Доклад "Математика сабағында оқушылардың білімін тексерудің кейбір әдіс-тәсілдері"

Алматы облысы

Панфилов ауданы

Жаркент қаласы

А.В.Луначарский атындағы орта мектеп-гимназия мектепке дейінгі шағын орталығының математика пәнінің мұғалімі

Математика сабағында   оқушылардың білімін тексерудің  кейбір әдіс-тәсілдері

              Сабақта оқушылардың білімін тексерудің көптеген әдіс-тәсілдері бар. Олардың кез-келгенін сабақта пайдалана беру кейде нәтиже бере қоймайды, сондықтан  білім тексерудің  сол тақырып бойынша тиімдісін таңдап алу ,жақсы нәтижелер алуға көмектеседі. Оқушының қабылдаған білімді меңгеру деңгейін анықтаудың  ең  бастысы  үй тапсырмасын тексеруден басталады. Солардың бірнешеуін қарастырайық:

Есеп шығарудың үлгісін көре отырып, өзін-өзі тексеру

Бұл тексерудің  негізі жаңа тақырыпты түсіндіріп болған соң, алғашқы сабақта пайдаланылады.Үй тапсырмасының шығарылуы тақтаға жазылып қойылады (немесе интерактивті тақтада ) Оқушылар дәптерлерін жабық күйінде қалдырып , шығарылған есепті талдайды ,оның шығарылуының әрбір жолын түсіндіреді. Талқылау біткен соң оқушылар өз дәптерлерін ашып, әрқайсысы өз жұмыстарын тексереді. Кеткен қателерінің астын сызып,қарындашпен белгілеп ,тақтадағы үлгі бойынша салыстыра отырып, өздерін бағалайды .Ал еш қателіксіз шығарған есептерін көрсете отырып ,ол қушы жеке тапсырма алады. Барлық жұмысты мұғалім өзі қайта тексеріп шығады.

        Тексерудің бұл түрі оқушыға есеп шығару барысында өте мұқият болуға,есеп шығарудың жолының үлгісі арқылы өз кемшілігін табуға және өзін-өзі әділ бағалауға үйретеді.

     Есеп шығарудың үлгісі арқылы бірін-бірі тексеру

Тақтадағы шығырылған үлгі есептердің көмегімен оқушылар өздерінікін емес, көрші оқушының  үйден шығарып келген есебін тексеру арқылы ,кеткен қатесін таба білу және оны көрсету керек. Ал оқушы кеткен қатесі бойынша есептің шығарылу жолын қайта көрсету және оған талдау жасау керек. Мұғалім жұмыстарды және олардың тексерілу дұрыстығын қарап шығады.

           Үй тапсырмасын кеңесшілердің көмегімен тексеру

Үй тапсырмасы интерактивті тақтада шығарылған , бірақ көрсетілмеген, кеңесшілердің жұмысын алдын-ала мұғалім тексеріп  қойылған және оларға алдын-ала  үй тапсырмасын қалай тексерілуі туралы  нұсқау берілген. Басқа оқушының қатесін табу арқылы ,мұқият болуды және жазуы  дұрыс немесе түсініксіз болуына байланысты  алған әсерінің  тәрбиеге ықпалы мол. Кеңесшінің тексеріп қол қойып өткізген жұмысынан кейін  мұғалім өзі тексеріп өтуі қажет.

Жазбаша тексеру жұмысы

1.     Тест арқылы : шағын ,оңайдан қиынға біртіндеп көшу арқылы  тек үш жауап беру арқылы шығарылатын есептер

2.     Сәйкестендіру арқылы жауап табу есептер  топтамасы (логикалық ойлауды ұштайтындай есептер тобы)

3.     Жоғарыдағы тексеру барысында көп қателіктер жіберген есептерге байланысты

4.     Деңгейлеп, саралап , үздік оқушыларға арналағн есептер тобы құру арқылы ;

Сұрақ -жауап тексеруі

Сабақ өтілген сайын есептердің деңгейі күрделене  бастайды ,сондықтан шығара алмаған немесе жауабы сәйкес келмеген есептердің шарты бойынша оқушылыр сұрақтар тобын жазбаша түрде дайындап келеді .

Бұл біріншіден оқушының үй жұмысына көңіл бөліп, есеп шығарудың жолын іздестіргенін байқатса,екіншіден оқушы өзінің қандай мәселені игере алмағандығын айқындаса,  үшіншіден келесі жолы осы олқылықты қайталамауына жағдай жасайды .Сұараққа алдымен оқушы-кеңесші жауап беруге мүмкіндік беру ,  одан соң мұғалім жауап беру керек.

Топпен жұмыс

Оқушыларды топқа бөлу , кез-келген ретпен бөлуге болады (тек деңгеймен емес) Бірінші топтың оқушыларына сұрақтарды беру ,екінші топтың оқушыларына  жартылай жауап берілген  парақтарды ұстату, сұрақ қойылған кезде  , бірден жауабын айту немесе жартылай жауапты оқып, оны жалғастыру немесе негіздеу . Әрбір жауапқы  «+» немесе «-» таңбасын қою , сұрақтың қиындық деңгейіне қарай топтап, бағалау.

Математикалық бәйге

Интерактив тақтада сұрақтар және оларға сәйкес келетін ұпайлар саны жазулы тұрады .Анықтама ,аксиома -1 ұпай, есептер қиындығына қарай -2 ұпай т.с.с. Сабақ соңында ұпай саны жарияланып топ басшысы және оқушыларды жеке-жеке бағалауға болады.

Теориялық тексеру

Тарауды немесе  шағын тақырыпшаларды аяқтағанда  , өз қалауларымен осы тарау бойынша кез-келген сұраққа жауап беремін деген  жеке оқушы немесе топты шақыру сұрақтар жиынын беру ,жауаптарын бағалау .