Музыка" Қазак халкының музыкалық аспаптары"

Тақырыбы: Қазақ халқының музыкалық аспаптары

Мақсаты:    Балаларды қазақ халқының музыкалық аспаптарымен таныстыру, музыкалық мәдениеті мен қабілетін дамыту.

Білімділік:  Әр аспаптың шығу тарихы жайлы түсінік беру,жасалу ерекшелігі,дыбыс бояуын түсіндіріп,ұлттық аспап туралы білімдерін жетілдіру.

Дамытушылық: Балалардың есте сақтау қабілетін дамытып,музыкалық аспаптарда ойнай білу қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелілік:  Қазақтың ұлттық аспаптарын мақтаныш тұтуға тәрбиелеу,ұлттық өнерге деген қызығушылығын арттыру және оны құрметтеуге баулу.

Көрнекілігі: домбыра,жетіген,сыбызғы,таяқтас,музыкалық аспаптардың суреттері,слайд.

Әрекет            кезең	Тәрбиешінің іс-әрекеті	Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық қозғаушы Ізденуші ұйымдастырушы Дидактикалық ойын : Сергіту сәті Дидактикалық ойын Шығармашы- лық қабілетін дамыту Дидактикалық ойын Дидактикалық ойын Қорытынды	Шаттық  шеңбер Айгөлек ау  айгөлек Айдың жүзі  дөңгелек Айдай толған кезімде Би билейміз дөңгелеп. -Балалар біз өткен оқу іс әректімізде кімдер туралы әңгімеледік,қандай аспап туралы айттық? Қорқыт ата кім болған? Куй тартатын адамды кім деп айтады? -Жарайсыңдар балалар! -Олай болса қазір Қорқыт атаның бір күйін тыңдап алайық. -Балалар мен сендерге жұмбақ жасырғым келіп тұр,сендер жауабын шешуге дайынсыңдарма? «Ойлы болсаң ойнап көр,жұмбақ шешіп ойлап көр» Жұмбақ: Ұзын мойын, екі ішек, Қатар-қатар тепкішек. Басып көрсен бір-бірлеп, Үн шығады күмбірлеп. Бұл не? -Дұрыс айтасындар балалар. Домбыра қай ұлттың аспабы? Өте дұрыс,олай болса балалар біз бүгін осы қазақ халқының ұлттық музыкалық аспаптарының түрлерімен танысамыз. -Қазақ халқының бұл аспаптары-ғасырлар бойы ұрпақтан ұрпаққа мирас болып,көнеден келе жатқан мәдени мұралардың бірі.Ертеде бұл аспаптарды ағаштан,түрлі өсімдіктерден,малдың терісінен,сүйегінен,мүйізінен,қылынан және турлі басқа да заттардан жасаған екен. Аспаптарды бес топқа бөлуге болады: 1.Үрмелі аспаптар-дыбысын үру арқылы шығаратын аспаптар.  Оларға: сазсырнай, қоссырнай, қамыссырнай, мүйізсырнай, сыбызғы,адырна жатады. 2.Шертпелі аспаптар-дыбысы ішек арқылы шығады. Оларға:домбыра, жетіген,шертер, қылқобыз. 3.Жіңішке сым арқылы дыбыс шығаратын аспап: шаңқобыз. 4.Ұрмалы аспаптар- аспапқа тартылған көн арқылы дыбыс шығаратын аспаптар. Оларға мыналар жатады:даңғыра, дауылпаз, шыңдауыл,дабыл 5.Аспаптың басына тағылған шынжырлар,қоңыраулар арқылы дыбыс шығаратын тобы: асатаяқтың бірнеше түрлері болады. Олай болса балалар осы саз аспаптар туралы айтылған әңгімелерді когілдір экраннан корип тамашалайық. 1.Саз аспаптар туралы. 2.Шертпелі аспап жетіген туралы. 3.Ұрмалы аспап дауылпаз туралы: Дауылпаз- ұрып ойналатын көне музикалық аспаптың бірі. Бұл аспапты бұрынғы кезде жаугершілік заманда дабыл қағып,белгі беру үшін пайдаланған.Оның жасалу әдісі күрделі.Дауылпаздың шанағы-өзегі алынған сырты жұмыр бітеу ағаштан ойып жасалған.Беті әбден иленіп,кепкен терімен қапталады. «Әлқиса» күйі «Аспаптың дауысын ажырат» Аспаптардың  турлерін ажыратып бояу «Үш гүл-үш түрлі көңіл күй» ойыны Ал енді балалар,аспаптардың түр-түрімен таныстық, ойындар ойнадық, енді мына домбырамен бір ән орындап көрейік. Ән «Домбыра сазы» деп аталады. Қане енді балалар, бұрынғы кезде біздің ата-әжелеріміз мына ағаш қасықтың көмегіменде әуен шығарған екен. Ендеше бізде әуен ойнап көрейік. «Дыбысты есте сақта және қайтала» Сонымен,бүгін біз қандай музыка аспаптарымен таныстық? Бүгінгі оқу іс-әрекетіміз сендерге ұнады ма? Балаларды мадақтау.	Шаттық шеңбер құрады Қорқыт ата туралы,қобыз туралы Қобыз аспабын ойлап тапқан адам,куйші деп атайды Домбыра Қазақ  халқының аспабы Әуен ырғағына билейді. Ойынға қызығушы- лықпен  қатысады. Аспаптарды бояйды. Хормен ән айтады бір-бірлеріне көңіл-күйлерін білдіреді.

Күтілетін нәтиже:

Бала білуі керек: балалар ұлттық аспаптардың түрлерін,музыканы дыбысқа қарай ажыратып білулері керек.

Краткое описание документа:

Тақырыбы: Қазақ халқының музыкалық аспаптары

Мақсаты: Балаларды қазақ халқының музыкалық аспаптарымен таныстыру, музыкалық мәдениеті мен қабілетін дамыту.

Білімділік: Әр аспаптың шығу тарихы жайлы түсінік беру,жасалу ерекшелігі,дыбыс бояуын түсіндіріп,ұлттық аспап туралы білімдерін жетілдіру.

Дамытушылық: Балалардың есте сақтау қабілетін дамытып,музыкалық аспаптарда ойнай білу қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелілік: Қазақтың ұлттық аспаптарын мақтаныш тұтуға тәрбиелеу,ұлттық өнерге деген қызығушылығын арттыру және оны құрметтеуге баулу.

Көрнекілігі: домбыра,жетіген,сыбызғы,таяқтас,музыкалық аспаптардың суреттері,слайд.