Рабочая программа по татарскому языку в 1-4 классах

Башлангыч гомуми белем бирү дәрәҗәсендә туган (татар) телдән

эш программасы

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге норматив документларга нигезләнеп төзелде:

1. Гомуми башлангыч белем бирүнең федераль дәүләт стандарты (Россия Федерациясенең Мәгариф һәм фән министрлыгының боерыгы № 373, 6нчы октябрь,2009 ел);

2. Примерной рабочей программой учебного предмета «Родной (татарский) язык» для общеобразовательных организаций с обучением на татарском языке 1-4 классы, протокол от 16 мая 2017 г. № 2/17.

3. Основной образовательной программой начального общего образования МБОУ «Куакбашская ООШ» МО «ЛМР» РТ;

4. Педагогның эш программасы турында нигезләмә.

Татар теле дәресенең максаты:

-укучыларда уңышлы аралашу сәләте булдыру-әйтмә һәм язма сөйләмне үстерү, кара-каршы сөйләшү осталыгы, монолог төзү һәм шулай ук гомуми кулҗтура күрсәткече булган грамоталы язу күнекмәләре булдыру, укучыларны тел фәненең төп мәгълуматлары белән таныштыру һәм шулар нигезендә аларның тамга символик һәм логик фикерләвен үстерү, татар теленең башка телләр белән берлектә дөньяның фәнни картинасын тудыруда катнашуы,аның милләте саклап калуда, халыкның, шәхеснең үзенчәлеген югалтмауда ышанычлы нигез, җәмгыятнең яшәешенә зарури шарт булуы турында күзаллау барлыкка китерү.

Бурычлар:

-балаларның сөйләм осталыгын, фикерләү сәләтен һәм иҗади хыялын үстерү, ана телендә аралашу максатына, бурычларына,шартларына туры килгән тел чаралары сайлый белергә, уй-фикерләрен төгәл белдерергә һәм әңгәмәдәше әйткәнне тәңгәл аңларга күнектерү

-телнең лексикасы,фонетикасы һәм грамматикасы буенча программада күрсәтелгән башлангыч белемнәрне үзләштерүгә ирешү

-укучыларда дөрес уку һәм язу күнекмәләре булдыру, диологта катнашырга һәм аларны зур, катлаулы булмаган монолог тибында төзеп әйтергә, тасфирлама, хикәяләү, фикер йөртү төрендәге кечкенә текстлар төзергә өйрәтү, уңышлы аралашу сәләте тәрбияләү

Укыту планында уку предметының урыны:

Татар телен өйрәнүгә башлангыч гомуми белем бирү дәрәҗәсендә 439 сәгать бирелгән.

Шул исәптән:

1 класста- 99 сәг. (атнага 3 сәг);

2 класста- 102 сәг. (атнага 3 сәг);

3 класста- 136 сәг. (атнага 4 сәг);

4 класста- 102 сәг. (атнага 3 сәг);

Дәреслекләр:

1. И.Х.Мияссарова,Ч.М.Харисова . Татар теле. 1 класс. Казан “Мәгариф- Вакыт”нәшрияты—2011.

2. И.Х Мияссарова, К.Ф. Фәйзрахманова. Татар теле. 2 класс. 1 кисәк, 2 кисәк дәреслек “ Мәгариф- вакыт” нәшрияты 2013 ел.

3. И.Х Мияссарова, К.Ф. Фәйзрахманова. Татар теле. 3 класс. 1 кисәк, 2 кисәк дәреслек . “ Мәгариф- вакыт” нәшрияты 2013 ел.

4. И.Х Мияссарова, К.Ф. Фәйзрахманова. Татар теле. 4 класс. 1 кисәк, 2 кисәк дәреслек. “ Мәгариф- вакыт” нәшрияты 2013 ел.

Җиһазлар һәм приборлар: ноутбок, проектор, экран.

Укучыларның белемен бәяләү системасы.

Укучыларның эшчәнлеген бәяләүдә түбәндәге контроль төрләре һәм формалары кулланыла:

-Контроль диктант

- Тест

-төрле диктант төрләре

- тикшерү эшләре

- контроль күчереп язу

1-4 сыйныфларда арадаш аттестация мәктәпнең педсоветы тарафыннан расланган формада үткәрелә. Агымдагы тикшерү: уку материалы бүлекләре буенча

Проект эшчәнлеге. Якынча темалар:

Предметны үзләштерүнең планлаштырылган нәтиҗәләре:

Туган тел (татар теле) фәненнән көтелгән предмет нәтиҗәләре

1. Россиядә тел һәм мәдәният киңлегенең бердәмлеге һәм күптөрлелеге, телнең милли үзаң формалаштыру нигезе булуы турында беренчел күзаллау булдыру.

2. Укучыларның телне милли мәдәният күренеше һәм аралашуның төп чарасы дип, татар телен милләтара аралашу теле итеп танулары.

3. Кешенең гомуми культура күрсәткече, гражданлык позициясе булган телдән һәм язма дөрес сөйләмгә карата уңай караш формалаштыру.

4. Татар әдәби теле нормалары (орфоэпик, лексик, грамматик, орфографик, пунктуация), сөйләм әдәбе кагыйдәләре турында беренчел күзаллауга ия булу.

5. Аралашу вакытында куелган максат, бурыч һәм чаралардан чыгып, өйрәнгән материалны куллана белү; катлаулы булмаган монологик сөйләм һәм язма текстлар төзегәндә, коммуникатив бурычларны уңышлы үтәү өчен, туры килгән тел чараларын сайлый белү күнекмәләрен формалаштыру.

6. Хатасыз язуны культура дәрәҗәсенең бер күрсәткече итеп тану; үзе төзегән һәм тәкъдим ителгән текстларны язганда, орфография һәм тыныш билгеләре кагыйдәләрен дөрес куллана белү. Язганны тикшерү осталыгына ия булу.

7. Танып белү, гамәли һәм коммуникатив биремнәрне чишү өчен тел берәмлекләре һәм уку гамәлләренә ия булу;

8. Татар теленең системасы һәм төзелеше: фонетика, графика, лексикология, сүз төзелеше һәм сүз ясалышы, морфология һәм синтаксис; төп тел берәмлекләре һәм аларның үзлекләре, сөйләмдә аларны куллану үзенчәлекләре турында беренчел фәнни караш булдыру.

9. Телнең грамматик категориясен, аның төп берәмлеген таный һәм анализлый белү осталыгын формалаштыру, тел берәмлекләрен сөйләм ситуациясенә бәйле рәвештә сайлый белү.

1 нче сыйныф

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

Укучыларда формалаша:

• укучының үзенең яңа социаль ролен аңлавы;

• уку эшчәнлеген уен эшчәнлегеннән аеру;

• белем бирү оешмасына һәм уку эшчәнлегенә уңай карашта булу;

• үзеңне класс коллективының бер әгъзасы икәнне аңлау

Укучыда формалашу өчен мөмкинчелек бар:

• уку процессында һәм төрле ситуацияләрдә хезмәттәшлек итү өчен беренчел күнекмәләр;

• үз гамәлләрен һәм сыйныфташларының гамәлләрен үрнәк нигезендә бәяләү;

• татар теле предметы турында гомуми күзаллау;

• үзен Россия гражданы итеп хис итү

Метапредмет нәтиҗәләре

Укучы өйрәнә:

• дәреслектә ориентлашу, бер дәрес кысаларындагы эчтәлекне аеру, шартлы тамгаларны тану һ.б.;

• дәреснең максатын һәм бурычларын аңлау, истә калдыру;

• дәреслектә уку гамәлләре өчен аерып күрсәтелгән юнәлешне куллану;

• биремне башкару тәртибен кычкырып әйтү;

• модель, сызымнарны уку мәсьәләсен чишкәндә аңлап куллану;

• үзләштерелә торган тел белемен анализлау һәм билгеләре буенча беренчел гомумиләштерү;

• үзләштерелгән тел белемен (җөмлә, сүзтезмә, сүз) тоемлап чагыштыру, уртак һәм аермалы билгеләрен табу;

• уку материалын үзләштергәндә сәбәп-нәтиҗә бәйләнешен билгеләү (интонация һәм тыныш билгесе һ.б.);

• уку мәсьәләсен чишкәндә әдәп-әхлак нормаларын саклап хезмәттәшлек итү, әңгәмәдәшләренең фикерен кабул итү, уртак фикергә килү;

• укытучы, сыйныфташлары белән берлектә нәтиҗәләрне кабул итү һәм төзәтмәләр кертү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• укытучы (сыйныфташлары) белән берлектә уку мәсьәләсен чишүнең төрле ысуллары барлыгын аңлау;

• телдән гамәлләрне башкару турындагы әйтелгән фикерне, уку мәсьәләсен чишкәндә эчтән кабатлап бару;

• дәреслектә бирелгән уку материалын уку мәсьәләсен чишкәндә куллана белү;

• үз фикерен әйтү, үз позициясен күрсәтү

Предмет нәтиҗәләре.

Авазлар һәм хәрефләр:

Укучы өйрәнәчәк:

• сөйләм авазларын ишетү;

• аваз һәм хәрефләрне танып-белү, аларның аермасын аңлатып бирү;

• сүздә аерым авазларны билгеләү;

• сүздә авазларның санын һәм тәртибен билгеләү;

• сүздә сузык һәм тартык, яңгырау һәм саңгырау, парлы һәм парсыз авазларны аеру;

• үзләштергән күләмдә авазларның характеристикасын истә тотып, гамәлдә куллану;

• сүзләрне иҗекләргә бүлү, авазларга таркату, иҗек санын сузык авазларга мөнәсәбәтле итеп билгеләү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сөйләм теленең яңгырашын ишетү һәм тану;

• сүзнең мәгънәсен үзгәртүдә авазларның һәм сүз басымының ролен аңлау;

• сүздә аваз һәм хәреф саны туры килмәгән очракларны билгеләү;

• үзенчәлекле хәрефләр (я.е,ю) кергән сүзләрнең язылышын белү.

Синтаксис:

Укучы өйрәнәчәк:

• сөйләмнең җөмләләрдән торуын аңлау;

• мәгънәгә ия булуына карап, сүзләрне тану;

• җөмләне аерым төркемдәге сүзләрдән аеру;

• җөмләнең башын һәм азагын дөрес күрсәтеп язу;

• эш-хәрәкәт атамаларын җөмлә үзәге итеп кабул итеп җөмлә төзү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• исемнәрен атамыйча әйтү максаты буенча җөмлә төрләрен аеру;

• башлангыч формада бирелгән сүзләрдән җөмлә төзү;

• кечкенә күләмле шигъри текст, табышмакларны хәтердән язу.

Графика:

Укучы өйрәнәчәк:

• татар алфавитын яттан белү;

• алфавитның әһәмиятен аңлау һәм аңлату;

• беренче хәрефенә карап сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыру

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• алфавитны гамәлдә куллану.

Морфология:

Укучы өйрәнәчәк:

• предмет, эш-хәрәкәт, билге атамалары булган сүзләрне сораулар куеп аера, төркемләштерә белү;

• аларның сөйләмдәге ролен гамәли аңлау;

• басымның сүзнең мәгънәсенә йогынтысын аңлау;

• баш хәрефтән язылган сүзләрне тану, дөрес куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• охшаш һәм капма- каршы мәгънәле сүзләрне аеру;

• җөмләдә бер үк мәгънәдәге сүзләрне тоемлап дөрес куллану.

Бәйләнешле сөйләм үстерү:

Укучы өйрәнәчәк:

• сүзләрне сөйләм эчтәлегенә туры китереп куллану;

• әйтелеше белән язылышы туры килгән сүзләр кергән җөмләне ишетеп язу;

• үзләштерелгән кагыйдәләр кергән текстны күчереп язу;

• текст эчтәлеге буенча сорауларга җавап бирү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• тәкъдим ителгән план буенча(укытучы ярдәмендә) монологик текст төзү;

• сүзнең мәгънәсен контекстта яки охшаш һәм капма-каршы сүзләр уйлаганда аңлату .

2 нче сыйныф

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

Укучыларда формалаша:

• татар телен предмет буларак өйрәнүгә уңай мөнәсәбәт;

• татар теленең байлыгын, матурлыгын тану, тою;

• укытучының уку эшчәнлеге нәтиҗәләре бәясенә ориентлашу;

• уку эшчәнлегенә үзбәя куя белү;

• уку эшчәнлегендәге уңышларын һәм уңышсызлыкларын тану;

• үз гамәлләре өчен әхлакый җаваплылылк тою;

• тәрбияле, ярдәмчел, кешеләрнең теләкләренә, йомышларына битараф булмау;

• үз халкың, үз туган илең өчен горурлык хисләре булдыру

Укучыда формалашу өчен мөмкинчелек бар:

• уку эшчәнлеге нәтиҗәләренә һәм сыйныфташларыңның гамәлләренә ориентлашу;

• телне өйрәнүгә кызыксыну;

• татар телендә дөрес һәм сәнгатьле сөйләү ихтыяҗы булу;

• гражданлык бердәйлеген, үзен Россия гражданы итеп тоюны аңлау

Метапредмет нәтиҗәләре

Укучы өйрәнә:

• дәреслекнең төзелешендә, бүлекләргә аерып бирелгән уку материалында ориентлашу;

• планлаштырылган нәтиҗәләр белән дәрес максаты арасындагы бәйләнешне аңлау;

• уку эшчәнлегенең максатын, бурычларын һәм аларга ирешү өчен кулланылган чараларны аңлау һәм истә калдыру;

• дәреслектә аерып күрсәтелгән уку материалына ориентлашу;

• уку мәсьәләсен чишү юлын укытучы белән берлектә планлаштыру;

• башкарган эшнең эчтәлеген аңлау;

• эшне башкару өчен кирәк булган белем һәм күнекмәләрне билгели белү;

• уку мәсьләсен чишү өчен тәкъдим ителгән вариатнтларны укытучы белән берлектә сайлау;

• үз эшчәнлегенә укытучы һәм сыйныфташлары бәясен аңлы кабул итү;

• уку процессында хезмәттәшлекне оештырганда үз вазифаңны аңлау;

• дәреслектә һәм башка уку әсбапларында таблица, схема, сызымнардан файдалана белү;

• дәреслекнең төрле бүлекләрен уку мәсьәләсен чишкәндә белем чыганагы итеп кабул итү;

• уку мәсьәләсен чишү өчен тәкъдим ителгән ысулларның отышлысын сайлый белү;

• дәреслектәге һәм башка уку әсбапларындагы мәгълүматны көнүзәк мәсьәләләрне чишкәндә таба һәм куллана белү;

• башкаларның фикерен тыңлый һәм кабул итү;

• үз фикереңне дәлилли белү;

• парлап һәм төркемдәге эшчәнлекнең максатын аңлау

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• уку процессын укытучы белән берлектә контрольдә тоту;

• уку мәсьәләсен чишкәндә тел материалы буенча мөстәкыйль чыгарган нәтиҗәләрне дәреслектәге нәтиҗәләр белән чагыштыра һәм төзәтмәләр кертә белү;

• телне өйрәнүнең гомуми принцибын аңлау;

• үзгәрешләрне күрү һәм чагыштыру;

• телне өйрәнү буенча уку материалы нигезендә монологик һәм диалогик сөйләм булдыру;

• үз һәм сыйныфташлары эшчәнлеген контрольдә тоту

.

Предмет нәтиҗәләре.

Фонетика һәм орфоэпия:

Укучы өйрәнәчәк:

• аваз һәм хәрефнең төп аермасын гамәли аңлау;

• сүзләрне иҗекләргә бүлү, иҗекләп, юлдан-юлга дөрес күчерү;

• яңгырау һәм саңгырау, парлы һәм парсыз тартыкларны тану;

• татар телендәге үзенчәлекле тартык авазлар [w], [гъ], [къ], [х], [ч], [җ], [ң], [һ] кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу;

• янәшә килгән бертөрле ике тартык аваз хәрефе булган сүзләрне дөрес язу;

• е, ю, я хәрефләренең ике аваз белдергән очракларын белү;

• ь һәм ъ хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес уку һәм язу;

• баш һәм юл хәрефләрен дөрес язуда дөрес куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• ана телендә яңгыраган сүзләрне тыңлау, ишетү һәм тану;

• авазларның дөрес яңгырашын саклау;

• язуда фонетика, орфоэпия һәм графика буенча белемнәрне гамәли куллану.

Графика:

Укучы өйрәнәчәк:

• хәрефләрнең алфавитта урнашу тәртибен һәм, кирәкле мәгълүматны табу өчен, алфавитны куллана алу;

• сүзлекләр яки белешмәлекләр белән эшләгәндә, алфавиттан файдалана белү;

• беренче хәрефләренә карап, сүзләрне алфавит тәртибендә урнаштыра белү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• алфавитны күнегүләр эшләгәндә, башка ситуацияләрдә ирекле куллану.

Сүз:

Укучы өйрәнәчәк:

• сүзләргә сорауларны дөрес кую һәм сораулар буенча предметны, предметның билгесен, эшен, хәрәкәтен, хәл-торышын атаган сүзләрне таба белү;

• сүзнең тамыр һәм кушымчаларын билгели белү, тамырдаш сүзләрне һәм сүз формаларын аеру;

• Кем? нәрсә? сорауларына җавап биргән сүзләрне бер-берсеннән аера белү;

• предметның эшен, хәрәкәтен белдергән сүзләрне тану;

• предметның билгесен белдергән сүзләрне тану;

• предметны, предметның билгесен белдергән сүзләр арасындагы бәйләнешне билгели белү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сүзнең лексик мәгънәсе, сорау буенча җөмләдә һәм текстта сүзнең атау функциясен билгеләү;

• предметны, предметның эш-хәрәкәтен, билгесн белдергән сүзләр янында мәгънәгә ия булмаган сүзләрнең ролен тану.

Җөмлә:

Укучы өйрәнәчәк:

• җөмләне сүзләргә, сүзтезмәгә аера белү;

• җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгеләү;

• җөмлә төзү алгоритмын куллана белү;

• җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен аеру;

• җөмләдә ия белән хәбәрне билгеләү;

• җөмләдә сүзләр бәйләнешен күрсәтү, сүздән сүзгә сорау куя белү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• җөмләдә әйтү максаты, интонация буенча тыныш билгесе арасындагы бәйләнешне билгеләү;

• бер үк җөмләне төрле интонация белән әйтеп карау;

• сораулар буенча җөмләдә сүзләр бәйләнешен билгеләү;

• җөмлә моделе белән җөмләнең туры килүен билгеләү.

Бәйләнешле сөйләм:

Укучы өйрәнәчәк:

• сөйләмдә җөмләләрнең үзара бәйләнешен ачыклау;

• текстның темасын билгеләү;

• бер темага аерым җөмләләр яки текст төзи белү;

• текстны кисәкләргә бүлү, алар арасындагы бәйләнешне аңлату, текстка исем бирү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• мөстәкыйль кечкенә күләмле текстлар төзи, укый һәм яза белү;

• план буенча хикәяләү тибында изложение язу;

• сүзләрнең лексик мәгънәсен аңлата белү;

• сүзләрне күчерелмә мәгънәдә куллана белү.

3 нче сыйныф

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

Укучыларда формалаша:

• телнең төп аралашу, әйләнә-тирәне танып белү, үзеңне тәгъбир итү чарасы булганын аңлау;

• үзеңнең кайсы милләткә һәм халыкка караганңны аңлау;

• татар телен өйрәнүдә һәм саклауда үз өлешеңне аңлау;

• башка халыкларның тарихына һәм мәдәниятына уңай караш;

• укудагы уңышларга ирешүнең сәбәбен аңлау;

• сыйныфташлары уңышына шатлану һәм борчылу, бердәм иҗади эшчәнлеккә әзер булу

Укучыда формалашу өчен мөмкинчелек бар:

• Россия гражданы итеп үзен хис итү;

• Россиядә тел һәм мәдәният киңлегенең бердәмлеген аңлау;

• әхлакый һәм мораль кагыйдәләрнең таләпләрен тормышта куллануда әһәмиятен аңлау

Метапредмет нәтиҗәләре

Укучы өйрәнә:

• телне өйрәнүдә үзләштерелгән тел материалының билгеләрен анализлау аша белемнәрне гомумиләштерә белү;

• уку мәсьәләсен чишүне укытучы белән берлектә планлаштыру;

• уку мәсьәләсенең мөһимлеген анализлау;

• уку мәсьәләсен чишү юлын фаразлый белү ( таныш һәм таныш булмаган белемнәрне, кирәкле чараларны, уку гамәлләрен билгеләү);

• белемнәрне тулыландыру өчен өстәмә белем чыганакларын билгеләү;

• максатка ирешү өчен кирәкле чараларны сайлый белү;

• башкарган гамәлләргә үзконтроль, үзара контроль ясау, тиешле төзәтмәләр кертү;

• үзләштерелегән белемне таблицага, схемага, модельгә терки бару;

• укытучы белән берлектә күзәтүләр буенча нәтиҗәләр ясау, дәреслектәге таләпләр белән чагыштыру, төзәтмәләр кертү;

• төркемнәрдә эшләгәндә вазифаларны аңлашып бүлешә, эшне шул таләпләргә яраклаштырып башкару;

• әңгәмә кора, әңгәмәдәшеңне тыңлый белү;

• бердәм хезмәттәшлек нәтиҗәләрен үзара контрольдә тоту;

• дәреслектә бирелгән уку материалын һәм сөйләм чараларын коммуникатив һәм танып-белү мәсьәләләрен чишкәндә куллану;

• телне өйрәнү үзенчәлекләренең планын һәм аның өлешләрен аңлау

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• уку мәсьәләсен чишүнең уңайлы ысулын сайлау;

• планлаштырылган нәтиҗәләргә ирешүдә гамәлләренең дөреслеген аңлау, төзәтмәләр кертү;

• чагыштыру, анализ, синтез, төркемнәргә туплауда эзлекле гамәлләр башкару;

• сәбәп-нәтиҗә, охшашлыкны күрсәтү;

• телне өйрәнү өлкәсендә максатка ирешүдә төрле белем чыганакларыннан файдалана белү;

• үзләштерелгән белемне төрле тамгалар, билгеләр белән күрсәтә белү;

• уку мәсьәләсенең максатына туры китереп телдән һәм язма текст төзи белү

Предмет нәтиҗәләре.

Лексика. Сүз:

Укучы өйрәнәчәк:

• авазларны хәрефләр белән дөрес тамгалау;

• авазларга характеристика бирү;

• сүздә иҗек санын билгеләү, юлдан юлга дөрес күчерү;

• ъ, ь хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу;

• сүзгә аваз-хәреф анализы ясау;

• янәшә килгән бертөрле тартык аваз хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу;

• сүзнең икенче хәрефенә карап алфавит тәртибендә урнаштыру;

• сүзне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану;

• сөйләмдә синонимнарны тану;

• сөйләмдә антонимнарны тану;

• сөйләмдә омонимнарны тану;

• сүзтезмә белән белдерелгән лексик берәмлекләрне аеру

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• мәкаль, табышмакларның мәгънәсен аңлату;

• сүздә мәгънә һәм эмоциональ төсмерләрне тану;

• сөйләмдә тотрыклы сүзтезмәләр, фразеологизмнар куллану.

Сүз төзелеше һәм ясалышы:

Укучы өйрәнәчәк:

• сүзнең мәгънәле кисәкләрен билгеләү;

• тамыр һәм кушымчаны билгеләү;

• кушымчаларның төрләрен ачыклау;

• сүз формалары һәм яңа сүзләрне аеру;

• сүз ясалышын схемада күрсәтү;

• төрләндергеч кушымчаларның җөмлә төзүдә ролен билгеләү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сүз төзелеше буенча белемнәрне гамәлдә куллану;

• сүздә кыен язу очракларының урынын билгеләү;

• аерым сүзләрдән башка мәгънәгә ия сүзләрнең ясалуын аңлау.

Исем:

Укучы өйрәнәчәк:

• мәгънәсе, сораулары, җөмләдәге функциясе буенча исемнәрне тану;

• ялгызлык һәм уртаклык исемнәрне билгеләү;

• исемнәрнең сан, килеш, тартым белән төрләнешен күрсәтү;

• исемнәрдә сүз басымын аңлау

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• исемнәрнең кушымчалар буенча төрләнешен билгеләү;

• килеш сораулары буенча исемнәрнең килешен билгеләү.

Фигыль:

Укучы өйрәнәчәк:

• мәгънәсе, сораулары буенча фигыльне тану;

• фигыльнең барлыкта һәм юклыкта килүен күрсәтә белү;

• хикәя фигыльнең үткән, хәзерге һәм киләчәк заманнарын билгели алу;

• боерык фигыльнең мәгънәсен ачыклау, зат-сан формаларын күрсәтү;

• фигыльләрнең күп мәгънәлелеген аңлау, аларны туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• фигыльнең башлангыч формасын билгели белү;

• фигыльнең, төрен, кайсы затта, нинди санда килүен билгеләү.

Сыйфат:

Укучы өйрәнәчәк:

• сыйфатның мәгънәсе, сораулары, җөмләдәге ролен билгеләү;

• предметның төсен, тәмен, холкын, формасын, күләмен, белдергән сыйфатларны тану;

• сыйфат дәрәҗәләре: төп, чагыштыру, артыклык, кимлек дәрәҗәләрен аеру, ясалыш формаларын белү.

• сыйфатларның җөмләдәге ролен ачыклау.

• антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сыйфатларны сүз төзелеше ягыннан тикшерү;

• сыйфатларны сөйләмдә урынлы куллану.

Алмашлык:

Укучы өйрәнәчәк:

• алмашлыкларның мәгънә үзенчәлеген, зат һәм предметны атамыйча, аларның исемне алмаштырып килүен күзәтү;

• зат алмашлыкларын тану;

• алмашлыкларның җөмләдәге һәм тексттагы ролен ачыклау

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• текстта, җөмләдә төрле килештә килгән зат алмашлыкларын тану.

Кисәкчә:

Укучы өйрәнәчәк:

• Да/дә, та/тә, гына/генә, кына/кенә, ук/үк, ич, бит кисәкчәләрен аеру;

• аларның сөйләмдәге ролен ачыклау, аерым сүз булуын белү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• кисәкчәләрне текстта тану, җөмләдә сүзләрдән аерым язу.

Бәйлек:

Укучы өйрәнәчәк:

• бәйлекләрне исемнәр һәм алмашлыклар янында тану;

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• төрле килешләрдә исемнәрне һәм зат алмашлыкларын бәйлекләр белән куллану.

Җөмлә:

Укучы өйрәнәчәк:

• әйтү максаты буенча җөмлә төрләрен аеру;

• тойгылы җөмләләрне тану;

• җөмлә ахырында тыныш билгесен дөрес кую;

• җөмләнең баш кисәкләрен билгеләү;

• исемнәр һәм фигыльләр белән бирелгән гади хәбәрләрне тану.;

• җөмләдә сүз бәйләнешен билгели белү;

• сүзтезмәдә ияртүче һәм иярүче сүзләрне билгеләү;

• җыйнак һәм җәенке җөмләләрне тану;

• тиңдәш ияле һәм тиңдәш хәбәрле җөмләләрне аеру;

• тиңәш кисәкләр арасында теркәгечләр янында тыныш билгесен дөрес кую

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• гади җөмләне җөмлә кисәкләре ягыннан тикшерү

• тексттан җөмләне аерып алып күчереп язу;

• төрле сүз төркемнәре һәм җөмлә кисәкләре кулланып җөмлә төзү;

• әйтү максаты буенча җөмлә азагыда тиешле тыныш билгесен кую.

4 нче сыйныф

Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр

Укучыларда формалаша:

• үз халкың, үз илең өчен горурлык хисләре һәм Россия бердәйлеген аңлау нигезләре булдыру;

• телнең милли үзаң формалаштыруның нигезе булып торуын аңлау;

• татар телен дәүләт һәм аралашу теле буларак әһәмиятен аңлау;

• белем бирү процессын оештыру эшчәнлеге аша гомуми белем бирү оешмасына уңай мәнәсәбәт;

• үз гамәлләреңнең әдәп-әхлак кагыйдәләре таләпләренә туры килгәнен аңлау һәм бәяләү;

• үзеңнең , сыйныфташларыңның танып-белү мөмкинчелекләрен аңлау һәм үзара аңлашып, ярдәмләшеп яшәү

Укучыда формалашу мөмкинчелеге бар:

• татар телен милли мәдәният күренеше итеп күзаллау;

• телдән һәм язма сөйләмгә дөрес мөнәсәбәт, гомуми культура һәм гражданлык позициясенең күрсәткече икәнен аңлау;

• белем бирү оешмасындагы эчтәлекнең тормышта чынбарлыкта ирешеләсе уңышларның нәтиҗәсендә әһәмияте зур икәнен аңлау;

• белем алуда тотрыклы кызыксындыру чараларына ия булу ;

• үзбәя һәм үзара бәяләүгә үз алдына күрсәтмә бирү

Метапредмет нәтиҗәләре

Укучы өйрәнә:

• уку мәсьәләсен кую, кабул итү, истә калдыру;

• уку мәсьәләсен аңлап анализлау;

• уку мәсьәләсен чишүне планлаштыру: үзенең уку мәсьәләсен чишүгә әзерлеген билгеләү, кыен очракларны ачыклау, кирәкле белем алу чыганакларын билгеләү; адымлап үз эшчәнлегеңне контрольдә тоту;

• үз эшчәнлегеннең нәтиҗәләренә һәм эш барышына төзәтмәләр кертү;

• үз эшчәнлегеңә нәтиҗә (рефлексия) ясый белү;

• телне өйрәнүдәге уңышларны һәм уңышсызлыкларны билгеләү, төзәтмәләр кертү;

• телне өйрәнү нәтиҗәләре буенча модельләр чыгару һәм куллана белү;

• телне өйрәнүдә кулланылган уңышлы ситуацияләрне анализлау, коммуникатив һәм танып-белү мәсьәләләрен чишкәндә куллану;

• татар телен аралашуда актив куллану;

• коммуникатив һәм танып-белү мәсьәләләрен чишкәндә төрле типтагы текстларны татар телендә уңышлы төзү;

• укытучы белән берлектә яки мөстәкыйль уку материалын аңлатканда дәлилләр китерү;

• сыйныфташларың белән берлектә уку максатын билгеләү, төркмедәге эшчәнлектә үз вазифаңны аңлау, башкалар фикере белән килешә белү, бәхәсле мәсьәләләрне уртак фикергә килеп хәл итү, әңгәмәдәшләреңнең фикерен хөрмәт итү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• телне өйрәнү максатыннан чыгып үзләштерү юнәлешләрен үзгәртә алу;

• белем алу процессында алган белемнәрне язма күрсәтә белү;

• татар телен үзләштерүдә сөйләм чараларыннан тыш башка мәгълүматны табу ысулларын да куллана белү;

• аудио, видео, график материаллар кулланып текст төзи белү

Предмет нәтиҗәләре.

Лексика:

Укучы өйрәнәчәк:

• сүзнең лексик мәгънәсен аңлау;

• күп мәгънәле сүзләрне тану;

• сүзне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану;

• -синоним, антоним, омоним сүзләне тану һәм табу;

• элек кулланышта булган һәм яңа сүзләрне сөйләмдә куллану;

• сүз ясау осталыгын сөйләмне баету өчен куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сүзләрнең синонимик рәтен төзү;

• синонимнар арсыннан текстка туры килгәнен сайлый белү;

• бер үк темага булган текстның лексик һәм шәхси үзенчәлеген тану һәм чагыштыру.

Фонетика:

Укучы өйрәнәчәк:

• авазлар һәм хәрефләрне дөрес уку һәм язу;

• әйтелеш һәм язылыш арасындагы аермалыкны куллана белү;

• сүзгә аваз-хәреф анализы ясау

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• тәкъдим ителгән схема буенча сүзгә аваз-хәреф анализы ясау;

• сүзләрнең дөрес әйтелеш, укылыш нормаларын сөйләмдә саклау.

Сүз төзелеше:

Укучы өйрәнәчәк:

• сүз ясалышын күрсәтү;

• тамыр, ясалма, кушма һәм парлы сүзләрне таный, ясый белү;

• рус теленнән кергән алынма сүзләрне тану;

• сүзләрне сүз төзелеше ягыннан тикшерү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сүз төзелешен модельдә курсәтү, модель буенча сүз уйлау;

• бер җөмлә кысаларында берничә тамырдаш сүз куллану;

Морфология.Исем:

Укучы өйрәнәчәк:

• исемнең мәгънәсен, сорауларын, җөмләдәге ролен билгеләү;

• исемнәрнең җөмләдә хәбәр булып килүен тану;

• ялгызлык һәм уртаклык исемнәрне аеру;

• тартымлы һәм тартымсыз исемнәрнең сан, килеш, белән төрләнешен күрсәтү;

• килешләрнең сорауларын, кушымчаларын белү;

• исемнәрне сүз төркеме ягыннан тикшерү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• исемнәрнең кайсы җөмлә кисәге булып килүен билгеләү;

• җөмләдә исемнәргә синоним һәм антонимнар рәтен язу.

Фигыль:

Укучы өйрәнәчәк:

• хикәя фигыльнең билгеле үткән һәм нәтиҗәле үткән заман формаларын аеру;

• киләчәк заман формаларын тану: билгесез һәм билгеле. Аларның мәгънәсен, ясалышын белү.

• фигыль заманының сөйләү моментыннан исәпләнүен җавапны дәлилләү өчен файдалану;

• боерык фигыльләрне тану. Аларның 2, 3 нче затта берлек, күплек формаларын дөрес язу.

• фигыльләрнең лексик мәгънәләрен, заман формаларын сөйләм максатына туры китереп сайлау.

• фигыльнең җөмләдә хәбәр булып килүен белү;

• антоним һәм синоним фигыльләрне сөйләмдә куллану.

Сыйфат:

Укучы өйрәнәчәк:

• асыл һәм нисби сыйфатларны аеру;

• асыл сыйфатларны төрле дәрәҗәдә куллану.

• дәрәҗә формаларының ясалышын белү;

• сыйфатларның җөмләдә аергыч һәм хәбәр булып килүен билгеләү;

• сыйфатларның туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллана белү;

• синоним һәм антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сыйфатларны план буенча тикшерү.

Алмашлык:

Укучы өйрәнәчәк:

• зат алмашлыкларын килешләр белән дөрес төрләндерү;

• сорау алмашлыкларын тану;

• алмашлыкларны сөйләмдә куллану

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• алмашлыкларны җөмләдә төрле килештә куллана белү.

Рәвеш:

Укучы өйрәнәчәк:

• сөйләмдә актив кулланыштагы рәвешләрне сүзлек байлыгына кертү;

• рәвешләрнең сыйфаттан аермасын белү;

• рәвешләр ярдәмендә эш-хәрәкәтне ачык, аңлаешлы итү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• рәвешләрне килеш белән төрләндерү.

Сан:

Укучы өйрәнәчәк:

• санны белдергән сүзләрнең мәгънәсен һәм сорауларын белү;

• микъдар һәм тәртип саннарын аеру;

• саннарның җөмләдәге ролен күрсәтү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

• сан сүз төркеменә караган сүзләрне җөмләдә урынлы куллану.

Кисәкчә. Бәйлек:

Укучы өйрәнәчәк:

• кисәкчәләрнең сөйләмдәге ролен аңлату;

• аларны сөйләм ситуациясенә һәм сөйләм максатнына туры китереп куллану;

• төрле килешләрдә исемнәрне һәм зат алмашлыкларны бәйлекләр белән куллана белү

Укучыга белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге туа:

кисәкчә һәм бәйлек сүз төркемнәрен сөйләмдә урынлы куллану.

Җөмлә:

Укучы өйрәнәчәк:

• гади җөмлә чикләрендә иярчен кисәкләрне аера белү: аергыч, тәмамлык, хәл;

• аларның кайсы үз төркемнәре белән белдерелүен, сорауларын билгеләү;

• аерылмышны билгеләү.

• җөмлә тикшерү тәртибен куллану;

• иярчен кисәкләрнең тиңдәшләнеп килүен билгеләү, алар арасында теркәгечләрне тану

Укучы белемнәрне үзләштерү мөмкинчелеге тудыра:

• гади һәм кушма җөмләләрне аера белү;

• тиңдәш кисәкле җөмләләрне тану.

Уку эшчәнлегенең төп төрләре:

Актив укыту алымнары, уен технологиясе, тикшеренү эше, туган (татар) теле һәм әдәби уку дәресләрендә критик фикерләүне үстерү технологиясе, проектлар методы, сәламәтлек саклау технологияләре; сыйныф белән, төркемләп, индивидуаль, парлап, фронталь эшләү.

Программа эчтәлеге.

1 нче сыйныф

Грамотага әзерлек чоры

Язу гигиенасы кагыйдәләре белән таныштыру. Кул һәм бармак мускулларының җитез һәм ритмик хәрәкәт итүләренә ирешү. Дәфтәр битендә һәм класс тактасында ориентлашу. Язу сызыгы.Язу сызыгының өске һәм аскы линияләре. Оваллар һәм ярымоваллар язу. Туры, авыш, озын сызыклар. Өстән элмәкле (сулга) кыска авыш сызык. Астан элмәкле (уңга) авыш туры сызыклар Зур оваллар һәм кечкенә оваллар, аларны аралаштырып язу. Кыска авыш сызык. Сүзне өйрәнү объекты буларак, анализ өчен материал итеп кабул итү. Сүзнең мәгънәсен аңлау өстендә эш. Сүзләрне һәм җөмләләрне аера белу. Җөмлә белән эш: аерым сүзләрне табу, аларның урнашу тәртибен үзгәртү.

Әлифба чоры, яки төп чор

Барлык баш һәм юл хәрефләренең язылышы һәм аларның тоташтыруның төп сызыклары белән таныштыру. Гигиеник кагыйдәләрне үтәп хәрефләрне, кушылмаларны, иҗекләрне, сүзләрне, җөмләләрне язу. Пөхтә, аңлаешлы язуга ия булу. Әйтелеше белән язылышы арасында аерма булмаган сүз һәм җөмләләрне ишеткәнчә язу. Дөрес күчереп язу алымнарын һәм эзлеклелеген үзләштерү. Клавиатур язуның беренчел күнекмәләренә ия булу. Сүзләр арасында буш урын калдыру, юлдан-юлга күчерү билгесе кую кебек график чараларның функциясен аңлау. Сүзне өйрәнү объекты буларак, анализ өчен материал итеп кабул итү. Сүзнең мәгънәсен аңлау өстендә эш. Җөмлә турында гомуми күзаллау. Интонация һәм мәгънә ягыннан җөмләнең тәмамлануы. Җөмләдә сүзләрнең бер-берсенә бәйләнеше. (сораулар ярдәмендә). Сөйләмдә җөмләнең роле. Акрынлап тиз язуга күчү. Дөрес язу кагыйдәләре белән танышу һәм аларны куллану: 1) сүзләрнең аерым язылуы; 2) җөмлә башында һәм ялгызлык исемнәрдә баш хәреф язылуы; 3) сүзләрне юлдан-юлга иҗекләп күчү; 4)җөмлә ахырында тыныш билгеләре.

Әлифбадан соңгы чор

Алфавит. Алфавиттагы хәрефләрнең исемен дөрес әйтү. Текстны күчереп язу. Текстта җөмләләрне дөрес урнаштыру.

Әлифба курсы тәмамланганнан соң татар теле һәм әдәби уку аерым укытыла башлый. Грамотага өйрәтү чорында алган белемнәр гомумиләштерелә, системага салына, алган белемнәр ныгытыла.

Татар теле

Авазлар һәм хәрефләр.

Авазлар. Сузык авазлар һәм аларның хәрефләре. Сузык авазлар һәм аларны белдерүче хәрефләр. Калын һәм нечкә, парлы һәм парсыз сузык авазлар. Сузык авазларны һәм тартык авазларны, яңгырау һәм саңгырау тартык авазларны аера белү. Парлы һәм парсыз тартык авазлар. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларның санын билгеләү. Сүзләрне юлдан-юлга иҗекләп күчү. Иҗек санына карап сүзләрне төремнәргә берләштерү. Сүзне иҗеккә бүлгәндә җибәрелгән хатаны таба һәм төзәтә белү.

Синтаксис

Сүзләрне һәм җөмләләрне аерып ала белү. Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләре, алардан соң тыныш билгеләре. Җөмлә башында баш хәреф язу. Җөмләнең баш кисәкләре турында мәгълүмат бирү (терминология кертмичә).

Морфология

Сүз төркемнәре турында төшенчә бирү. Предметны белдерүче сүзләр. Сүзнең мәгънәсе. Предметны белдерүче сүзләр. Эш-хәрәкәтне белдерүче сүзләр. Билгене белдерүче сүзләр.

Ярдәмче сүзләр (терминология кертмичә). Ялгызлык исемнәр, ялгызлык исемнәрдә баш хәреф.

Орфография

Орфография кагыйдәләре белән танышу: э (е) хәрефләренең сүзләрдә язылышы; о,ө хәрефләре татар телендә беренче иҗектә генә языла. Я,ю,е хәрефләре. Калынлык (ъ) һәм нечкәлек (ь) билгесе. Калын тартык авазлар [гъ], [къ], аларның хәрефләре. Сонор тартык авазлар [м], [н], [ң]. [в], [w]тартык авазлары, аларны белдерүче хәрефләр.

Бәйләнешле сөйләм

Ишетеп язу, үзләштерелгән кагыйдәләр кергән текстны күчереп язу. Бирелгән сүзләрдән җөмләләр төзү. Рәсем ( картина, видеоязу, күргән, ишеткән) буенча кечкенә язма хикәя төзү.

Шигырь, табышмак, мәкальләрне ятлап хәтер диктанты язу.

2 нче сыйныф

Фонетика һәм орфоэпия

Авазлар һәм хәрефләр. Сузык һәм тартык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар. Авазларның калынлыкта-нечкәлектә ярашуы (сингармонизм). Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр. Аваз һәм хәрефләрне аеру. Сузык авазлар.

Иҗек. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, юлдан-юлга күчерү кагыйдәләре.

Яңгырау һәм саңгырау, парлы һәм парсыз тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр. Татар теленә генә хас булган [w], [гъ], [къ], [х], [ч]; [җ], [ң], [һ] авазлары.

Е, ю, я хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу. Саңгырау тартыкларның яңгыраулашуы. Бертөрле ике тартык аваз хәрефләренең янәшә килүе.

ъ һәм ь хәрефләре кергән сүзләрне дөрес язу һәм уку.

Графика

Татар алфавиты: хәрефләрнең тәртибен һәм исемен яттан белү. Сүзлекләр белән эшләгәндә, алфавиттан файдалана белү.

Сүз

Сүз тамыры. Тамырдаш сүзләр. Аффикслар. Сүз ясалу үзенчәлекләре.

Предметны белдергән сүзләр. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Кеше исемнәрен, фамилияләрен, шәһәр, авыл, елга исемнәрен, хайван кушаматларын баш хәреф белән язу.

Эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр. Аларның мәгънәсе һәм җөмләдә куллану үзенчәлекләре.

Предметның билгесен белдергән сүзләр, аларны җөмләдә куллану. Татар телендә исем һәм сыйфатның синтаксик бәйләнеш үзенчәлеге.

Җөмлә.

Сүз, сүзтезмә һәм җөмлә. Сүзтезмә һәм җөмләләр төзү. Җыйнак һәм җәенке җөмлә. Җөмләнең баш кисәкләре. Җөмләдә сүз тәртибе. Әйтү максаты ягыннан җөмләнең төрләре, аларның дөрес әйтелеше.

Бәйләнешле сөйләм

Текстта җөмләләрнең урнашу тәртибе (үзара бәйләнеше). Текстның темасын билгеләү, төп фикерен табу. Текстны кисәкләргә бүлү һәм исем кую.

Рәсемнәр буенча, терәк сүзләр кулланып, текст төзү. Тәкъдим ителгән бирем буенча текстның эчтәлеген сөйләү.

Шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлау. Татар сөйләм әдәбенә хас булган сүзләрне дөрес куллану.

3 нче сыйныф

Лексика. Сүз.

Сүз һәм аның лексик мәгънәсе.Бер мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр, аларның аермасы.Сүзнең туры һәм күчерелмә мәгънәләре, аларны сөйләмдә куллану. Татар телендә алынма сүзләр.Синонимнар һәм антонимнар, омонимнар: аларны сөйләмдә куллану. Татар теленең сүзлек байлыгы.Татар телендә сүзлекләр: татар теленең аңлатмалы сүзлеге, синонимнар, антонимнар, омонимнар сүзлекләре һәм аларны көндәлек тормышта , уку эшчәнлегендә куллану.

Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы

Тамырдаш сүзләр турында төшенчә. Аларның синонимнардан һәм омонимнардан аермасы. Тамырдаш сүзләр һәм бер үк сүзнең төрле формалары.

Сүзнең мәгънәле кисәкләрен билгеләү: тамыр һәм кушымча. Сүз ясагыч кушымчалар турында төшенчә. Сүзне төзелеше буенча тикшерү.

Сүзләрнең дөрес язылышын тикшерү ысуллары: сүзнең формасын үзгәртү, тамырдаш сүзләр сайлау, орфографик сүзлек куллану.

Морфология

Сүз төркемнәре турында төшенчә.

Исем. Мәгънәсе һәм кулланылышы. Берлек һәм күплек саннары. Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы. Татар телендә килешләр һәм аларның сораулары. Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Исемнәргә морфологик анализ ясау күнегүләре.

Фигыль. Фигыльнең мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы. Фигыльнең барлык һәм юклык формалары. Фигыльнең зат-сан белән төрләнеше. Хикәя фигыльнең хәзерге, үткән һәм киләчәк заманнары. -ар, -әр, -ыр, -ер, -р, -ачак, -әчәк, -ячак, -ячәк киләчәк заман хикәя фигыль кушымчаларының дөрес язылышын гамәли үзләштерү.

Фигыльләргә морфологик анализ.

Сыйфат. Мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы. Сыйфат дәрәҗәләре: гади(төп), чагыштыру, артыклык, кимлек. Чагыштыру дәрәҗәсендәге –рак, -рәк кушымчаларының һәм артыклык дәрәҗәсендәге кисәкчәләрнең дөрес язылышы.

Алмашлык. Алмашлык турында гомуми күзаллау.Зат алмашлыклары, мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы. Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше.

Кисәкчә. да, дә, та, тә кисәкчәләрен –да, -дә, -та, -тә урын-вакыт килеше кушымчаларыннан аерып таный белү ысуллары. Кисәкчәләрнең дөрес язылышы.

Бәйлекләр, аларның сөйләмдәге әһәмияте. Бәйлекләрне исемнәр һәм алмашлыклар белән төрле килешләрдә куллану.

Синтаксис

Җөмлә. Әйтелү максатыннан чыгып, җөмләләрнең төрләре(хикәя, сорау, өндәү(боеру), тойгылы). Җөмлә ахырында тыныш билгеләре: нокта, сорау һәм өндәү билгеләре. Хикәя, сорау, өндәү(боеру), тойгылы җөмләләрнең интонацион үзенчәлекләре(гамәли үзләштерү).

Баш һәм иярчен кисәкләр турында төшенчә. Ия һәм хәбәр. Җөмләдә сүзләр бәйләнешен билгеләү.

Җөмләдә сүз тәртибе. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр турында төшенчә.

Сүзтезмә. Сүз, сүзтезмә, җөмләнең охшаш һәм аермалы яклары. Сүзтезмәдәге ияртүче һәм иярүче сүзләрне таный белү.

Бәйләнешле сөйләм

Текст. Текстның темасын, төп фикерен билгеләү, абзацларга бүлү. Тасвирлаучы һәм хикәяләүче текстларның төп үзенчәлекләре.

Сөйләм этикасы белән таныштыру.

4 нче сыйныф

Сүз аның мәгънәсе (лексика).

Сүз һәм аның мәгънәсе. Лексика -сүзнең лексик мәгънәсен өйрәнүче фән. Бер генә мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр, алынма сүзләр, синоним,антоним, омонимнар.Сүзне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану. Искергән һәм яңа сүзләр. Бу белемнәрне гамәли сынап карау. Фразеологик әйтелмәләр турында кузаллау булдыру. Татарча-русча, русча- татарча сүзлекләр, орфографик сүзлекләр. Сүзнең лексик мәгънәсен аңлатмалы, синоним, антоним сүзлекләр ярдәмендә ачыклау..

Сүз төзелеше

“Сүз төзелеше” темасы тагын да тирәнәйтелә. Сүзнең тамырын аффиксын билгеләү. Сүз ясагыч аффикслар турында төшенчә бирү. Сүз төзелешенә анализ ясау күнегүләре. Кушма сүзләр, парлы сүзләр, тезмә сүзләр. Сүзләрдәге кушымчаларның роле һәм әһәмияте.

Сүз төркемнәре.

Исем, мәгънәсе, сөйләмдә кулланылышы. Исемнең сораулары. Кем? Нәрсә? сорауларына җавап биргән исемнәрне аеру. Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр. Берлек һәм күплек сандагы исемнәр. Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Тартым кушымчалары (-ым/ -ем/-м/-ың/-ң/-ыбыз/-ыгыз/-егез/-лары/-еләре/-ләре) белән исемнәрнең төрләнеше. Исемнәрнең җөмләдә ия, иярчен кисәк була алулары. Исемнәргә морфологик анализ ясау.

Фигыль

Фигыльнең мәгънәсе, сөйләмдә кулланылышы. Нишли? Нишләде? Нишләр? сорауларына җавап биргән фигыльләрне аеру. Хикәя һәм боерык фигыльләр. Фигыльләрнең төрләнеше. Хикәя фигыльнең үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заманда төрләнеше. Үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заман формалары. Фигыльләрнең заман белән төрләнеше. Боерык фигыльнең үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заманда төрләнеше. Фигыльнең барлык һәм юклык формалары. Антоним Һәм синоним фигыльләр турында мәгълүмат бирү. Җөмләдә фигыльләрнең роле. Фигыльгә морфологик анализ ясау.

Сыйфат

Сыйфат, аның мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы. Сыйфатның сораулары. Сыйфатның предметның төрле билгеләрен белдерүе. Сыйфат дәрәҗәләре. Сыйфатның җөмләдәге роле (иярчен кисәкләр һәм хәбәр булып килүе). Антоним сыйфатлар, синоним сыйфатлар. Сөйләмдә сыйфатларның әһәмияте, аларны куллану. Сыйфатка морфологик анализ ясау.

Алмашлык

Алмашлык турында гомуми төшенчә. Ул сөйләмдә башка сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, сан һәм рәвешне) алыштырып килә. Алмашлык предметны яки билгене генә белдерми, ул бары тик үзе алыштырып килә торган сүз төркеменең грамматик билгеләренә ия була. Зат алмашлыклары: мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы, берлек һәм күпоек формалары, зат алмашлыкларының төрләнеше.

Сорау алмашлыклары. Зат һәм сорау алмашлыкларының килеш кушымчаларын чагыштыру. Җөмләдә алмашлыкларның роле. Алмашлыкларның сөйләмдә кулланылышы.

Сан

Сан, мәгънәсе һәм сораулары. Микъдар һәм тәртип саннары. Санның синтаксик функцияләре. Татар телендә сан исем белән кулланганда төрләнми. Санның сөйләмдә кулланылышы. Санга морфологик анализ ясау.

Рәвеш

Рәвеш, мәгънәсе һәм сораулары. Рәвешнең грамматик билегеләре. Җөмләдә һәм текстта рәвешнең роле.

Ярдәмче сүз төркемнәре.

Кисәкчәләр да, дә, та, тә, гына, генә, кына, кенә, ук, үк, ич, бит, ич, ла-лә, ләбаса-лабаса. Аларның дөрес язылышы.

Бәйлекләр кадәр, хәтле, чаклы, шикелле, өчен, таба, белән, аша. Бәйлек сүзләр ас, өс, эч, тыш, арт, ал, ян, урта, кырый, буй, төп, ара, тирә. Аларның дөрес язылышы.

Синтаксис

Сүзтезмә

Татар телендә сүзтезмә һәм җөмлә, аларда сүзләр тәртибе. Сүзтезмәдә ияртүче, иярүче сүзләрне билгеләү: предмет һәм аның билгесе, хәрәкәт һәм хәрәкәтне ачыклап килүче предмет. Җөмләнең баш кисәкләре. Иянең исем һәм зат алмашлыгы белән белдерелүе. Хәбәрнең хикәя фигыль һәм сыйфат белән белдерелүе. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Җөмләнең иярчен кисәкләре. Аергыч һәм аның сыйфат белән белдерелүе. Тиңдәш кисәкләр арасында һәм, я, да-дә, та-тә, ә, ләкин теркәгечләре, тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре. Тиңдәш кисәкле җөмләләрдә санау интонациясен куллану. Эндәш сүзле җөмләләрдә интонация һәм тыныш билгеләре. Гади һәм кушма җөмләләр турында төшенчә бирү. Гади һәм кушма җөмләләрне аера белү.

Текст. Бәйләнешле сөйләм

Текст. Текст билгеләре. Тексттагы җөмләләрнең мәгънәви бердәмлеге. Текстка исем бирү. Текстның планы. Бирелгән текстка план төзү. Бирелгән план буенча үзеннең текстны төзергә.

Текстның типлары: хикәяләү, тасвирлау, фикер йөртү. Аларның төп үзенчәлекләре. Изложение һәм сочинениенең төп төрләре белән танышу: бирелгән текстны тулысынча файдаланып яки аерым урыннарын (сүзләрен) сайлап алып языла торган изложение, сочинение элементлары булган изложение, хикәяләү-сурәтләү, хикәяләү-фикер йөртү рәвешендәге сочинение. Уку һәм көнкүреш аралашуда сөйләм этикасы нормалары (исәнләшү, саубуллашу, гафу үтенү, рәхмәт белдерү, үтенеч белән мөрәҗәгать). Бирелгән темага телдән монологик әйтемне практик төзи белү.

Тәрбияләүче һәм үстерүче потенциал

Татар мәктәпләренең башлангыч сыйныфларында ана теле укыту укучыларга белем һәм тәрбия бирү, аларның рухи-әхлакый, иҗтимагый, шәхси һәм акыл үсешен булдыруга этәреш булып тора. Башлангыч мәктәп чоры укучы тормышында хәлиткеч санала. Ул баланың укучы булып формалаша башлавы да, әйләнә-тирәне танып белүнең яңа дәвере дә, иптәшләре һәм өлкәннәр белән рухи-әхлакый аралашуның дәвамы да булып тора. Укучыда хас шәхси үзенчәлекләр – укуга максатчан караш, тирә-юньдәгеләр белән уртак тел таба белү кебек сыйфатлар тәрбияләнә.

Башка предметлар белән бәйләнеше: программа әйләнә-тирә дөнья, әдәби уку фәннәре белән һәм халык авыз иҗаты, туган як төбәге белән бәйләнештә төзелгән.

Милли-региональ компонент туган як турында план буенча хикәяләү тибындагы текстны изложение итеп язганда кулланыла.Татар язучыларының, рәссамнарының әсәрләре, рәсемнәр һәм картиналар буенча укучыларның тормыш тәҗрибәсе, күзәтүләренә, укыганнарына бәйле темаларга, алдан әзерлек күреп, сочинениеләр язганда кулланыла.

Тематик планлаштыру (1 класс).

№

п/п

Дәрестемасы

Сәг.

саны

Грамотага әзерлек чоры

6

1

Язу гигиенасы кагыйдәләре белән таныштыру. Кул һәм бармак мускулларының җитез һәм ритмик хәрәкәт итүләренә ирешү. Дәфтәр битендә һәм класс тактасында ориентлашу. Язу сызыгы.Язу сызыгының өске һәм аскы линияләре.

1

2

Сүзнең мәгънәсен аңлау өстендә эш. Сүзләрне һәм җөмләләрне аера белу. Җөмлә белән эш: аерым сүзләрне табу, аларның урнашу тәртибен үзгәртү.

1

3

Оваллар һәм ярымоваллар язу.

1

4

Туры, авыш, озын сызыклар. Кыска авыш сызык

1

5

Өстән элмәкле (сулга) кыска авыш сызык. Астан элмәкле (уңга) авыш туры сызыклар

1

6

Зур оваллар һәм кечкенә оваллар, аларны аралаштырып язу.

1

Әлифба чоры, яки төп чор

56

7

Юл а хәрефен язу.

1

8

Баш А хәрефен язу.

1

9

Юл ә хәрефен язу

1

10

Баш Ә хәрефен язу.

1

11

Ы,ы хәрефләрен язу.

1

12

Э, э хәрефләрен язу

1

13

И, и хәрефләрен язу

1

14

У,у хәрефләрен язу

1

15

Юл ү хәрефен язу

1

16

Баш Ү хәрефен язу

1

17

Юл о хәрефен язу

1

18

Баш О хәрефен язу

1

19

Юл ө хәрефен язу

1

20

Баш Ө хәрефен язу

1

21

Өйрәнгән хәрефләрнең язылышын ныгыту.

1

22

Юл н хәрефен язу

1

23

Баш Н хәрефенязу

1

24

Юл һәм башл,Л хәрефләрен язу

1

25

Юл м хәрефен язу

1

26

Баш М хәрефен язу

1

27

Р,рхәрефләрен язу

1

28

Й,й хәрефләрен язу

1

29

Ң хәрефе кергән сүзләр язу

1

30

Я,я хәрефләрен язу

1

31

Ю,ю хәрефләрен язу

1

32

Е,е хәрефләрен язу

1

33

Юл д хәрефен язу

1

34

Баш Д хәрефен язу.

1

35

Т,т хәрефләрен язу

1

36

Юл з хәрефен язу.

1

37

Баш З хәрефен язу

1

38

С,схәрефләрен язу

1

39

Г, г хәрефләрен язу

1

40

К,к хәрефләрен язу

1

41

Өйрәнгән хәрефләрне ныгыту.

1

42

Юл в хәрефен язу

1

43

Баш В хәрефен язу

1

44

Ф,ф хәрефләрен язу

1

45

Б,б хәрефләрен язу

1

46

Юл п хәрефен язу

1

47

Баш П хәрефен язу

1

48

Ж, ж хәрефләрен язу

1

49

Ш,ш хәрефләрен язу

1

50

Җ, җ хәрефләре

1

51

Ч, ч хәрефләрен язу

1

52

Х, х хәрефләрен язу

1

53

Һ,һ хәрефләрен язу

1

54

Өйрәнгән хәрефләрне ныгыту

1

55

Ё,ё хәрефләрен язу

1

56

Йо кушылмасы кергән сүзләр язу.

1

57

Щ, щ хәрефләре

1

58

Ц, ц хәрефләре

1

59

Ц,ц кергән сүзләр язу.

1

60

Калынлык һәм аеру билгесе Ъ язу

1

61

Нечкәлек һәм аеру билгесе Ь язу

1

62

Ъ Һәм Ь хәрефләре кергән сүзләр язу

1

Әлифбадан соңгы чор

7

63

Ишеткәнне язарга өйрәнү.

1

64

Ишеткәнне язарга өйрәнү.

1

65

Басмачадан сүзләр күчерү.

1

66

Басмачадан сүзләр күчерү.

1

67

Кечкенә текст күчереп язу. Текстта җөмләләрне дөрес урнаштыру.

1

68

Кечкенә текст күчереп язу. Текстта җөмләләрне дөрес урнаштыру.

1

69

Алфавит. Алфавиттагы хәрефләрнең исемен дөрес әйтү һәм күчереп язу.

1

Татар теле.

Бәйләнешле сөйләм

1

70

Алфавит. Аваз һәм хәреф.

Кешеләрнең үзара төп сөйләшү формалары, сөйләм төзү. Проект “Хәрефле әлифба”

1

Синтаксис

2

71

Сүзләрне һәм җөмләләрне аерып ала белү. Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләре, алардан соң тыныш билгеләре.

1

72

Җөмлә башында баш хәреф язу. Җөмләнең баш кисәкләре турында мәгълүмат бирү

1

Морфология

5

73

Сүз төркемнәре турында төшенчә бирү. Предметны белдерүче сүзләр.

1

74

Сүзнең мәгънәсе. Предметны белдерүче сүзләр. Эш-хәрәкәтне белдерүче сүзләр.

1

75

Предметның билгесен белдергән сүзләр.

1

76

Өстәмә предметны белдергән сүзләр.

1

77

Ярдәмче сүзләр.

1

Бәйләнешле сөйләм

1

78

Телдән һәм язма сөйләм. Басым.

1

Морфология

1

79

Ялгызлык исемнәр, ялгызлык исемнәрдә баш хәреф.

1

Авазлар һәм хәрефләр.

5

80

Авазлар. Сузык авазлар һәм аларның хәрефләре.

1

81

Калын һәм нечкә, парлы һәм парсыз сузык авазлар.

1

82

Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларның санын билгеләү. Сүзләрне юлдан-юлга иҗекләп күчү. Иҗек санына карап сүзләрне төремнәргә берләштерү. Сүзне иҗеккә бүлгәндә җибәрелгән хатаны таба һәм төзәтә белү.

1

83

Тартык авазлар.

1

84

Парлы һәм парсыз тартыклар авазлар.

1

Орфография

10

85

Орфография кагыйдәләре белән танышу: э (е) хәрефләренең сүзләрдә язылышы.

1

86

о,ө хәрефләре татар телендә беренче иҗектә генә языла

1

87

О-ы хәрефләре.

1

88

Я хәрефе..

1

89

Ю хәрефе

1

90

Е, е хәрефләре

1

91

Тартык аваз хәрефләре. Й хәрефе

1

92

[в], [w]тартык авазлары, аларны белдерүче хәрефләр.

1

93

Калын тартык авазлар [гъ], [къ], аларның хәрефләре.

1

94

Сонор тартык авазлар м, н, ң хәрефләре.

1

Бәйләнешле сөйләм

2

95

Ишетеп язу, үзләштерелгән кагыйдәләр кергән текстны күчереп язу. Бирелгән сүзләрдән җөмләләр төзү.

1

96

1 класс өчен йомгаклау контроль эше.

1

Морфология

1

97

Предметны, эш-хәрәкәтне, билгене белдергән сүзләр. Кем? Нәрсә? Нишли? Нишләде? Нинди? Кайсы? сорауларына җавап булган сүзләр турында гомуми төшенчә.

1

Авазлар һәм хәрефләр

2

98

Үткәннәрне кабатлау. Алфавит.Сузык һәм тартык авазлар.

1

99

Уку елында өйрәнгәннәрне кабатлау.

1

Тематик планлаштыру (2 класс).

№

п/п

Дәреснең темасы

Сәг.

саны

Фонетика һәм орфоэпия

38

1

Тылсымчы китапханәсенә рәхим итегез.”Дөрес әйт” һәм “Дөрес яз” сүзлеге

1

2.

Авазлар һәм хәрефләр

1

3

Сузык авазлар.

1

4.

Калын һәм нечкә сузыклар. Авазларның калынлыкта-нечкәлектә ярашуы (сингармонизм).

1

5.

О, ы хәрефләре. Басымлы, басымсыз сузыклар

1

6.

О, ы хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы.Ныгыту.

1

7.

Кереш контроль эш.

1

8.

Хаталар өстендә эш. Сузык һәм тартык авазларны аеру. Ө, е хәрефләре.

1

9.

Э, е хәрефләре.

1

10.

Э, е хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы

1

11.

Иҗек. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү.

1

12.

“Сузык авазлар” темасы буенча аңлатмалы диктант.

1

13.

Хаталар эш. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр.

1

14

Тартык авазлар. М,н, ң хәрефләре.

1

15.

Яңгырау авазларны аеру, аларның парларын билгеләү. В хәрефе. [w] авазы.

1

16

В хәрефе кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

17.

Парлы тартык авазларны билгеләү. [гъ], [къ] авазлары

1

18.

К,г хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

19.

К,г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

1

20.

Х, Һ хәрефләре. [х], [һ] авазлары. Авазга характеристика бирү.

1

21.

Х, Һ хәрефләре кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

22.

Парсыз тартык авазларны билгеләү. Й хәрефе. [ч]; [җ] авазлары.

1

23.

Iчирек өчен контроль диктант

1

24.

Хаталар өстендә эш. Е, е хәрефләре

1

25.

Е, е хәрефләрекергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

1

26.

Я хәрефе кергән сүзләрне дөрес уку һәм язу

Күмәк проект “Хәрефле табышмаклар”

1

27.

Я хәрефе кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

28.

Ю хәрефе

1

29.

Ю хәрефе кергән сүзләрнең дөрес язылышы.

1

30.

“Тартык авазлар” темасы буенча искәртмәле диктант

1

31.

Хаталар өстендә эш. Саңгырау тартыклар.

1

32.

Саңгырау тартыкларның яңгыраулашуы

1

33.

Бертөрле ике тартык аваз хәрефләренең янәшә килүе.

1

34.

Ь хәрефе (нечкәлек билгесе)

1

35.

Ь хәрефе (аеру билгесе). ь хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу һәм уку.

1

36.

Ъ хәрефе (калынлык билгесе)

1

37.

Ъ хәрефе (аеру билгесе). ъ хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу һәм уку.

1

38.

“Авазлар һәм хәрефләр” темасы буенча контроль күчереп язу

1

Графика

4

39.

Хаталар өстендә эш. Алфавит

1

40.

Сүзлекләр белән эшләгәндә, алфавиттан файдалана белү.

1

41.

“Сузык һәм тартык авазлар” темасы буенча контроль диктант

1

42.

Сүз. Сүзләрне иҗекләргә бүлү. Иҗек калыплары.

1

Сүз

Бәйләнешле сөйләм

38

6

43.

Хаталар өстендә эш. Сүз. Сүзнең яңгыраш һәм мәгънә бердәмлеге.

1

44

Сүзнең тамыры.

1

45

2 чирек өчен контроль эш.

1

46.

Хаталар өстендә эш. Тамырдаш сүзләр. Тамырдаш сүзләрнең сүз ясагыч кушымчалар ярдәмендә ясалуы.

1

47.

Сүзләрдә тамыр һәм кушымчаны аерып күрсәтү.

Проект “Кышкы сүзләр”.

1

48

Бәйләнешле сөйләм. “Кышкы уеннар”дигән темага хикәя төзеп язу

1

49.

Хаталар өстендә эш. Аффикслар.

1

50.

Сүз ясагыч кушымча

1

51

“Сүз төзелеше” темасы буенча искәртмәле диктант

1

52.

Хаталар буенча эш. Үткәннәрне кабатлау. Сүз төзелешен тикшерү күнегүләре.

1

53.

Сүзләрнең лексик мәгънәләре. Сүзгә фонетик анализ элементлары

1

54.

Предметны белдергән сүзләр.

1

55

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр.

1

56

“Предметны белдерә торган сүзләр” темасы буенча иҗади диктант

1

57

Хаталар өстендә эш. Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф.

1

58

Ил, шәһәр, авыл, елга, күл исемнәрендә баш хәреф

1

59

“Исем һәм фамилияләрдә баш хәреф” темасы буенча контроль күчереп язу

1

60

Хаталар өстендә эш. Хайван кушаматларында баш хәреф

1

61

Хайван кушаматларында баш хәреф. Проект “Баш хәрефләр”.

1

62

“Баш хәреф белән языла торган сүзләр” темасы буенча контроль диктант

1

63

Хаталар өстендә эш. Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр

1

64

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләргә сорау кую

1

65

Эш-хәрәкәтне белдергән сүзләрнең мәгънәсе. Күнегүләр эшләү.

1

66

Бәйләнешле сөйләм. “Ял көнендә “ дигән темага хикәя төзеп язу

1

67

Хаталар өстендә эш. Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр. Ныгыту күнегүләре

1

68

Җөмләдән эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрне билгеләү

1

69

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр Хәтердән язу.

1

70

Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләрне җөмләдә, сөйләмдә куллану.

1

71

“Эш-хәрәкәтне белдерә торган сүзләр” темасы буенча аңлатмалы диктант.

1

72.

Хаталар өстендә эш. Үткәннәрне кабатлау

1

73

Предметның билгесен белдергән сүзләр.

1

74

Билгене белдерә торган сүзләрнең төрләре

1

75

3 чирек өчен контроль эш

1

76

Хаталар буенча эш. Билгене белдерә торган сүзләрне билгеләү

1

77

Билгене белдерә торган сүзләр. Сүзлек белән эш

1

78

Билгене белдерә торган сүзләрне сөйләмдә куллану

1

79

Билгесе буенча предметны билгеләү

1

80

Бәйләнешле сөйләм. Рәсем буенча хикәя төзеп язу

1

81

Хаталар өстендә эш.

Татар телендә исем һәм сыйфатның синтаксик бәйләнеш үзенчәлеге. Ныгыту күнегүләре

1

82

Үткәннәрне кабатлау. Билгене белдерә торган сүзләр.

1

83

“Билгене белдерә торган сүзләр” темасы буенча контроль диктант

1

Җөмлә

8

84

Хаталар өстендә эш. Сүз, сүзтезмә һәм җөмлә.

1

85

Сүзтезмә һәм җөмләләр төзү. Җыйнак һәм җәенке җөмлә.

1

86

Җөмләнең баш кисәкләре.

1

87

Әйтү максаты ягыннан җөмләнең төрләре, аларның дөрес әйтелеше.

1

88

Җөмләдә сүз тәртибе. Кабатлау, ныгыту.

1

89

“Җөмлә” темасы буенча контроль күчереп язу

1

90

Хаталар өстендә эш.

Бәйләнешле сөйләм. Аралашу ситуациясе..

1

91

Бәйләнешле сөйләм. Текст. Текстта җөмләләрнең урнашу тәртибе (үзара бәйләнеше).

1

92

Текстның өлешләре. Текстның темасын билгеләү, төп фикерен табу.

1

93

Текст кисәкләренең (өлешләренең) эзлеклелеге, кызыл юл турында төшенчә.

1

94

Бәйләнешле сөйләм. Изложение.

1

Кабатлау

8

95

Хаталар өстендә эш. Үткәннәрне кабатлау. Тартык авазлар.

1

96

2 класс курсы өчен йомгаклау контроль эше.

1

97

Хаталар өстендә эш.

Үткәннәрне кабатлау. Текст.

1

98

Үткән темалар буенча тикшерү эше.

Проект “Татар телем- гүзәл гөлем”

1

99

Үткәннәрне кабатлау. Текст.

1

100

Үткәннәрне кабатлау. Сүз төркемнәре

1

101

Үткәннәрне кабатлау. Сүз төркемнәре.

1

Тематик планлаштыру (3 класс).

№

п/п

Дәрес темасы

Сәг.

саны

Кабатлау

15

1

1-2 нче сыйныфларда үткәннәрне кабатлау

1

2

Орфограмма. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге һәм аны уку эшчәнлегендә куллану.

1

3

Бәйләнешле сөйләм.Рәсем буенча хикәя төзү”Җәй көне”

1

4

Хаталар өстендә эш. Авазлар һәм хәрефләр.

1

5

Сузык авазлар.Иҗек.

1

6

Иҗек. Сүзләрне юлдан юлга күчерү.

1

7

Кереш контроль эш.

1

8

Хаталар өстендә эш. Тартык авазлар.

Аваз-хәреф анализы.

1

9

Я, ю, е хәрефләре.

1

10

Контроль күчереп язу.

1

11

Хаталар өстендә эш.Алфавит.

1

12

Тамыр һәм кушымча.Тамырдаш сүзләр турында төшенчә.

1

13

Бәйләнешле сөйләм “Көзге уңыш” хикәя төзеп язу.

1

14

Иҗади биремле күнегүләр. Тест№1

1

15

Аңлатмалы диктант“Хыял”

1

Лексика. Сүз.

11

16

Хаталар өстендә эш.

Сүз һәм аның лексик мәгънәсе.

1

17

Татар телендә алынма сүзләр.

1

18

Бер мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр, аларның аермасы.

1

19

Искәртмәле диктант. “Җәйге матурлык”.

1

20

Хаталар өстендә эш. Әйтелеше бертөрле, мәгънәләре башка сүзләр-омонимнар. Татар теленең омонимнар сүзлеге һәм аны көндәлек тормышта , уку эшчәнлегендә куллану.

1

21

Охшаш мәгънәле сүзләр-синонимнар.Татар теленең синонимнар сүзлеге һәм аны көндәлек тормышта , уку эшчәнлегендә куллану.

1

22

Капма-каршы мәгънәле сүзләр- антонимнар. Татар теленең антонимнар сүзлеге һәм аны көндәлек тормышта , уку эшчәнлегендә куллану.

1

23

Тотрыклы сүзтезмәләр.

1

24

Тотрыклы сүзтезмәләр. Ныгыту күнегүләре

1

25

Изложение “Трамвайда”

1

26

Хаталар өстендә эш. Иҗади биремле күнегүләр. Тест№2.

1

Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы

9

27

Сүзнең мәгънәле кисәкләрен билгеләү: тамыр һәм кушымча.

1

28

Тамырдаш сүзләр. Аларның синонимнардан һәм антонимнардан аермасы. Сүзлек диктанты

1

29

Хаталар өстендә эш. Сүз ясагыч кушымчалар турында төшенчә. Сүзне төзелеше буенча тикшерү.

1

30

Төрләндергеч кушымчалар.Сайланма диктант

1

31

Хаталар өстендә эш Кушма сүзләр. Проект “Сүз турында хикәя”

1

32

Кушма саннар. Сайланма диктант.

1

33

I чирек өчен контроль эш

1

34

Хаталар өстендә эш. Парлы сүзләр.

1

35

Иҗади биремле күнегүләр Тест №3

1

Морфология

68

36

Сүз төркемнәре турында төшенчә..

1

37

Исем. Мәгънәсе һәм кулланылышы.

1

38

Ялгызлык исемнәр.

1

39

Уртаклык исемнәр. Сүзлек диктанты.

1

40

Хаталар өстендә эш .Берлек һәм күплек сандагы исемнәр. Күплек сан кушымчаларының дөрес язылышы.

1

41

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Исемнәргә морфологик анализ ясау күнегүләре.

1

42

Баш килеш.

1

43

Иялек килеш.

1

44

Юнәлеш килеш.

1

45

Төшем килеш.

1

46

Чыгыш килеш.

1

47

Урын-вакыт килеше.

1

48

Иҗади биремле күнегүләр Тест биреме.

1

49

Изложение .Песи баласы

1

50

Ныгыту күнегүләре. Исем сүз төркеме.Проект “ Минем туган авылым ”

1

51

Контроль күчереп язу “Урманның дусы”

1

52

Хаталар өстендә эш. Фигыльнең мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы

1

53

Фигыльнең барлык һәм юклык формалары

1

54

Бәйләнешле сөйләм. “ Кошлар безнең дуслар”

1

55

Фигыльләрнең зат-сан белән төрләнеше

1

56

Хикәя фигыльнең хәзерге, үткән һәм киләчәк заманнары.

1

57

Хикәя фигыль

1

58

2 чирек өчен контроль эш.

1

59

Хаталар өстендә эш. Хикәя фигыльнең заман белән төрләнүе..

1

60

Хәзерге заман хикәя фигыль.

1

61

Тартык авазларга беткән фигыльләр хәзерге заманда.

1

62

Сузык авазларга беткән фигыльләр хәзерге заманда.

1

63

[п], [къ], [к] авазларына беткән фигыльләр хәзерге заманда

1

64

Бәйләнешле сөйләм

“Кышкы уеннар”. Рәсем буенча хикәя төзү.

1

65

Хаталар өстендә эш .Үткән заман. Иҗади диктант.

1

66

Үткән заман хикәя фигыльнең төрләре, барлык һәм юклык формалары.

1

67

Үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.

1

68

Киләчәк заман хикәя фигыль.

1

69

Аңлатмалы диктант, “ Төнге аучы”.

1

70

Киләчәк заман хикәя фигыльнең беренче төре

1

71

[П ], [ къ], [к]тартыкларына беткән киләчәк заман хикәя фигыльләре

1

72

Киләчәк заман хикәя фигыльнең икенче төре

1

73

-ар, -әр, -ыр, -ер, -р, -ачак, -әчәк, -ячак, -ячәк киләчәк заман хикәя фигыль кушымчаларының дөрес язылышын гамәли үзләштерү.

Фигыльләргә морфологик анализ.

1

74

-ар, -әр, -ыр, -ер, -р, -ачак, -әчәк, -ячак, -ячәк киләчәк заман хикәя фигыль кушымчаларының дөрес язылышын гамәли үзләштерү.

Фигыльләргә морфологик анализ.

1

75

“Фигыль” темасы буенча искәртмәле диктант

1

76

Хаталар өстендә эш.Фигыльләрнең күп мәгънәлелеге

1

77

Сүзнең туры һәм күчерелмә мәгънәләре, аларны сөйләмдә куллану. Сайланма диктант

1

78

Иҗади биремле күнегүләр.Тест биремнәрен башкару.

1

79

Контроль күчереп язу.

1

80

Хаталар өстендә эш. Сыйфат. Мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы

1

81

Сүзтезмәләрдәге сыйфатлар. Проект “Табышмакларда сыйфатлар ”

1

82

Антоним сыйфатлар

1

83

Сыйфат дәрәҗәләре.Гади дәрәҗә.

1

84

Чагыштыру дәрәҗәсендәге сыйфатлар Чагыштыру дәрәҗәсендәге –рак, -рәк кушымчаларының дөрес язылышы.

1

85

Артыклык дәрәҗәсендәге сыйфатлар. Артыклык дәрәҗәсендәге кисәкчәләрнең дөрес язылышы.

1

85

Кимлек дәрәҗәсендәге сыйфатлар

1

87

Сыйфат темасына иҗади биремле күнегүләр. Тест биремнәре

1

88

Сыйфат темасы буенча искәртмәле диктант.

1

89

Хаталар өстендә эш. Алмашлык турында гомуми күзаллау

1

90

Зат алмашлыклары, мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы.

1

91

Берлек сандагы зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше.Сүзлек диктанты.

1

92

Хаталар өстендә эш .Зат алмашлыкларының килеш белән торләнеше

1

93

Күплек сандагы зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше.

1

94

Бәйләнешле сөйләм. “Без спорт яратабыз.”

1

95

Иҗади биремле күнегүләр. Тест биремнәре

1

96

Кисәкчәләр. да, дә, та, тә кисәкчәләрен –да, -дә, -та, -тә урын-вакыт килеше кушымчаларыннан аерып таный белү ысуллары. Кисәкчәләрнең дөрес язылышы.

1

97

Генә,кына ,бит кисәкчәләре

1

98

Ич, ук-үк, һич кисәкчәләре. Проект “Орфографик сүзлек төзибез”

1

99

III чирек өчен контроль эш.

1

100

Кисәкчәнең сөйләмдәге роле, дөрес язылышы.

1

101

Искәртмәле диктант.

1

102

Хаталар өстендә эш . Бәйлекләр, аларның сөйләмдәге әһәмияте.

1

103

Бәйлекләрне исемнәр һәм алмашлыклар белән төрле килешләрдә куллану.

1

Синтаксис

13

104

Нәрсә ул җөмлә. Проект. “Язгы авазлар”.

Сүзлек диктанты.

1

105

Хаталар өстендә эш .Хикәя җөмлә.

1

106

Бәйләнешле сөйләм “Яз һәм кошлар”

1

107

Әйтү максаты ягыннан җөмләнең төрләре, аларның дөрес әйтелеше.Сорау җөмлә. Сайланма диктант.

1

108

Өндәү (боеру) җөмлә.

1

109

Тойгылы җөмлә Хикәя, сорау, өндәү(боеру), тойгылы җөмләләрнең интонацион үзенчәлекләре(гамәли үзләштерү).

1

110

“Җөмлә” темасы буенча контроль күчереп язу. “Мәңге сүнмәс умырзаялар”

1

111

Хаталар өстендә эш. Баш һәм иярчен кисәкләр турында төшенчә. Ия һәм хәбәр. Җөмләдә сүзләр бәйләнешен билгеләү.

Җөмләдә сүз тәртибе

1

112

Сүз, сүзтезмә, җөмләнең охшаш һәм аермалы яклары. Сүзтезмәдәге ияртүче һәм иярүче сүзләрне таный белү.

1

113

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр турында төшенчә.

Тест биреме.

1

114

Сүзтезмә һәм җөмләләр төзү

1

115

Сүзтезмәдә сүзләр бәйләнеше.

1

116

“Җөмлә”, “Сүзтезмә” темалары буенча аңлатмалы диктант.

1

Бәйләнешле сөйләм

20

117

Хаталар өстендә эш. Текст.Бәйләнешле сөйләм.

1

118

Текст. Тема. Текстның темасын, төп фикерен билгеләү, абзацларга бүлү..

1

119

План.Текстның өлешләре.

1

120

Сөйләм этикасы белән таныштыру. . Эндәш сүзләр

1

121

Тасвирлаучы һәм хикәяләүче текстларның төп үзенчәлекләре

1

122

Автобиография.

1

123

Сурәтләү һәм хикәяләү текстлары

1

124

3 класс курсы өчен йомгаклау контроль эше

1

125

Хаталар өстендә эш. Сурәтләү һәм хикәяләү текстлары. Кабатлау.

1

126

Изложение “Дуслар”

1

127

Хаталар өстендә эш Иҗади биремле күнегүләр.

1

128

Кабатлау. Бәйләнешле сөйләм.

1

129

“Текст. Бәйләнешле сөйләм” темасы буенча йомгаклау. Тест.

1

130

Уку елында өйрән орфограммаларны ныгыту.

1

131

Уку елында өйрәнгән сүз төзелешен ныгыту

1

132

Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту. Җөмлә төрләре.

1

133

“Сүз төркемнәре” темасын ныгыту.

1

134

Тест биремнәре.Үткәнне ныгыту Бәйләнешле сөйләм.

1

135

Йомгаклау. Җәйге биремнәр.

1

136

Грамматик КВН

1

Тематик планлаштыру (4 класс).

Дә

реснең№

Дәрес темасы

Сәгать саны

1-3 сыйныфта үткәннәрне кабатлау

8

1

Кереш. Үткәннәрне кабатлау. Аваз һәм хәреф.

1

2

Үткәннәрне кабатлау. Алфавит.

1

3

Үткәннәрне кабатлау. Сүз төзелеше. Тамыр һәм кушымча.

1

4

Җәйге истәлекләр буенча сочинение язу

1

5

Үткәннәрне кабатлау. Сүз төркемнәре.

1

6

Үткәннәрне кабатлау. Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләре.

1

7

Үткәннәрне кабатлау. Текст. 1-3 сыйныфта үткәннәр буенча тест биреме №1

1

8

Кереш контроль эш.

1

Сүз. Телнең сүзлек байлыгы.Сүзнең лексик мәгънәсе

8

9

Хаталар өстендә эш. Сүз һәм аның мәгънәсе. Лексика -сүзнең лексик мәгънәсен өйрәнүче фән.

1

10

Алынма сүзләр. Искергән һәм яңа сүзләр.

1

11

Бер генә мәгънәле һәм күп мәгънәле сүзләр. Сүзне туры һәм күчерелмә мәгънәдә куллану.

1

12

Тотрыклы сүзтезмәләр. Фразеологик әйтелмәләр турында кузаллау булдыру.

1

13

Омонимнар, синонимнар, антонимнар

1

14

Синонимнар, антонимнар. Татарча-русча, русча- татарча сүзлекләр, орфографик сүзлекләр. Сүзнең лексик мәгънәсен аңлатмалы, синоним, антоним сүзлекләр ярдәмендә ачыклау

1

15

Изложение язу.

1

16

Хаталар өстендә эш. Үткәннәрне кабатлау ”Сүз. Телнең сүзлек байлыгы”. Сүзнең лексик мәгънәсе темасы буенча тест биреме №2

1

Сүз төзелеше

11

17

Тамыр һәм кушымча. Сүзнең тамырын, аффиксын билгеләү. Сүз ясагыч аффикслар турында төшенчә бирү

1

18

Сүз ясагыч кушымчалар

1

19

Сүз ясагыч кушымчаларны билгеләү.

1

20

Сюжетлы рәсем буенча сочинение.

1

21

Хаталар өстендә эш. Төрләндергеч кушымчалар. Сүз төзелешенә анализ ясау күнегүләре.

1

22

Кушма сүзләр. Кушма сүзләрнең дөрес язылышы.

1

23

Парлы сүзләр. Тезмә сүзләр.

1

24

Сүзләрдәге кушымчаларның роле һәм әһәмияте.

1

25

Iчирек өчен контроль эш.

1

26

Хаталар өстендә эш. “Сүзләр дөньясында”. Проект.

1

27

“Сүз төзелеше” темасы буенча үткәннәрне кабатлау. Тест №3

1

Сүз төркемнәре. Исем

8

28

Исем, мәгънәсе, сөйләмдә кулланылышы. Исемнең сораулары. Кем? Нәрсә? сорауларына җавап биргән исемнәрне аеру.

1

29

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр

1

30

Ялгызлык һәм уртаклык исемнәрнең язылышы.

1

31

Берлек һәм күплек сандагы исемнәр

1

32

Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Тартым кушымчалары (-ым/ -ем/-м/-ың/-ң/-ыбыз/-ыгыз/-егез/-лары/-еләре/-ләре) белән исемнәрнең төрләнеше.

1

33

Исемнәрнең җөмләдә ия, иярчен кисәк була алулары. Исемнәргә морфологик анализ ясау.

1

34

Проект “Исемең матур – кемнәр куйган”. “Исем” темасы буенча тест №4

1

35

Изложение язу.

1

Фигыль

13

36

Хаталар өстендә эш. Фигыльнең мәгънәсе, сөйләмдә кулланылышы. Нишли? Нишләде? Нишләр? сорауларына җавап биргән фигыльләрне аеру.

1

37

Хикәя һәм боерык фигыльләр. Фигыльләрнең төрләнеше

1

38

Фигыльләрнең заман белән төрләнеше.

1

39

Үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заман формалары.

1

40

Хикәя фигыльнең үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заманда төрләнеше. Үткән заман хикәя фигыльләрнең төрләнеше

1

41

Үткән заман хикәя фигыльләрнең төрләнеше

1

42

Киләчәк заман хикәя фигыль

1

43

I яртыеллык өчен контроль эш

1

44

Хаталар өстендә эш. Боерык фигыль

1

45

Боерык фигыльнең үткән заман, хәзерге заман, киләчәк заманда төрләнеше.

1

46

Боерык фигыльнең барлык һәм юклык формалары

1

47

Антоним һәм синоним фигыльләр

1

48

Җөмләдә фигыльләрнең роле. Фигыльгә морфологик анализ ясау. Тест биремнәре. №5

1

Сыйфат

7

49

Сыйфат, аның мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы. Сыйфатның сораулары. Сыйфатның предметның төрле билгеләрен белдерүе.

1

50

Сыйфат дәрәҗәләре.

1

51

Сыйфат дәрәҗәләре. Җөмләдәге роле.

1

52

Сыйфатның җөмләдәге роле (иярчен кисәкләр һәм хәбәр булып килүе).

1

53

Синоним сыйфатлар һәм антоним сыйфатлар

1

54

Сочинение язу.

1

55

Хаталар өстендә эш. Сөйләмдә сыйфатларның әһәмияте, аларны куллану. Сыйфатка морфологик анализ ясау.

Сыйфат темасы буенча тест биреме №6

1

Алмашлык

6

56

Алмашлык турында гомуми төшенчә. Аның сөйләмдә башка сүз төркемнәрен (исем, сыйфат, сан һәм рәвешне) алыштырып килүе

1

57

Зат алмашлыклары: мәгънәсе һәм сөйләмдә кулланылышы, берлек һәм күпоек формалары, зат алмашлыкларының төрләнеше.

1

58

Сорау алмашлыклары. Зат һәм сорау алмашлыкларының килеш кушымчаларын чагыштыру.

1

59

Җөмләдә алмашлыкларның роле. Алмашлыкларның сөйләмдә кулланылышы.

1

60

Сорау алмашлыкларын кулланып җөмләләр төзү Тест биремнәре.№7

1

61

Аңлатмалы диктант.

1

Сан

6

62

Хаталар өстендә эш. Сан, мәгънәсе һәм сораулары.

1

63

Микъдар һәм тәртип саннары

1

64

Санның синтаксик функцияләре

1

65

Санның сөйләмдә кулланылышы. Санга морфологик анализ ясау.

1

66

Проект. “Татар халык мәкальләрендә саннар”. “Сан” темасы буенча тест биремнәре.

1

67

Искәртмәле диктант .

1

Рәвеш

5

68

Хаталар өстендә эш. Рәвеш, мәгънәсе һәм сораулары.

1

69

Рәвешнең грамматик билегеләре. Телдә еш кулланыла торган рәвешләр

1

70

Җөмләдә һәм текстта рәвешнең роле.

1

71

Изложение язу .

1

72

Хаталар өстендә эш. “Рәвеш” темасы буенча үткәннәрне кабатлау. Тест биреме.№8

1

Кисәкчәләр

2

73

Кисәкчәләр да, дә, та, тә, гына, генә, кына, кенә, ук, үк, ич, бит, ич, ла-лә, ләбаса-лабаса.

1

74

Кисәкчәләрнең дөрес язылышы. Кисәкчәләрнең сөйләмдә роле.Тест биреме №9

1

Бәйлекләр

4

75

Бәйлекләр

1

76

Бәйлекләрнең дөрес язылышы

1

77

IIIчирек өчен контроль эш

1

78

Хаталар өстендә эш. “Кисәкчәләр. Бәйлекләр” темаларын кабатлау

1

Җөмлә. Сүзтезмә

12

79

Сүзтезмә һәм җөмлә, аларда сүзләр тәртибе

1

80

Сүзтезмәләрдә ияртүче һәм иярүче сүзләрне билгеләү

1

81

Җөмлә. Җөмләнең баш кисәкләре.

1

82

Иянең исем һәм зат алмашлыгы белән белдерелүе. Хәбәрнең хикәя фигыль һәм сыйфат белән белдерелүе.

1

83

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр.

1

84

Җөмләнең иярчен кисәкләре. Аергыч һәм аның сыйфат белән белдерелүе.

1

85

Тиңдәш кисәкләр арасында теркәгечләр. Тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре.

1

86

Тиңдәш кисәкле җөмләләрдә санау интонациясен куллану

1

87

Эндәш сүзле җөмләләрдә интонация һәм тыныш билгеләре. Тест биреме.№10

1

88

Гади һәм кушма җөмләләр турында төшенчә бирү. Гади һәм кушма җөмләләрне аера белү.

1

89

Изложение язу .

1

90

Хаталар өстендә эш. “Җөмлә” темасы буенча үткәннәрне кабатлау. Җөмлә темасы буенча тест биремнәре. №11

1

Текст. Бәйләнешле сөйләм

8

91

Текст. Текст билгеләре. Тексттагы җөмләләрнең мәгънәви бердәмлеге. Текстка исем бирү

1

92

Текстның планы. Бирелгән текстка план төзү.

1

93

Текстның типлары: хикәяләү, тасвирлау, фикер йөртү. Аларның төп үзенчәлекләре

1

94

Уку һәм көнкүреш аралашуда сөйләм этикасы нормалары

1

95

Проект “Тылсымлы сүзләр”.

1

96

Хикәяләү тексты

1

97

Тасвирлау тексты. Фикерләү тексты

1

98

Бирелгән темага телдән монологик әйтем төзү.

1

Йомгаклау

4

99

4 класс курсы өчен йомгаклау контроль эше

1

100

Хаталар өстендә эш Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту. Сүз. Сүз төзелеше.

1

101

Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту . Сүз төркемнәре. Җөмлә кисәкләре.Тест биремнәре №12

1

102

Уку елында өйрәнгәннәрне ныгыту. Сүз төркемнәре. Җөмлә кисәкләре.

1

29

Краткое описание документа:

Башлангыч гомуми белем бирү дәрәҗәсендә туган (татар) телдән эш программасы

Аңлатма язуы

Эш программасы түбәндәге норматив документларга нигезләнеп төзелде:

• Гомуми башлангыч белем бирүнең федераль дәүләтстандарты(Россия Федерациясенең Мәгариф һәм фән министрлыгыныңбоерыгы № 373, 6нчы октябрь,2009 ел);
• Примерной рабочей программойучебного предмета «Родной (татарский) язык»для общеобразовательных организаций с обучением на татарском языке 1-4 классы, протокол от 16 мая 2017 г. № 2/17.
• Основной образовательной программой начального общего образования МБОУ «Куакбашская ООШ» МО «ЛМР» РТ;
• Педагогның эш программасы турында нигезләмә.

Татар теле дәресенең максаты:

-укучыларда уңышлы аралашу сәләте булдыру-әйтмә һәм язма сөйләмне үстерү, кара-каршы сөйләшү осталыгы, монолог төзү һәм шулай ук гомуми кулҗтура күрсәткече булган грамоталы язу күнекмәләре булдыру, укучыларны тел фәненең төп мәгълуматлары белән таныштыру һәм шулар нигезендә аларның тамга символик һәм логик фикерләвен үстерү, татар теленең башка телләр белән берлектә дөньяның фәнни картинасын тудыруда катнашуы,аның милләте саклап калуда, халыкның, шәхеснең үзенчәлеген югалтмауда ышанычлы нигез, җәмгыятнең яшәешенә зарури шарт булуы турында күзаллау барлыкка китерү.

Бурычлар:

-балаларның сөйләм осталыгын, фикерләү сәләтен һәм иҗади хыялын үстерү, ана телендә аралашу максатына, бурычларына,шартларына туры килгән тел чаралары сайлый белергә, уй-фикерләрен төгәл белдерергә һәм әңгәмәдәше әйткәнне тәңгәл аңларга күнектерү

-телнең лексикасы,фонетикасы һәм грамматикасы буенча программада күрсәтелгән башлангыч белемнәрне үзләштерүгә ирешү

-укучыларда дөрес уку һәм язу күнекмәләре булдыру, диалогта катнашырга һәм аларны зур, катлаулы булмаган монолог тибында төзеп әйтергә, тасфирлама, хикәяләү, фикер йөртү төрендәге кечкенә текстлар төзергә өйрәтү, уңышлы аралашу сәләте тәрбияләү