Мұхтар Мағауин. «Бір атаның балалары» әңгімесі.

Сабақтың тақырыбы Мұхтар Мағауин. «Бір атаның балалары» әңгімесі   (1- сағат)

Сілтеме Қосымша материалдар: интербелсенді  тақта, үлестірме  кестемелер,  маркерлер,  Оқулық материалы.

Мақсаты

а) Әңгіменің идеясын таниды,  жазушы Мұхтар Мағауин өмірі,шығармалары жайлы түсінік,  «Бір атаның балалары» әңгімесінің мазмұнымен таныса отырып, адамгершілік, бауырмалдық жайлы мағлұмат  алады.

ә)оқушылар көркем шығарманы оқи отырып, сыни тұрғыдан талдауға өз көзқарастарын білдіре алады,  өмірмен байланыстырып,  өзіндік ой қорытындысын жасай біледі,түрлі әдіс-тәсілдер арқылы ойлау қабілеті дамиды,  шығармашылық қабілеттері  шыңдалады.

1.    Шығармадағы  алты  баланың ауыр  тағдырын,соғыстан  кейінгі өмірлерін таныстыра  отырып, қазіргі  жетімдер  өмірімен  байланыстыра   оқыту.    Соғыстан  кейінгі өмірлерімен таныстыра  отырып, сөйлеу мәдениетін, танымдық қабілеттерін  дамыту.
Қазіргі  жетімдер  өмірімен  байланыстыра  отырып,  бауырмалдыққа,  жанашырлыққа  тәрбиелеу
Оқыту нәтижесі

Өздігінен оқу дағдыларын қалыптастырады.  Жаңа тақырыптың мазмұнын өз бетімен аша алады, салыстыра біледі, талдай алады, өздігінен бағалай алады. Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлайды.

Негігі идея: «Жетім көрсең, жебей жүр» 

Сабақ түрі    Жаңа білім беру сабағы.  Ой қозғау

Жеке тұлғаға бағытталған тапсырмалар ұсынылады.

Бірлесіп іздеуге, керегінде олардың пікіралмасуға, диалогтік әңгімеге араласады

Түйінді идеялар

1) Өздігінен іздене отырып меңгеру өзіндік түсініктеме беру қабілетіне ықпалын тигізеді.

2) Сыни тұрғыдан ойлау   балалардың өз идеясын сенімді түрде білдіруіне, түрлі көзқарастарға  көңіл бөлуге және оларды бағалауға мүмкіндік береді.

3) Алған білімдерін кеңейтіп, жаңа дағдысын қалыптастыру, өз бетінше  жаңа ақпаратты қорыта  білуге үйренеді.

Блум  таксаномиясы

7 модуль

Ресурстар

Нақты  мақсатқа бағыттайды. Оқушыларды дербес таным іс-әрекетіне негіздеп, оған түрткі болады.

 Мақсатқа дербес өзінің белсенді  іс-әрекетімен  жетуге тырысады 5 мин

Жас ерекшеліктеріне қарай білім беру

Топтастыру

Ұйымдастыру. (Психологиялық жағымды ахуал, жағдай туғызады.Топқа бөледі)

Қызығушылығын ояту. «Жүрек»  суретіне стикер әр топтан бір тілек жазу стратегиясы арқылы бір-біріне тілек білдіреді. Күніміз жарық болсын, сабағымыз сәтті болсын! ( алдын ала бағалау критерийі таратылады)

Ой қозғау. Тақырыпқа шығу.

Соғыс жылдарындағы ауыл өмірі туралы бейнеролик көрсетіледі.

–          Балалар, бейнефиьмнен не көріп отырсыңдар?

–          Дұрыс айтасыңдар, ендеше біздің бүгінгі сабағымыз не туралы деп ойлайсыңдар?

–          Дұрыс, балалар, бүгінгі сабағымызда Ұлы Отан соғысы

жылдарындағы ауыл өмірі, жетім балалар тағдыры туралы жазылған  М.Мағауиннің  «Бір атаның балалары» повесімен танысып келдік. Бүгінгі сабақтың мақсаты қандай?  

  «Бірлік»,«Достық», «Ынтымақ» «Татулық»  топтарына бөлінеді.

Кезектесіп сұрақтарға   жауап береді.

Диалог

Ынтымақтастық атмосферасын  құрады.

Бір-бірімен диалог арқылы пікіралмасады.

Жеке, жұптық жұмыс түрлерін орындайды. Проблеманы шешеді.

Білу  3 мин.

Сыни ойлау, АКТ

Ой шақыру стратегиясы

Оқулықта берілген жазушы жайлы мәліметті оқып танысады. Қосымша берілген ақпарат бойынша  хронологиялық  кесте толтырады. (жеке, жұппен, топпен)

1. «Жылдар сөйлейді» тапсырма. (жұптық жұмыс)

Мұхтар Мағауин (1940 ж. туған) (Слайд көрсетіледі: Мұхтар Мұқанұлы Мағауин- тарихшы, жазушы, драматург, қазақтың ауыз әдебиетін зерттеушісі,  ғалым. Филология ғылымдарының докторы, Мемлекет сыйлығының лауреаты, Қазақстанның халық жазушысы )

1-тапсырма: Оқушылар берілген парақшалардан дұрыс жауапты алып, топтастыру құрастырады. Жазушы, драматург, тарихшы, зерттеуші ( дәптермен жұмыс) С деңгейдегі оқушыға жеке жұмыс

1.Хронологиялық  кесте 

•  

Бағыт-бағдар  беру /тапсырма бойынша/.Ынталандырады.

Өз білетіндерін айтады. Жұбымен  талқылайды.

Тақырыпты оқып игереді, талдап талқылайды.

Өз еңбегін өзі саралайды,қорытындылайды.

Түсіну 15 мин.

Сыни ойлау

Категорияға бөлу стратегиясы

2-тапсырма: Мини мәтінмен жұмыс ( топтық жұмыс) «Ойлан, жұптас, бірік» әдісі

2.Шығарма үзінділерін жалғастырып, мазмұндау

1-топ   Ал, ағайын, сабыр,-деді басқарма қолын көтеріп.- Менің әкелгенім алты-ақ  бала.Бәріңе жетпейді. Және, қазір  бауырыма салдым деп алып, ертең өгейсітіп жүрсек тағы қазақшылыққа жатпайды. 

  Ахмет шал жұртты киіп-жарып балалардың алдына барды да қалт бөгелді. Қайсысын алсам екен деп ойланғандай. Жетімдерді жағалай шолып шықты да, ең баста тұрған ағайынды қазақ балаларының қасына келді.

2-топ - Үш төрт аптаның ішінде аяғын күс басқан қара сирақ, қара торы бала болды да шықты. Шашы ұстарамен алынған тақыр басы да қарақұйқа. Бірақ түр-тұлғасы әлі де бөлек. Тұнық көкпеңбек көзі, ақшыл сары кірпігі мен қасының өзінен бұл баланың бөтен расаның өкілі екені айқын танылатын.

2.  Неше жыл жатқан сандық түбінен апасы әперген, атыла- атыла әбден мүжілген, бірақ әлі де қолда ойнап тұрған үлкен қоңыр құлжа.   

     Рефлексия не білдік?

  Жаңа білімдерін талқылап, дамытып, жетілдіреді.

10 мин Қолдану

Сыни ойлау.

Оқыту нұсқау стратегиясы

 1-топ    

1.Ахмет пен Дәуренбек арасындағы түсінбеушілік неден басталды?                       2. Ахметтің таңдауында қандай сыр бар?

2-топ    

1.Шығарманың «Бір атаның балалары» деп аталуының себебі?

2.Зекен мінезінен Ахметтің үмітін ақтарлық қандай нышан байқадыңдар?              ( Смайликпен бағалау)

( жұптық жұмыс)Смайлик арқылы бағалау3мин

Сергіту сәтін өткізу.«Қара жорға» биі

Талдау 5 мин. Оқудағы көшбасшылық

Оқулық,  сатылай кешенді талдау

Топтық жұмыс 

Ауызша  жұмыс (шығармаға сатылай кешенді талдау)

 «Әңгіме кестесі»  әдісі бойынша

 Сатылай кешенді талдау:

1.Жанры: проза, повесть І топ

2.Тақырыбы:

Ұлы отан соғысы жылдарындағы

қазақ ауылының өмірі, жетім

балалар тағдыры, бауырмалдық,

адамгершілік мәселесі.

3.Идеясы:

Қазақ халқының бауырмалдық,     І топ

адамгершілік қасиеттерін дәріптеу

4.Шығарманың композициялық құрылысы    ІІ топ

5.Әдеби теониялық ұғымдар. Троптың түрлері.

6.Тәрбиелік мәні:

Бауырмалдыққа, қайырымдылыққа,     ІІ топ

адамгершілікке, ынтымаққа

тәрбиелейді

Әңгіме бойынша талдау жұмыстары жасалады, өзара бағаланады.

Өз еңбегін өзі саралайды, қорытындылайды.

ылы бағалайды 5 мин.     Жинақтау

Оқу мен оқытуды бағалау

Тест  

1.Бұлғыртау ауданының тоғыз колхозына неше бала жіберілді?

А. 64                Ә. 54                  Б. 24

2.-Өй, қалқабастар, қорықпаңдар, бері жүріңдер, -деді.Кімнің сөзі?

А. Дәуренбек         Ә. Басқарма        В. бәйбіше

3.Нартай мен Ертай жасы нешеде?

А. 8,6          Ә. 7,5                 Б. 6,8

4.Соғыстан аяғынан айырылып қайтқан кім?

А. Дәуренбек            Ә. Берден              Б. басқарма

5.Зигфридтің қай дыбысқа тілі келмейтін?

А. х             Ә. ө           Б. қ

6.Ахметтің балаларының есімдері?

А. Жолымбет, Келімбет, Нарымбет        Ә. Жолымбет, Нарымбет

Б. Келімбет, Жолымбет

7.Татар баласының есімі, жасы нешеде?

А. Яков,9-да                 Ә. Рәшит, 7-де                  Б. Нартай 8-де

8.Әскери гимнастеркалы, қара галифе шалбарлы жігіт

А. Басқарма                 Ә. Дәуренбек              Б. Берден

9.Ахмет қай ауылға көшті?

а) «Қызыл ту»;              ә)   «Қайрат»;            б) «Балдырған».

10.Ахмет пен Зекен арасындағы ұқсас қасиеттер?                                                                                                     

а) бұзықтық            ә)ширақ           б) адалдық

Жаңа білімдерді қолданады. Шығармашылық жұмыс арқылы білімдерін жинақтап, ортаға салады.

 бір-бірін  критерий арқылы тексеру)                                                «5» 9-10; «4»-7-8; «3»-5

Баға

лау    5 мин.

Дарынды және талантты

салыстыру

Рефлексия  Бүгінгі сабақтан не білдім?

«Жүрек»  суретіне барлық топтан  бір тілек жазу  Бағалау парағына жинақталған ұпайлар бойынша  қойылған бағаларына түсініктеме береді.

Стикерлерге сабақтың рефлексиясын жазып, жабыстыру

• Не қызықты болды?
• Мен өзімді қалай сезіндім?
• Қалай жұмыс жүргіздім?
• Қандай қиыншылықтар болды?
• Өзім үшін не білдім, не алдым?

Критерийге сай бағалау парақтарына қорытынды бағаларын қояды.

Үй тапсырмасы:    Зигфридтің Ахметке алғыс арнауы

 «Адам баласын бауырым деу- жүрек ісі». Таңдау бойынша бір тақырыпқа эссе жазып келіңдер.

Бағалау. Әр оқушы өз білімін бағалау парағы арқылы жүзеге асырады.

Күнделікке үй жұмысын жазады.