Презентация по биологии на тему"Витаминдер"

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы:
  Витаминдер
  №30 Көктөбе орта мектебі
  Пән мұғалімі: Қалдасбекова А.
  

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты:
  Білімділік: Организм үшін витаминнің маңызы, олардың жетіспеушілігінен организмде болатын өзгерістер туралы білімдерін толықтыру.
  Дамытушылық: Адам организмдегі витаминдердің маңызы, тағамдағы витаминдерді сақтау жолдары туралы білімдерін дамыту.
  Тәрбиелілік: Тағам құнарлылығы, дұрыс тамақтану, салауатты өмір салтын қалыптастыруға баулу.
  
  

• 3 слайд

  Сабақ жоспары:
  І. Ұйымдастыру кезеңі.
  а) Сәлемдесу, түгелдеу, топқа бөлу.
  ә) Психологиялық дайындық.
  ІІ.Үй тапсырмасы.
  а)Сұрақ-жауап.
  ә) Биологиялық диктант.“Білгенге – маржан”.
  III.Жаңа сабақ.
  IV. Сөздікпен жұмыс
  V.Блиц-турнир.
  VI. Венн диаграммасы.
  VII.Қорытынды.Семантикалық карта.
  VIII. Топтастыру.
  ІХ. “Бейнет түбі – зейнет” - бағалау.
  X. Үйге тапсырма.
  

• 4 слайд

  ІІ.Үй тапсырмасы.
  I-топтың сұрақтары:
  
  1.Зат және энергия алмасудың маңызы қандай?
  2.Пластикалық алмасу дегеніміз не?
  3.Энергетикалық алмасудың мәні?
  4.Нәруыз алмасуы қалай жүреді?
  
  II-топтың сұрақтары:
  1.Майлар адам денесінің қанша процентін құрайды?
  2.Көмірсулар алмасуының қандай ерекшелігі бар?
  3.Су зат алмасуда тұтас организмде қандай рөл атқарады?
  4.Минералды тұздардың адам организміндегі рөлі қандай?
  

• 5 слайд

  
  
  1....аминқышқылдарынан түзіледі.
  2.Көмірсулар ыдырағанда ...түзіледі.
  3.Қорытылған астың сіңірілуі алдымен...одан қанға түсетін зат.
  4. Адам ағзасындағы жалпы судың көлемі ... пайыз.
  5.Сүйек құрамына...кіреді.
  6. Ересек адамға қажетті майдың тәуліктік мөлшері ...
  
  Биологиялық диктант "Білгенге маржан."
  

• 6 слайд

  III.Жаңа сабақ
  Витаминдер және олардың маңызы
  Витаминдер денсаулықтың нығаюына әсер етеді.Организм суық тиюден болатын және жұқпалы аурулардан қарсы тұруын жоғарылатады,жұмысқа қабілеттілікті арттырады.1911 жылы поляк ғалымы К.Функ тазартылған күрішпен қоректенген көгершіндерді сал ауруынан емдеген затты күріш кебегінен алды.Ол бұл затты витамин (лат.vita-тіршілік)деп атады.
  

• 7 слайд

  Витаминдер дегеніміз- ағзаның тіршілік әрекетіне қажет органикалық заттардың жеке тобы
  
  Витаминдер
  Денсаулықтың нығаюын жүзеге асырады
  Ағзаның суық тиюден сақтауына әсер етеді
  Жұқпалы ауруларға қарсы тұруына ықпал етеді
  Аминқышқылдар,майлар, нуклеин қышқылдар,гормондар синтезі мен ыдырауына қатысады
  Жұмысқа қабілеттілікті арттырады
  Тәулігіне әртүрлі витаминдердің бірнеше милиграмы ғана қажет
  Ферменттердің құрамында болып, биохимиялық, физиологиялық процестерге қатысады
  

• 8 слайд

  Витаминдердің ашылу тарихынан...
  1881жылы орыс дәрігері Н.И.Лунин өз эксперименттері негізінде тамақ құрамындағы қандайда бір ерекше заттардың болмауынан ауруға ұшырауын анықтады.
  1911жылы поляк ғалымы К.Функ тазартылмаған күрішпен қоректенген көгершіндерді сал(паралич) ауруынан емдеген затты күріш кебегінен алды. Ол бұл затты витамин(лат.vita-тіршілік)деп атады.
  

• 9 слайд

  Витаминдер
  Суда еритіндер
  Майда еритіндер
  С
  А
  D
  В
  В
  В
  В
  1
  12
  2
  6
  Е
  Н
  К
  

• 10 слайд

  Ағзадағы витаминдер концентрациясының бұзылуы
  ГИПОВИТАМИНОЗ ( гипо... және витамин) ағзадағы витаминдердің жетіспеушілігі
  
  ГИПЕРВИТАМИНОЗ (гипер…және витамин) ағзадағы витаминдер мөлшерінің артуы ( А және Д витаминдерінің ғана артуы ағзаны ауруға шалдықтырады)
  АВИТАМИНОЗ қандай да бір витаминнің күрт жетіспеушілігінен болатын ауру. (Мысалы:бери-бери, пеллагра, құрқұлақ(цинга) және т.б.)
  

• 11 слайд

  А Витамині
  Тәуліктік мөлшері1-1,5 мг
  
  Родопсиннің
  түзілуі
  Ферменттер
  Жұмысын күшейтеді
  Эпителий
  ұлпаларының
  өсуін реттейді
  
  Өсу витамині
  
  

• 12 слайд

  В тобы витаминдері
  Ес, зейін,жүйке
  жүйесі қызметіне
  әсер етеді
  Жүрек,бұлшықет,
  эпителий ұлпасының
  қызметін жақсартады
  Ақуыз алмасуына
  қатысады
  Қан жасушаларының
  түзілуін
  жүзеге асырады
  Тәуліктік мөлшері
  0,2-14 мг
  

• 13 слайд

  С витамині
  Тәуліктік мөлшері
  50 -100 мг
  Ферменттердің
  құрам бөлігі
  
  Ақуыз синтезіне
  қатысады
  Иммунитетті
  күшейтеді
  Антиденелердің
  Қалыптасуын
  жүзеге асырады
  

• 14 слайд

  Лимон жоқ кезде …
  Ұлы Отан соғысы кезіндегі Ленинград блокадасында балаларды қарағай жас бұтақтарының қайнатпасымен тамақтандырған. Себебі, қарағай бұтақтарында С витамині өте көп.
  

• 15 слайд

  Д Витамині
  Тәуліктік мөлшері
  1 мг
  Кальций
  алмасуына
  қатысады
  Өсу
  витамині
  
  Сүйектің
  қалыпты дамуына
  әсер етеді
  Фосфор
  алмасуына
  қатысады
  

• 16 слайд

  Мешел (рахит) ауруы
  Фосфор–кальцийлік алмасу бұзылады;
  
  Бойдың өсуі баяулайды;
  
  Сүйек беріктігінен айырылады;
  
  Аяқ сүйектері қисаяды;
  
  Бас, қарын үлкен болады.
  

• 17 слайд

  К витамині
  - 1935 жылы дат биохимигі Хенрик Дам анықтады,
  1943жылы осы еңбнгі үшін Нобель сыйлығына ие болды;
  
  Салат жапырағында, бауырда көп кездеседі;
  
  Қан ұюына ,ішекте органикалық заттардың сіңірілуіне қатысады;
  
  -К витамині жетіспеушілігі өте сирек кездеседі, себебі ішек қабырғасында жеткілікті мөлшерде түзіледі.
  К авитаминозы
  

• 18 слайд

  IV.Сөздікпен жұмыс
  А
  С
  В2
  D
  E
  K
  В1
  В6
  В12
  

• 19 слайд

  1.Витамин-тіршілік
  2.Авитаминоз-тағамда қандай да бір витаминнің болмауы.
  3.Гипервитаминоз-артық мөлшерде
  4.Гиповитаминоз-организмнің әлсіреуі.
  

• 20 слайд

  V. Блиц – турнир.
  І топ.
  1. Дәрумендер дегеніміз қандай заттар?
  2. Дәрумендер қай жерде кездеседі?
  3. Дәрумендер қай елдің әріпімен белгіленеді?
  4. Қай дәрумен ағзаның өсуіне және дамып жетілуіне әсерін тигізеді?
  5. “В” дәруменінің қандай түрлері бар?
  ІІ топ.
  Күн сәулесінің әсерінен түзілетін дәрумен?
  “К” дәрумені қанның құрамында жетіспесе адамға қандай әсері болады?
  “С” дәруменінің басқаша аталуы?
  Қабығы ашылған картопты қарайып кетпес үшін не істеу керек?
  Дәрумендерді сақтау үшін қандай ыдыс пайдалану керек?
  
  

• 21 слайд

  VI.Венн диаграммасы
  суда еритін майда еритін
  витаминдер витаминдер
  
  

• 22 слайд

  VII. Семантикалық карта
  

• 23 слайд

  VIII.Топтастыру: Витаминдер
  

• 24 слайд

  ІХ. Бағалау
  Х. Үй тапсырмасы:
  
  &51 оқып білу;
  Оқулық пен қосымша әдебиеттерді пайдаланып,Е витаминін сипаттау;
  Е витаминінің маңызын, қандай тағамдарда кездесетінін анықтау;
  Е витаминіне кесте құру.