«Натюрморт жанры дегеніміз не?»

Сабақтаң тақырыбы: «Натюрморт  жанры дегеніміз не?»
Сабақтың мақсаты:
• Оқушыларға бейнелеу өнерінің натюрморт жанры туралы түсінік беру.
• Нәрселердің әр түрлі көлемін салыстырмалы түрде елестете отырып, әр жазықтарға бөліп, геометриялық бөліктерге дағдыландыру.
• Сурет салудың заңдылықтарын үйрету.
Сабақтың дамытушылығы: 
• Өнер туындыларын эстетикалық талғаммен қабылдау.
• Ойлау қабілеттері мен шеберліктерін дамыту.
• Натюрморт жанры туралы білімдерін тереңдету.
Сабақтың тәрбиелік мәні:
• Шеберліктерін шыңдау, төзімділікке, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
• Бейнелеу өнерінің эстетикалық мазмұнын оқушылардың бойына сіңіру.
Сабақтың түрі: Затқа қарап сурет салу.
Сабақтың әдісі:  Репродуктивті әріс, түсіндіру, сұрақ-жауап.

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
- Оқушылармен амандасу

- Сабаққа жалпы дайындықтарын тексеру

- сыныпта жоқ оқушыны белгілеу және сабақтың тақырыбын жариялау.

ІІ. Ой қозғау

Өнердің ең құнды түрінің бірі – бейнелеу өнері. Бұл өнер адамның көркемділік ойлау қабілетін дамытып, қызығушылығын арттырады. Сендер өмірге суретші көзімен қарай бастайсыңдар. Жай адам көзіне түсе бермейтін әсемдікті көресіңдер. Бейнелеу өнерінің бірнеше түрлері, жанрлары болады. Солардың бірі – натюрморт.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру:

Натюрморт (фр. nature morte – өлі табиғат) – бейнелеу өнері жанрының бірі; қоршаған ортадағы бір құрылымға топтастырылған түрлі тұрмыстық заттар мен жеміс-жидектерді, өсімдіктер, тағамдарды бейнелеу.
Натюрморт – жансыз заттар мен әр түрлі бейнеленген көркем сурет құралымен орындалған көркем шығарма болып табылады. Натюрморт -қарапайым, күрделі болып екіге бөлінеді. Қарапайым натбрморт екі, үш заттан аспайтын, күделікті тұрмыста қолданылатын қарапайым заттардан, бұйымдардан тұрады. Ал, күрделі натюрморт көптеген заттардың жиынтығынан құралады. Орындалатын жұмысты жоспарлау, яғни қағаз бетіне дұрыс орналастыру – Компоновка деп аталады.

Натюрморт алғаш рет ХVІІ ғасырдың басында Голландияда пайда болады.

Сарамандық жұмыс: 

• Салынатын натюрморттың нұсқасы қойылады.

• Қағазға орналастыру заңдылықтары түсіндіріледі.

• Суретті қойылған заттардың симметрия сызығын сызудан бастаймыз. 

• Қойылған әр заттың пішіні қандай геометриялықденелерге ұқсастығына талдау жүргіземіз.

• Натюрмортты орналастырып болған соң, артық көмекші сызықтарын өшіріп бояуға дайындаймыз.

• Әр заттың түсіне сәйкістендіріп жарық көлеңкесін ажыратып бояймыз.

Сұрақтар.

1. «Натюрморт» дегеніміз не?

2.  «Натюрморт» қай елдің сөзі, мағынасы қандай ұғымды білдіреді?

3. «Натрюморт» қай ғасырда, қай елде алғаш пайда болды?

4. Қағаз бетін қалай таңдап аламыз?

5. Колепоновка дегеніміз не?

Сұрақтардың жауабы:

1. «Натюрморт» дегеніміз заттар мен бұйымдарды үйлесімді етіп бейнеленген көркем шығарма.

2. «Натюрморт» – француз сөзі дәлме-дәл мағынасы. «Өлі табиғат» деген ұғымды білдіреді.

3. «Натюрморт» алғаш рет УІІ ғасыр басында Голландияда пайда болды.

4. Қағаз бетін заттар мен бұйымдардың көлеміне байланысты таңдап аламыз. (тігінен немесе көлденеңінен)

5. Компоновка дегеніміз – орындалатын жұмыста жоспарлау. Яғни қағаз бетіне дұрыс орналастыру.

ІV. Машықтық жұмыс.

Енді натюрмортты өзіміз орындайық. Біз алма мен жүзім салынған тарелка және қасында алма бейнелейміз. Ең бірінші заттарды қағаз бетіне дұрыс үйлестіреміз. Әр заттың конструкциялық ерекшеліктерін естен шығармаймыз. Жай қара қарындашпен негізгі суретті орындаймыз. Қате жерлерін өшіргішпен өшіреміз. Суретті мұқият болғаннан кейін түрлі түсті қарындашпен бояуға кірісеміз. Күннің қай жақтан түсіп тұрғанын, көлеңке жағын естен шығармаймыз. Жұмыстарымызды аяқтағаннан кейін көрмемізді ұйымдастырамыз, бағалаймыз. 

V. Қорытындылау.

Біз натюрмортты түсінуге тағы қадам жасадық. Бәрі қалағанымыздай шықпай жатыр, дегенмен сендер бұл күрделі өнерді және де заттар әлемін жақсы түсінетін боласындар.

Жұмыс орындарын жинастыру.

VІ. Балалардың жұмыстарына қарап, бағалау

VІІ. Үйге тапсырма: Үйде бір, екі заттан құралған натюрморт құрастыру.

Краткое описание документа:

ІІ. Ой қозғау

Өнердің ең құнды түрінің бірі – бейнелеу өнері. Бұл өнер адамның көркемділік ойлау қабілетін дамытып, қызығушылығын арттырады. Сендер өмірге суретші көзімен қарай бастайсыңдар. Жай адам көзіне түсе бермейтін әсемдікті көресіңдер. Бейнелеу өнерінің бірнеше түрлері, жанрлары болады. Солардың бірі – натюрморт.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру:

Натюрморт (фр. nature morte – өлі табиғат) – бейнелеу өнері жанрының бірі; қоршаған ортадағы бір құрылымға топтастырылған түрлі тұрмыстық заттар мен жеміс-жидектерді, өсімдіктер, тағамдарды бейнелеу.
Натюрморт – жансыз заттар мен әр түрлі бейнеленген көркем сурет құралымен орындалған көркем шығарма болып табылады. Натюрморт -қарапайым, күрделі болып екіге бөлінеді.