Разработка урока на тему "Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер." (на казахском языке) (6 класс)

Сабақтың тақырыбы:  Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеулер.

Мақсаты: 1.Мәтінді есептерді теңдеу құру арқылы шығару,

1.                Оқушылардың есеп шығару дағдысын қалыптастырып, тез ойлап, нақты нәтижеге жету қабілеттерін жетілдіру,

2.                Оқушыларды алғырлыққа, зеректікке тәрбиелеп, логикалық ойлау  қабілеттерін дамыту.

Көрнекілігі: интербелсенді тақта, таблицалар түрлі-түсті карточкалар

Барысы: 1. Ұйымдастыру

                  Оқушыларды түгендеп, сабақтың өту барысымен таныстыру.

                2. Қызығушылықты ояту.

Үй тапсырмасын тексереміз .

№859.

Сызықтық теңдеу құрып оны шешіңдер.

Х-тің қандай мәнінде 9(13-0,8х) өрнегінің мәні 7,1х-5 өрнегінің мәнінен 6,7-ге кем?

Оқулықпен жұмыс жүргіземіз.

№884.

Ертедегі есеп. Атасы немересіне 130 жаңғақ беріп, оны жаңғақ саны тең емес екі үймеге бөлуді тапсырды. Сонда кіші үймедегі жаңғақтарды 4 еселегенде үлкен үймедегі жаңғақтардан 3 есе кем болуы керек. Жаңғақтарды қалай бөлуге болады?

Бірінші үйме х болсын

Екінші  үйме 130-х

4х=

12х= 130-х

13х=130

х=10

кіші үймеде 10 жаңғақ   үлкен үймеде 120 жаңғақ бар

№1000. Тік төртбұрыштың ұзындығы енінен 1,4 есе ұзын. Оның ұзындығын 20%-ке кемітіп, енін 20%-ке арттырғанда, периметрі 3,2 см-ге кемиді. Тік төртбұрыштың алғашқы енін табыңдар.

        А. 18 см. В. 20 см. С. 21 см. Д 32 см.

       a- ені ,  в- ұзындығы

         в= 1,4 a

      Р=2(a+в)=2(a+1,4a)=2·2,4a=4,8a

      1,4a     -   100%

         Х       -   20%

         х=

ұзындығын 20%-ке кемітсе 1,4a - 0,28a =1,12a

           a    -   100%

           x    -    20%

          x =

енін 20%-ке арттырсақ

            a+   =  a =1,2а.

Сонда екінші тіктөртбұрыштың периметрі

Р₂=2(1,12а+1,2а)=4,64а

Р₁-Р₂=3,2

4,8а-4,64а=3,2

0,16а=3,2

а=

Алғашқы ені 20 см

В жауабы дұрыс

№1006

Екі санның қатынасы 2:3 қатынасына тең. Егер бірінші санға 10 санын қосса, осы екі санның қатынасы 4:5 қатынасына тең болады. Осы сандарды табыңдар.

Бірінші сан х

Екіншісі сан у болсын

             

             

№217.

Көрмеге әкелінген бұйымдардың 30%-і фарфордан жасалған. Қалған бұйымдардың 60%-і керамикадан жасалған. Одан қалған бұйымдар шыныдан жасалған. Шыныдан жасалған бұйымдар керамикадан жасалған бұйымдардан 35 бұйым кем.

-Көрмеге әкелінген бұйымдардың неше проценті шыныдан жасалған?

-Көрмеге барлығы неше бұйым әкелінген?

Барлық бұйым х болсын.

Фарфор

 

№402.

Базарға сатуға әкелінген қарбыздардың бірінші күні іжәне 6 қарбыз, ал екінші күні қалған қарбыздардың  іжәне 8 қарбыз сатылды. Үшінші күні одан қалған қарбыздардың і және10 қарбыз сатылғанда, сатылмаған 16 қарбыз қалды.

-         Базарға сатуға барлығы неше қарбыз әкелінді?

-         Екінші күні неше қарбыз сатылды?

-         Барлық қарбыз х болсын.

-         Бірінші күні х+6

-         Қалған қарбыз х-(х+6)=х-х-6=х-6

-         Екінші күні 

-         Одан қалған қарбыз

-         Үшінші күні

 

4х+72+2х+78+3х+45+192=12х

3х=387

 х=129

Барлық қарбыз 129

Екінші күні сатылғаны

№470.

Саяхатшылар баруға тиісті қашықтыктың -сін және 27 километрін жүргенде, әлі де барлық жолдың -і және 13 километрі қалды. Туристер неше километр қашықтыққа баруға тиіс еді?

А. 120 км. В. 150 км. С. 170 км. Д. 140 км.

Барлық қашықтық х болсын.

Жүрілгені х+27

Қалғаны х+13

х+27+х+13=х

                     В. Жауабы дұрыс.

№544.

Таразының бір табақшасына 3 алма және 3 өрік салынды. Таразыны теңестіру үшін екінші табақшасына 36 кәмпит салынған. 1 алманың массасы 1 өрік пен 8 кәмпиттің массасына тең.

-Бір өріктің массасы неше кәмпиттің массасына тең?

-Бір алманың массасы неше өріктің массасына тең?

Алма-a

өрік-ө

кәмпит-к

3a+3ө=36к

a+ө=12

a=ө+8к

ө+ө+8к=12к

2ө=4к

ө=2к

к=

a=ө+8·=ө+4ө=5ө

a=5ө

№552.

Қайық екі айлақтың арасын , егер ағыспен жүзсе, 1,2 сағ жүзеді, ал ағысқа қарсы жүзсе, 1,8 сағ жүзеді. Сал осы қашықтықты неше сағат жүзеді?

А.8 сағ. В.6,5 сағ.С. 7,2 сағ. Д. 8,6 сағ.

х- қайықтың жылдамдығы

у- ағыстың жылдамдығы

t-уақыт

(х+у) ·1,2=(х-у)·1,8

1,2х+1,2у=1,8х-1,8у

3у=0,6х

х=5у

t=

С. Жауабы дұрыс

                        Үлестірмелі карточкалармен жұмыс.

     Теңдеуді шеш.

1)      4х+5(3-2х)=5-11х

2)      19-2(3х+8)=2х-37

3)      х= х+1

4)      у-  = у

Математикалық диктант.

1)      Бір айнымалысы бар теңдеу деген ........

2)      Ұқсас қосылғыштар деп ..........

3)      Жақшаның алдында минус таңбасы тұрса, онда ......

4)      Жақшаның алдында плюс таңбасы тұрса, онда ........

5)       Мәндес теңдеулер деп ......

Сергіту сәті.

1)Қанша бармақ жиналса, жұдырық болады?(бес)

2)Неше кісі қазған құдықтан неше кісі су іщеді? (бір,мың)

3)Су кезегінен қалған , қанша ай аш қалады?(он екі)

Оқушылар білімін бағалау.

Үйге тапсырма №881.