Геометрия пәнінен сабақ жоспары "Үшбұрыштың теңсіздігі"

Күні: 20.12.2016 жыл

Сыныбы: 7

Сабақтың тақырыбы: Үшбұрыштың теңсіздігі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: үшбұрыштың әр қабырғасы қалған екі қабырғасының қосындысынан кіші болатынын меңгерту және тақырыпты жақсы есте сақтау үшін есептер шығарту.

Тәрбиелік: өмірмен байланыстыра отырып, ұлттық дүниетанымын, танымдық ой-өрісін кеңейту; оқушыларды ізденімпаздылыққа, шапшаңдыққа, адамгершілікке тәрбиелеу. Өз бетінше жұмыс істеуге және уақытты тиімді пайдалануға білуге үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау және ойын жинақтау қабілетін, зейінін тұрақтандыру, сұраққа нақты жауап беру, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Проблемалық, түсіндіру, сұрақ-жауап, есептер шығару.

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру бөлімі.

II.Үй тапсырмасын тексеру.

1.                 АВС үшбұрышында: ∟А=120⁰, ∟В=40⁰, ∟С=20⁰. Ең үлкен қабырғаны, ең кіші қабырғаны атап көрсетіңдер.

Жауабы: ВС - ең үлкен қабырға, АВ – ең кіші қабырға. Себебі: үшбұрыштың үлкен бұрышына қарсы үлкен қабырға жатады, кіші бұрышына қарсы кіші қабырға жатады.

2.                 DKC үшбұрышында: DC=10 см, DK=4 см, KC=8 см. Үшбұрыштың ең үлкен және ең кіші бұрыштарын атап жазыңдар. Себебін жазып түсіндіріңдер.

3.                 Жауабы: үшбұрышта үлкен қабырғаға қарсы үлкен бұрыш жатады, кіші 

2.                 қабырғаға қарсы кіші бұрыш жатады. Сондықтан ең үлкен бұрыш K бұрышы, ең кіші бұрыш –C бұрышы болады.

III.Жаңа сабақ:

Тапсырма1:

1.                 Үшбұрыш сызыңдар. Оның төбелерін А, В, С әріптерімен белгілеңдер. Ең үлкен қабырғаны АВ деп белгілеңдер.

2.                 Үшбұрыштың қабырғаларының ұзындықтарын өлшеп табыңдар да, жазып қойыңдар. Айталық , АВ =8 см , ВС=4 см, АС=7 см болсын.

3.                 ВС мен АС қабырғаларының ұзындықтарының қосындысын табыңдар: ВС

4.                 ВС мен АС қабырғаларының ұзындықтарының қосындысын табыңдар: ВС+АС=4+7=11 см (үлгі).

5.                 АВ-ның ұзындығын қалған қабырғаларының ұзындықтарының қосындысымен салыстырыңдар: 8 см < 11 см.

6.                 Қорытынды жасаңдар, АВ < BC+AC болуға тиіс.

Теорема: Үшбұрыштың әрбір қабырғасы өзге екі қабырғаларының қосындысынан кіші болады.

Тапсырма 2:

Берілген сандар үшбұрыш қабырғалары бола алама?

7.                 а=4 см; в= 4 см; с=8см. (Бола алмайды)

Берілген сандар үшбұрыш қабырғалары бола алама?

1.                 а=4 см; в= 4 см; с=8см. (Бола алмайды)

2.                 a=5 см; в=7 см; с=9 см. (Бола алады)

3.                 а=2 см; в=3 см; с=5 см. (Бола алмайды)

4.                 а=12 см; в=15 см; с=8 см. (Бола алады)

5.                 а=41 см; в=48 см; с=80см. (Бола алады)

6.                 а=413 см; в=148 см; с=208 см (Бола алмайды)

7.                 а=51 см; в=46 см; с=81 см. (Бола алады)

IV.Есептер шығару.

Сабақта:192, 193,204 - есептер.

№192

Екі қабырғасының ұзындығы: 1) 2 см және 5 см, 2) 21 см және 9 см, 3) 6 дм және 3 дм болатын тең бүйірлі үшбұрыштың үшінші қабырғасын табыңдар. 1) 5 см, 2) 21 см, 3) 6 дм.

V.Сабақты бекіту.

Тапсырма 3:

Кесінділерді пайдалана отырып, екі үшбұрыш құрастырыңдар.

1-ші үшбұрыш қабырғалары 10 см, 12 см, 9 см. 2-ші үшбұрыш қабырғалары 7 см, 6 см, 4 см.

VI.Қорытындылау.

Тест тапсырмалары:

1. АВС үшбұрышының периметрі 15 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см үлкен, ал АВ қабырғасы АС-дан 1 см кіші. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз.

А) 5 см, 7 см, 3 см

В) 4 см, 5 см, 6 см

С) 5 см, 8 см, 2 см

Д) 8 см, 4 см, 6 см.

2. Төменде көрсетілген сандардың ішінен үшбұрыштың қабырғалары бола алмайтынын таңдаңыз.

10см; 15см; 2 см.

2. 4 см; 7 см; 8 см.

3. 1 м; 2 м; 3,3 м.

4. 3 см, 4 см, 5 см.

А) 2; 3; 4

В) 2; 4

С) 1; 4; 3

Д) 1; 3.

3. Барлық бұрыштары 60⁰-қа тең болатын үшбұрыштың бір қабырғасының ұзындығы 15 см.Үшбұрыштың периметрін табыңыз.

А) 35 см

В) 45 см

С) 48 см

Д) 55 см.

4. Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы 5 см және 6 см. Үшінші қабырғасын табыңыз.

А) 5 см немесе 6 см

В) 5 см

С) 5 см немесе 10 см

Д) 6 см.

5. Егер үшбұрыш қабырғалары 4 және 9 болса, үшінші қабырғаның үлкен бүтін мәні қандай болатынын табыңыз.

А) 13 см

В) 9 см

С) 12 см

Д) 14 см

6. АВС үшбұрышының АВ қабырғасы 5 см, ВС қабырғасы АВ қабырғасынан екі есе үлкен, ал АС қабырғасы ВС қабырғасынан 2 см кіші. Үшбұрыштың периметрін табыңыз.

А) 23 см

В) 13 см

С) 25 см

Д) 12 см

VII.Бағалау.

VIII.Үй тапсырмасы. Теорема жаттау, №189, №190

1. АВС үшбұрышының периметрі 15 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см үлкен, ал АВ қабырғасы АС-дан 1 см кіші. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз. А) 5 см, 7 см, 3 см В) 4 см, 5 см, 6 см С) 5 см, 8 см, 2 см Д) 8 см, 4 см, 6 см. 2. Төменде көрсетілген сандардың ішінен үшбұрыштың қабырғалары бола алмайтынын таңдаңыз. 10см; 15см; 2 см. 2. 4 см; 7 см; 8 см. 3. 1 м; 2 м; 3,3 м. 4. 3 см, 4 см, 5 см. А) 2; 3; 4 В) 2; 4 С) 1; 4; 3 Д) 1; 3. 3. Барлық бұрыштары 600-қа тең болатын үшбұрыштың бір қабырғасының ұзындығы 15 см.Үшбұрыштың периметрін табыңыз. А) 35 см В) 45 см С) 48 см Д) 55 см. 4. Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы 5 см және 6 см. Үшінші қабырғасын табыңыз. А) 5 см немесе 6 см В) 5 см С) 5 см немесе 10 см Д) 6 см. 5. Егер үшбұрыш қабырғалары 4 және 9 болса, үшінші қабырғаның үлкен бүтін мәні қандай болатынын табыңыз. А) 13 см В) 9 см С) 12 см Д) 14 см

1. АВС үшбұрышының периметрі 15 см. ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см үлкен, ал АВ қабырғасы АС-дан 1 см кіші. АВС үшбұрышының қабырғаларын табыңыз. А) 5 см, 7 см, 3 см В) 4 см, 5 см, 6 см С) 5 см, 8 см, 2 см Д) 8 см, 4 см, 6 см. 2. Төменде көрсетілген сандардың ішінен үшбұрыштың қабырғалары бола алмайтынын таңдаңыз. 10см; 15см; 2 см. 2. 4 см; 7 см; 8 см. 3. 1 м; 2 м; 3,3 м. 4. 3 см, 4 см, 5 см. А) 2; 3; 4 В) 2; 4 С) 1; 4; 3 Д) 1; 3. 3. Барлық бұрыштары 600-қа тең болатын үшбұрыштың бір қабырғасының ұзындығы 15 см.Үшбұрыштың периметрін табыңыз. А) 35 см В) 45 см С) 48 см Д) 55 см. 4. Тең бүйірлі үшбұрыштың екі қабырғасы 5 см және 6 см. Үшінші қабырғасын табыңыз. А) 5 см немесе 6 см В) 5 см С) 5 см немесе 10 см Д) 6 см. 5. Егер үшбұрыш қабырғалары 4 және 9 болса, үшінші қабырғаның үлкен бүтін мәні қандай болатынын табыңыз. А) 13 см В) 9 см С) 12 см Д) 14 см