Презентация по дошколному воспитанию:“Kuzatish – tabiat bilan tanishtirishning asosiy metodi”

• 1 слайд

  Tabiat bilan tanishtirish nazariyasi va metodikasi fanidan
  
  Mavzu:“Kuzatish – tabiat bilan
  tanishtirishning asosiy metodi”
  Maxmutazimova Yulduz Raxmatovna
  

• 2 слайд

  
  
  
  Tabiat bilan tanishtirish metodlari
  MTT da bolalarni tabiat bilan tanishtirish jarayonida turli metodlardan foydalaniladi. Tabiat bilan tanishtirish metodlari uchta asosiy guruhga bo‘linadi:
  Ko‘rgazmali metod — kuzatish, rasmlarni ko‘rish, diafilm, kinofilm, ekskursiyalar;
  Amaliy metod — o‘yin metodi, mehnat, oddiy tajribalar;
  Og‘zaki metod — tarbiyachining hikoyasi, badiiy asarlarni o‘qish, suhbat.
  Metodlarni tanlashda tarbiyachi bolalarning yosh xususiyatlari, psixologiyasi, bilimlari, dastur talablari, o‘z o‘lkasi iqlimining tabiati, pedagogik tamoyillarga moslashadi. Yuqoridagi metodlar bir-biri bilan uzviy bog‘liq va bir-birini to‘ldiradi.
  

• 3 слайд

  KUZATISH METODI
  MTT da turli yosh guruhlarda bolalarni tabiat bilan tanishtirishda tarbiyachi ko‘rgazmali metod — kuzatishdan keng foydalanadi.
  Kuzatish — tabiat jismlari va hodisalarning tabiiy sharoitlarda maqsadga yo‘nalgan va bevosita shu hodisalarning borishiga aralashmagan holda sezgilar bilan qabul qilib olishdir.
  Kuzatish murakkab bilish faoliyati bo‘lib, bunda idrok, tafakkur va nutq ishtirok etib, barqaror diqqat talab etiladi.
  Hozirgi kunda “Ilm-fan va tabiat markazi”da bolalar kuzatish va amaliy faoliyatda kichik tajribalar qilishmoqdalar.
  

• 4 слайд

  Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarning turli yosh guruhlarida tarbiyachi kuzatishlarni tashkil etar ekan, uning turli xillaridan foydalanadi.
  Kuzatishlar davomiyligi va xarakteri bo‘yicha qisqa muddatli va uzoq muddatli bo‘lishi mumkin.
  O‘simlik va hayvonlarning o‘sishi hamda rivojlanishi, tabiatdagi mavsumiy o‘zgarishlar haqidagi bilimlarning jamg‘arilishi uchun kuzatishning ancha murakkabroq turi — uzoq muddatli kuzatishlardan foydalaniladi.
  Bunda bolalarning obyektning kuzatilayotgan holatini ilgarigisi bilan qiyoslashlariga to‘g‘ri keladi.
  

• 5 слайд

  Qisqa muddatli kuzatish
  Qisqa muddatli kuzatish jarayonida bolalar narsalarning shakli, rangi, katta-kichikligi, tuzilishi, fazoviy joylashuvi, sathining xarakterini farqlashni, hayvonlar bilan tanishganda esa harakat xarakteri, ularning chiqaradigan tovushlarini o‘rganadilar. Bu kuzatish turiga masalan, qor yoki yomg‘ir yog‘ishi, kamalakning hosil bo‘lishi kabi holatlar kiradi.
  

• 6 слайд

  Tarbiyachining kuzatishga tayyorlanishi
  Kuzatishni tashkil etishda obyekt tanlash katta ahamiyatga ega. Tanlangan obyekt yaxshi holatda bo‘lishi kerak, ya’ni o‘simlik so‘limagan, navlari o‘ralmagan, hayvon qo‘lga o‘rgatilgan, sog‘lom, bolalardan cho‘chimaydigan bo‘lishi zarur.
  Kuzatish tabiat burchagida bo‘lsa, obyekt yaxshi yoritilgan bo‘lishi, unga yaqinlashish qulay bo‘lishi uchun yorug‘lik yon tomondan tushib turishi lozim. Bolalar hayvonlarning harakatini kuzata turib, ovqat berishlari, silashlari, ular bilan o‘ynashlari mumkin.
  Bunda hayvonlar o‘zlarini erkin tutishlari, bemalol harakat
  qilishlari zarur. Buning uchun bolalar tabiat burchagida qulay joylashib o‘tirishlari maqsadga muvofiqdir.
  

• 7 слайд

  Kuzatishni boshqarish
  Tarbiyachi kuzatishni birinchi marotaba o‘tkazayotgan bo‘lsa, dastlab bolalarda hosil bo‘lgan qiziqishlarini qondirish hamda kuzatilayotgan narsa haqida birinchi taassurot hosil qilish uchun ularni kamida 1–2 daqiqa
  tomosha qildirib turadi.
  Kuzatishni boshqarish jarayonida tarbiyachi xilma-xil usullardan — bolalarning yoshlariga mos savol va topshiriqlar,
  narsani ushlab ko‘rish, qiyoslash, o‘yin harakatlaridan foydalanadi.
  Tarbiyachi kuzatishni tashkil qila turib, kerakli ma’lumotlarni aytishi, kuzatiladigan obyektning muhim xususiyatlarini ajratishi zarur.
  

• 8 слайд

  Tarqatma materiallardan foydalanib kuzatish
  Bu kuzatishlar o‘rta yosh guruhlardan boshlab o‘tkaziladi. Bunday kuzatishni tashkil etish birgina obyektni kuzatishdan ko‘ra
  ancha murakkabroqdir.
  Bu o‘rinda tarbiyachi o‘z diqqat e’tiborini taqsimlay bilishi, bolalardagi harakatni uyushtira olishi talab qilinadi, bolalar esa tarbiyachining barcha ko‘rsatmalariga aniq rioya qilishlari, bir-birlarini tinglashlari, boshqalarning kuzatishlarini o‘zlarining kuzatishlari bilan taqqoslashlari kerak bo‘ladi.
  Kuzatishning bu usuli katta rivojlantiruvchi ahamiyatga egadir. Bolalar turli xil tadqiqotchilik harakatlaridan foydalanib, o‘quv ko‘nikmalarini takomillashtirish imkoniga ega bo‘ladilar. Bu esa o‘z navbatida ularda aniqroq tasavvurlarning shakllanishiga yordam
  beradi.
  Tarqatma material sifatida o‘simliklar hamda ularning bargi, mevasi, urug‘i, shoxchalari, shuningdek, sabzavot va mevalardan keng foydalaniladi.
  

• 9 слайд

  [e-mail]
  KUZATISH METODINING O`ZIGA XOS XUSUSIYATLARI
  Семинар-тренинглар
  Семинар-тренинглар
  

• 10 слайд

  Kuzatish jarayonida bolalar nimalarni kuzatishadi?