Презентация "Урун ас туьата"

• 1 слайд

  
  Саха үүт астара
  Александрова Шура
  1 кылаас
  Салайааччы:
  КотоконоваС.С
  

• 2 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  1. Саха төрүт үүт астарын арааһын (кымыс, үүт, быыппах, суорат, сүөгэй, хайах, күөрчэх, иэдьэгэй, саламаат) састаабын, битэмииннэрин киһи доруобуйатыгар туһалааҕын, минньигэһин билиһиннэрии.
  
  2. Атын омук үөрэхтээхтэрэ обугэлэрбит астарын үөрэтэн, чинчийэн тус сыанабылларын эппит бэлиэтээһиннэрин билиһиннэрии.
  
  
  
  
  
  Үлэм сыала-соруга:
  
  

• 3 слайд

  Саха бастын – мааны аһа – урун ас араастара:
  
  

• 4 слайд

  Сүөгэй
  Кү8рчэх
  Хайах
  Саламаат
  

• 5 слайд

  Саха төрүт аһа
  Сахалар «урун» диэн тылы «учугэй» диэн суолта5а тутталлара. Урун Аар Тойон, Урун Уолан, урун дьиэ, урун балык. Онон ууттэн оноьуллар астары учугэй, бастын мааны ас диэннэр «урун ас» дииллэр.
  
  Урун астарга баар кальций киьи унуо5ун улаатыннарар, бөҕөргөтөр. Аьытыллыбыт урун астартан бэлэмнэммит утахтары элбэхтик истэххэ бүөргэ, быарга с8нмут эттиктэр сай5анан тахсаллар, хаан чэбдигирэр, киьи сибиэьэй к8руннэнэр.
  

• 6 слайд

  Урун астартан киьи этигэр – хааныгар саамай туьалаахтарынан саха суората, биэ кымыьа эбит. Ол курдук, суорат киьи иьин ыраастыыр, сиппийэр, суон оьоҕоско баар туһалаах бактериялары аьатар. Оттон урун аска кальций, фосфор туустара дэлэйин бары бэркэ билэбит. Билигин ону соччо аһаабат буолан, тиис, сүһүөх,уҥуох ыарыылара элбээтэ.
  

• 7 слайд

  Маак Ричард Карлович:
  “Якутки – большие мастерицы взбивать сливки. Керчэх – одно из любимых традиционных блюд якутов и подается обычно к завтраку вместо масла к лепешке или хлебу”.
  Вацлав Леопольдович Серошевский:
  “Главное богатство якутов – это их национальная пища: кобылье молоко - кумыс, кобылье мясо, сорат, саламат, юрюмэ, хаях”.
  
  
  

• 8 слайд

  
  Сүрүн аhылыкпыт «үрүн» ас: суорат, күөрчэх, быырпах уонна сүөгэйдээх лэппиэскэ.
  

• 9 слайд

  - уут, сүөгэй, арыы, суорат, быырпах , күөрчэх, хайах, урумэ, саламаат, иэдьэгэй.
  -кымыс.
  

• 10 слайд

  О5о бары хоьууна- о5уруокка, отууга
  
  
  Оччугуйбун дэммэппин
  Оттоьору сирбэппин
  Оччугуйу да мунньар
  Улам элбиир, улаатар!
  
  Оччугуйга оччугуй
  Ол бу кытыы сир элбэх,
  Оту кыайбат диэн тугуй?
  Оттоо5ор о5о куустээх
  П. Тобуруокап
  

• 11 слайд

  Тумук
  Урун ас доруобуйа5а туьалаа5ын биллим. Онон, о5олорго субэлиэм этэ оттоьун уонна т8ь8 кыалларынан урун аьы аьаан!