Тақырыбы: Су. Судың қасиеті

Шығыс Қазакстан облысы  Аягоз ауданы  

«Сары-Арқа жалпы білім беретін орта мектеп»КММ

Бастауыш сынып мұғалімі Ментебаева Асем Мұратқызы

 Дүниетану

2 сынып

Тақырыбы: Су. Судың қасиеті

Мақсаты: 1. Су. Судың қасиеті туралы түсінік беру.

                   2. Оқушылардың ойлау қабілетін, сөйлеу шеберлігін, шығармашылық ізденістерін дамыту.

                   3. табиғатты қорғауға, сүюге, суды үнемдеуге тәрбиелеу

Көрнекілігі:                                                 электрондық оқулық кітап, мақал – мәтел

Пәнаралық байланыс:                                қазақ тілі

Әдіс – тәсілі                                                түсіндіру, сұрақ – жауап

Түрі:                                                             Жаңа сабақ.

Барысы:  I.  Ұйымдастыру кезеңі

Шарылдады қоңырау,

Біз сабақты бастаймыз.

Партамызға отырып,

Табыс тілеп көзбенен,

Жаңа білім алуға,

Алға қадам аттаймыз.

1.      Алдымызда қандай айтулы мереке келе жатыр?

-        Н.Ә.Назарбаев қай жылы елбасы болып сайланды?

-        1991 жылы 1 желтоқсанда сайланды.

-        Қазір қай сабақ?

-        Бүгінгі сабағымыздың мақсаты мен міндеті.

Мақсатымыз – білім алу,

Міндетіміз – еңбектену

Еңбектену арқылы «5-ке» қол жеткізу

      Тыныс алу жаттығуы.

                 II. Өткен материал бойынша жүргізілетін жұмыс. 

-          Үйге қандай тапсырма берілді?

              1 топ.                               2 топ.                                          3 топ.

Ауаның негізгі қасиеті         Ауаның сығылуы,              Ауаның тіршілікке

                                    жылу ұстауы,                          пайдасы

                                                отты жаққызуы туралы

                                                мысалдар келтір.     

            Жаңа сабақ:

Адам өміріне қажетті 5 қажеттілікті айтайықшы. Онсыз адам өмір сүре алмайды. Су, тамақ, жылу, жарық, ауа. Ия, бұл 5 нәрсенің біреуі жоқ болса, адам өмір сүре алмайды екен. Ендеше щөл далада жүрсек, шөлдесек не керек? Әрине су іздейсің.

-Дұрыс айтасыңдар балалар, бүгінгі сабағымыздың мақсаты су, судың қвсиеті туралы білетін боламыз.

«Су – өмір нәрі» деп халқымыз бекер айтпаған. Осы мақалды қалай түсінеміз?

(Балалар жауабы) балалрдың жауабын толықтыру.

-Суды күнделікті өмірде көп қолданатынымыз рас. Су – тазалық кепілі. Сумен жуынамыз, егістікті, өсімдіктерді суғарамыз, шөлдегенде ішеміз, тамақ жасауға қолданамыз, ыдыс жуамыз т.б.

Күнделікті қолданып жүрген ауыз судың өзі таза емес. Оның құрамында неше түрлі қоспалар бар. Қазіргі кезде су тазарту үшін түрлі қондырғылар, аппараттар орнатылады. Оны орнату әрбір адамның қолынан келе бермейді. Оған қаражат керек.

Балалар, біз кейде судың түсін ақ деп жатамыз. Солай ма? Оны білу үшін бірнеше тәжірибені электронды оқулықтан көрейік.

1 – тәжірибе: шыны ыдысқа сүт, екінші шыныға су құяйық. Екеуін салыстырайық. Сүт – ақ, ал  су – түссіз. Таза суды аз мөлшерде алсақ, түссіз. Ал өзен, көл суларының түсі әр түрлі болады. Оынң себебін жоғары сыныпқа барғанда біле жатарсыңдар.

2 - тәжірибе: су  - мөлдір. Оны анықтап көрейік. 2 стаканның біреуіне сүт, біреуіне су құю. Олардың ішіне қасық саламыз. Қайсысында қасық анық көрінеді. Неге? Бұл тәжірибеден судың қандай қасиетін байқадық? Суды иіскеп көрейік. Иісі бар ма? Иісі жоқ. Олай болса, су түссіз, мөлдір, иіссіз.

3 – тәжірибе: бірнеше ыдысқа су құю. Осы ыдыстардағы судың пішініне қарандар. Су қандай пішінге ие болды? Әрбір құйылған ыдыстар дәл өзіндей емес пе? Олай болса, суда тұрақты пішін болмайды. Ол құйылған ыдыстың пішінін алады екен.

Оқулықпен жұмыс. Сурет бойынша әңгімелеу.

Суретте жылдың қай мезгілі бейнеленген? Оны қайдан білдік? Су ағып жатқан жер, бұлақтың бастауы бар жердің табиғаты қандай болады? Суды кез келген беті тегіс нәрсеге құйып көрейік. Ол жан – жағына аға бастайды. Себебі ол сұйық. Аққан су түгел жоқ болып кетті ме? Оның орнында дымқыл, сулы із қалды. Су жұғады екен. Бірақ артынша олда жоқ болады. Су жабысқақ. Тасты суға салып ал. Олда су болып шығады. Жуылған киімді далаға жаямыз. Ол біраздан кейін кебеді. Оның бойындағы су қайда кетті? Күн көзі жылуынан су буға айналды. Бу ауаға араласты.

Оқулықтағы екі суретті салыстыру. Жылдың қай мезгілі бейнеленген?

1-сурет. Жаз мезгілі. Онда Асан не істеп жүр? Тағы не көріп отырмыз?

2-сурет. Жылдың қай мезгілі бейнеленген? Қыс мезгілі. Оын қайдан білдіңдер? Жазда шомылып рахаттанған өзеннін қыста қандай пайдасын көресіндер.

Қыста оның үстінен конькимен сырғанайсыңдар. Бұл мұз қайдан пайда болды? Қысқы суықта су қатып, мұзға айналады.

Су табиғатта кездеседі? Табиғатта су барлық жерде әр түрлі кездеседі. Суды қандай жерде кездестірдіңдер?

Сергіту сәті.

            Жаңбар жауар себелеп

            Тығылады көбелек

            Біз қолшатыр астында

            Би билейміз дөңгелеп.

Сызбаны дәптерге толтыру. Судың қандай күйі болады?

Судың үш күйі: сұйық, бу, қатты.

Шығармашылық жұмыс.

1-топ. Мақал – мәтел

1.      Судың да сұрауы бар.

2.      Сусыз тіршілік жоқ.

3.      Сулы жер, нулы жер.

4.      Сағасыз су болмас. Ағасыз ел болмас

5.      Бұлақ көрсең – көзін аш.

6.      Сыйлап берген су да тәтті

2-топ. Тыйым сөздер.

1.      Суға түкірме.

2.      Ағын суға кір жума.

3.      Суға дәрет сындырма.

4.      Суды бекер ағызба

3-топ. Жұмбақтар

1.      Ақ көрпесін тұйықтап, қыстай жатыр ұйықтап          (Қар)

2.      Тілі былдыр, үні сылдыр.                                              (Жаңбыр)

3.      Дәмі де жоқ, түсі де жоқ

Пайдаланбайтын кісі жоқ                                              (Су)

4.      Жазда болмайды,

Қыста болады.

Терезеге қонады,

Әсем ою ояды                                                                 (Қырау)

            Білім бекіту.

            Топтық жұмыс. Схема толтыру.

            1-топ. Судың иісін, түсін, дәмін білдеретін сөздер арқылы схеманы толтыру

Иіссіз

             Су                                   Түссіз

Мөлдір

Дәмсіз

            2-топ. Судың пішінін көрсететін тәжірибе бойынша схема толтыру

                                                    Аққыш

Су                                   Жұққыш 

                                                    Жабысқақ

3-топ. Судың табиғат пен адам үшін маңызын айту

                                                          Тазалық

Су                                          Денсаулық

                                                          Ас, тағам

                                                          Қатынас жолы

Қорытынды.

Су деген тіршіліктің қаны емес пе,

Судеген табиғаттың жаны емес пе,

Су жоқ жерде өмір жоқ ол ақиқат

Күміс су қара жердің сәні емес пе?

Үйге тапсырма.

1.      Судың қасиетін оқу және мазмұнын айту

2.      «Сусыз – тіршілік жоқ» тақырыбына эссе жазу

Бағалау.