5 сынып математика «Білімді ұрпақ- ел тірегі» атты математикалық сайыс

«Білімді ұрпақ- ел тірегі» атты математикалық сайыс

Мақсаты: Оқушылардың математикадан алған білімдерін тереңдету, өткен тақырыптар бойынша білімдерін пысықтау, оқушының ой-өрісін кеңейту, шығармашылық мен өз бетімен жұмыс істеу  қабілетін арттыру.

Дамытушылығы: Оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыра отырып, есте сақтау қабілетін дамыту арқылы өз ойын жеткізе білу дағдысын қалыптастыру.

Тәрбиелігі: Оқушыларды ұйымшылдыққа, тапқырлыққа, жауапкершілікке тәрбиелеу.

Өту түрі: Топтық сайыс.

Көрнекілігі: Слайд, буклет, эмблема.

«Халықтың кемеліне келіп өркендеп өсуі үшін ең алдымен азаттық пен білім қажет»- деп Ш.Уәлиханов, «Ғылым майданының қатардағы жауынгері тек үнемі оқу, іздену, талпыну, тану, өмір мектебінен өту арқылы ғана оны ірі қайраткер дәрежесіне дейін көтереді»-деп Қ.Сәтбаев айтып кеткендей болашақ тек білімді жастар екені даусыз.

Асыл тастан, өнер жастан

Шығады деп дарынды.

Халық айтса қалт айтпайды.

Әр қашанда нанымды,- деп Абай атамыз айтқандай 5-6 сынып оқушылары арасында өткелі отырған сайысымызды бастаймыз.

1-      жүргізуші:

Математика ғылымдар патшасы деп,

Мойындағы бар ғылым жер шарында.

Сол қағида тағы да дәлелденбек,

Бүгінгі кеш бағдарлы жоспарында.

2-      жүргізуші:

Математика 4 амал негізінде,

Туындықтан талайдан келбетінде.

Жұмбақ әлем болғанымен ей замандас,

Меңгерілер еңбек, талап шеңберінде.

1-жүргізуші:

Математика, математика қандай қиын,

Оқымасаң шешілмейді ешбір түйін.

Амалдардың тек қана көмегімен,

Орындалар сансыз көп байлам түйін.

2-жүргізуші:

Болашақ білім-ғылым тұтқасында,

Мұны әркім әрқашан ұстасында.

Заманның компьютердей кезеңінде,

Математика тағы тұр көшбасында.

1-жүргізуші:

Ертеңгіліміздің өтілу тәртібімен таныстырып өтейік.

1-      сайыс: Топтардың сәлемдесуі.

2-      сайыс:Блиц-турнир

3-      сайыс:Пингинвиндер сайысы

4-      сайыс:Жүйрік болсаң озып көр.

5-      сайыс: Ойымды жалғастыр

6-      сайыс:Қапшық жарысы

Қорытындылау

2-жүргізуші:

Қазылар орнықтырар әділдікті,

Кімдердің жауаптары әділ шықты.

Білім мен тапқырлықтың жарысында,

Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты!-демекші, топтардың еңбектеріне баға беруші ұстаздарымызды таныстырып өтейік.

1-      жүргізуші:

Көңілді тапқырлар, білгіштер

Бар өнерін, алдарыңа салдаы.

Кім білімді, көп оқыған болса егер,

Бүгінгі күн жеңімпазы  болады.

2-      жүргізуші:

Өмірде ойлап тұрсаң бәрі де-есеп,

Ауырсаң, іше-тұғын дәрі де есеп.

Есепсіз сүрген өмір мазмұнсыз-ау,

Дүниенің бар тұлғасы есеп десек.

1-      жүргізуші:

      Есеппен сайысады қос команда,

     Алға озар ең мықтысы осы жолда,

Көпшілік өнерлерін қызықтамақ,

Сұрайық шығуларын жұрт алдында.

2-жүргізуші:

Шақырамыз келіңдер жарысуға,

Күш-өнер, біліммен алысуға.

Бар өнерді салайық ортамызға,

Ал, кәнекей, кім шығады сайысуға.

1-      жүргізуші:Ортаға 5-6 сынып оқушыларының құралған «Барыс» және «Тұлпар» топтарын шақырамыз.

2-      жүргізуші:

Ал, кәнекей сайысты біз бастайық.

Өзімізді таныстырып тастайық-деп сөз кезегін әр топқа береміз.

1 таныстыру: «Барыс» тобы

Егемінді Қазақтың біз ұланы!

Өз Туы бар, Елтаңба, Әнұраны!

Үмітін ақтайтын біз ақ-ұрпақтаың,

Самғайтын биіктерге тау қыраны!

Бабалар рухы өзің қолда!

Жеңіс тек бізде болар осы жолда!

Достар-ау, сендерге бір қолпаштаңдар,

Отырған дәл алдыда, оң мен солда!

Құны бір құрдас, жаны бір мұндас,

Тілегі бір жүрегі бір бірге өскен жолдас

Сендерге де бір САЛЕМ!

Команда ұраны:

Тартысайық сайста күш жігермен,

Айырылысайық қимас бір дос көңілмен!

«Тұлпар» тобы

Өнер қуған математик жастармыз!

Есебіңде лезе шешіп тастармыз!

Командамыз өңшең тапқыр қырандар!

Ерен туған «Тұлпар» тобы, сайысмызды бастармыз!
Келешектің үмітіміз талапты,

Атақ даңққа бөленеміз қарап тұр!

Сегіз қырлы, өнер асып туғандар,

Оза шығып бәйге атындай жарап тұр!

Бастары компьютердей,

Бойлары бәрі бірдей.

Жастықты бірге  өткізген

Құрбыларға өрімдей-САЛЕМ!

Команда ұраны:

Бір аллаға сыйынып,

Кел, балалар, оқылық!
1-жүргізуші:

Мәңгі бақи есте қалар,

Қызықты бір жиын болсын!

Білімдірек шәкірт озар,

Сұрақтары қиын болсын-дей отырып, сайысымыздың екінші бөлімін бастаймыз.

2-жүргізуші:II сайыс. Блиц турнир

      Ойын шарты, мұнда әр топқа 10 сұрақ беріледі. Бір минут ішінде қанша сұраққа жауап берсе сонша ұпай беріледі. ( Математикада қолданылатын терминдерді қайталау мақсатында берілген сұрақтар бар). Уақыт, бірлік, ұзындық, салмақ, өлшем бірліктерін және олардың арасындағы байланысты меңгеру үшін сұрақтар алынды.

1-      жүргізуші:

I  топқа сұрақтар.

1. 1 метр 1 дециметрден неше сантиметр артық? (90 см)

2. 1 минут 1 сағаттан неше минут кем? (59 минут)

3. 50 саусақ көріну үшін неше баланың қолы керек? (5 саусақ)

4. «Спутник» жер шарын 103 минутта айналып өтті, ол неше сағат, неше  минутта айналып өтті? ( 1 сағат, 43 минутта)

5.Бірлігі мен ондығын қосқанда 2-ге тең болатын екі таңбалы санды  ата? (11,20)

6.Айырмашылығы  тек таңбаларына болатын сандар не деп аталады? (қарама-қарсы сандар)

7.Алымы бөлімінен үлкен бөлшек не деп аталады? (бұрыс бөлшек)

8.7 жай сан ба, құрама сан ба? (жай)

9.Екі қатынастың  теңдігі (пропорция)

10. 4/3-ке кері сан? (3/4)

11.Таңбалары әртүрлі екі санның көбейтіндісі (теріс сан)

12.  2+2*5-4=?

 II  топқа сұрақтар

1. 1 сағатты 1 тәуліктен неше сағаты кем? (24-1=23 сағат)

2. 1 тоннада неше кг бар? (1000 кг)

3. Түнгі сағат 11-де жауын жауып тұр ал, 24 сағаттан соң күн шығып тұруы мүмкін бе? (жоқ, түнгі 11 сағат)

4. Үстелде 4 алма жатыр, оның біреуі 2-ге бөлінген, үстелде неше алма жатыр?(4 алма)

5. Алымы бөлімінен кіші бөлшек не деп  аталады? (дұрыс бөлшек)

6.Натурал сандар нешеден басталады? (1-ден)

7.4 және 5 сандары мен жазылатын барлық екі таңбалы сандарды ата? (44,45,54,55)

8.Ең кіші үш таңбалы сан (100)

      9.Ағаш үстінде 30 торғай отыр еді, Айша оның 2-ін атып түсірді.Торғайлардың қаншасы қалды? (2-уі қалды қалғандары ұшып кетті)

10. Саудагер бір затты 7 теңгеге сатып алып оны 8 теңгеге сатты.Сол затты қайтадан 9 теңгеге сатып алып, қайта 10 теңгеге сатты.Саудагер қанша пайда тапты? (2 теңге)

11. Қандай өрнекті әріпті өрнек деп атайды? (Құрамында әрәпә бар өрнек)

      12.  1+1*2-2=? (1-ге тең)

1-жүргізуші:

Білім деген биік шың,

Бақытқа сені жетелер

Білім деген ақыошың

Қиындықтың өткізер-деп

III бөлімде «Пингвиндер сайысы»

2-жүргізуші:Мұнда тақтада әр топқа үш-үштен есеп жазылған. Әр сайысқа аяғына допты қыстырып алып, түсіріп алмай есептерді шығарады. Әр топтан 3 адам шығады, 1 адамға 1 есептен  беріледі. Қай топ жылдам 3 есепті бірінші шығарып болса, сол топ жеңіске жетеді. (10 ұпай)

1-жүргізуші:

I топ.

1)3,8+1,5+2,5=7,8

2)84-50+11=45

3)6,9-2,6-2,3=2

II топ.

1)27+53+49=129

2)32+8+57=97

3)69-26-10=33

1-жүргізуші:

Оймен кәне көк теңіздің кешіндер,

Жарқ-жұрқ еткен неше түрлі есімдер.

Айтылғанда  математикалық есептер,

Зейін салып зердемнен  шешіңдер.

2-жүргізуші: Жүйрік болсаң, озып көр. (Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай). Бұо турда оқушыларға әр сұрақтың тұсына өзіне тиісті жауаты қойып шығу керек.

1-жүргізуші:  I  топтың тапсырмасы

1) Геометриялық фигура (шаршы)

2)Үшбұрыштың төбесі, бұрышы және .... болады (Қабырғасы)

3)Азайту амалының нәтижесі  80-20 (60)

4)Доғал, тік,...... бұрыш (сүйір)

5)7 күн-1.......... (апта)

6)Ең үздік баға? (5)

7) 24 сағат-1.......(тәулік)

8)Қосу және азайту (амал)

9)Шарты, сұрағы, шешуі, жауабы. (есеп)

10)Мектептегі оқушы жиһазы (парта)

2-жүргізуші:  II    топтың тапсырмасы

1) Уақыт бірлігі (сағат)

2)90 градус бұрыш (тік)

3)Минут, сағат, тәулік (уақыт)

4)Грамм, килограмм (салмақ)

5) Азайту амалының нәтижесі  70-10 (60)

6) Геометриялық фигура (үшбұрыш)

7) 24 сағат-1.......(тәулік)

8)1 апта -7 (күн)

 9) 9 градустан кем бұрыш (сүйір)

 10)24 сағат-1 тәулік

1-жүргізуші:

Ойла ойла тереңнен,

Жақсы емес-ау көп бөгелген,

Сұрақтарды шешпесең,

Өте алмайсың бөгеттен.

2-      жүргізуші: Келесі 4 кезең «Ойымды жалғастыр».

Шартты әр топ мақал –мәтелдерді жалғастыру керек.

1)      Жеті жұрттың тіліп біл, ( жеті түрлі ілім біл)

2)      Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)

3)      Досыңды үш күн сынама, (үш жыл сына)

4)      Бір елі ауызға, (екі елі қақпақ)

5)      Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын)

6)      Отыз тістен шыққан сөз, (отыз елге тарайды)

7)      Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз)

8)      Бір кісі қазған құдықтың (мың кісі су ішеді)

9)      Алты жыл аш болсанды, (ата салтыңды сақта)

10)  Бір күндік жолға шықсаң, (үш күндік азық ал)

11)  Алтау ала болса ауыздағы кетеді, (төртеу түгел болса төбедегі келеді)

12)  Ердің екі сөйлегені өлгені, (емшігінің иілгені сынғаны).

1-жүргізуші:

Ал кәнікей балалар,

Құлақ салшы сөзіме.

Сұрақ берсем берейін

Жұмбақтардан өзіңе-деп келесі кезеңімізге өтейік. «Қапшық жарыс» .Үстелде екі топқа 4-4 тен жұмбақ жасырылған, қай топ бірінші болса, сол топқа 10 ұпай, жауап қате  болса 1 ұпай шегеріледі.

2-жүргізуші:

I топ.

1) Біз санбыз..........

Сызықпыз бөлінген.

Математиканы ұқпас адамға,

Құбыжық боп көрінген.

Дұрыс, бұрыс, аралас,

Ондық болып бөлінген. (бөлшек сан)

2)Қос құлақты  жүз тісті

Жүзінен бірақ із түсті (ара)

1-жүргізуші:

II топ

1)Бірдей санды бірнеше рет,

Көбейтуден тұрады

Егер оны ықшамдасаң

Қандай атау болады? (дәреже)

2)Доп емес, дөңгелек емес,

Ұқсас бірақ достарым,

Тыңда ол ең негізгі

Дәл жауапты қостадым (шеңбер)

2-жүргізуші:

Ең бастысы, орын емес жарыста,

Терең білім жеңу шарты сайыста

Тапқырлық пен іденісте болсаңыз

Өмірде де жетерін хақ, табысқа

1-жүргізуші:

Көңіл бөліп бұл кешке

Келгендерге көп рахмет

Шын сезіңген көрерменге

Мың рахмет, мың рахмет.

2-жүргізуші:

Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды!

Ал қазір әділ қазылар сөз алады.

Сайсымыздың жеңімпаздарын анықтап,

Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.

Оразбаева Айгерим

Алматы облысы, Сарқан ауданы, Көктерек ауылы

М.Маметова атындағы орта мектебінің

Математика пәнінің мұғалімі