқазы мүшелерін ортаға шақырамыз. Сайыскерлердің білімдерін бағалау.
  
  
  

• 14 слайд

  VIII.Жеңімпаздарды марапаттау. 
  Сабақ барысында белсенділік танытқан оқушыларды мадақтау және бағалау
  
  1 Ең сауатты оқушы 
  2 Ең білімді оқушы 
  3 Ең ақылды оқушы 
  4 Ең дарынды оқушы 
  5 Ең ізденімпаз оқушы 
  6 Ең талапты оқушы 
  7 Ең сабырлы оқушы