Урок по чеченской литературе на тему: "Хьекъал долу йо1, кхелахо а" ( 3 класс)

Урокан ц1е: Хьекъал долу йо1 а,кхиэлахо а.

Урокан 1алашо:туьйранан чулацаман к1орггера маь1на довзийтар ;дика а,вон а,хьарам,хьанал,ямартло,тешнабехк бохучу дешнийн маь1нина дешархой т1екхиор;Нохчийн халкъан барта кхолларалла мехала ларар;Даймахке а,нохчийн матте а болу безам алсамбаккхар,дешархойн къамел кхиор.

Белхан г1ирсаш: киншка,карточкаш,компьютер,экран,слайдаш.

Урокан д1аяхьар.

I. Маршалла хаттар. Урокана кечам бар.

Мотиваци.(слад №4)

Шуьга ду маршала

Хьомсара дешархой

Дехийла,ирс хуьлда

Ховшалаш охьа

Могуш –маьрша шу гар-

Дийнан беркат ду.

1илмане шу кхийдар-

Мах боцу совг1ат.

II.Ц1ера болх таллар.

1.Х1ун хаьа вайна х1окху туьйранехь вийцинчу стагах лаьцна?

2.Х1ун къевсира воккхачу стага а,совдегаро а?

3.Муха йола аьлла кхиэлахочо йо1е?Д1аеша и меттиг.

III.Тобанашкахь болх байтар.(слайд №9 ,10,11,13,14)

• 1-ра тоба- Кхиэлахочо т1едиллинарг муха кхочушдина совдегаро?

• 2-г1а тоба- Уггаре ерстинарг гуьйре х1унда ю аьлла хета шуна?

• 3-г1а тоба- Хазаниг я аьлчи б1аьсте олий жоп х1унда ло йо1а. Муха кхета шу цуьнах?

4-г1а тоба- Уггар масаниг (ойла) ю х1унда аьлла? Цуьнан маь1на де.

IV. Керла тема йовзийтар.

• Хьехархочо д1айоьшу текст шера, къаьсташ, кхетош.

V. Сада1аран миноташ.(слайд №16)

VI. Тобанашкахь болх.

1-ра тоба-Кицнаш вовшах таса.

2-г1а тоба- Дешнашна синонимаш а ,антонимаш а даладе.

3-г1а тоба- Нохчийн а,оьрсийн а маттахь фразеологизмаш даладе.

4-г1а тоба-Дайна элп дилла.дешнаш оьрсийн матте даха.

VII. Урокан т1еч1аг1ъяр.

Сурт х1оттор. (сценка)

Синквейн .

1.Хьекъал.

2.Ира,йоь1ан.

3.Яхара,туьйлира,пайдаийцира.

4.Йоь1ан хьекъало толам баккху.

5.Кхетам.

VIII. Урокан жам1 дар. Рефлекси.

• Чекхъяккха предложенеш

• Суна урок………………

• Тахана суна урокехь хиира…

• Ас тахан бинчу балхана со реза………..

• Хадабе шаьш бинчу белхан мах.(вовшийн мах хадабойту)

Ц1ера болх: аг1о.82-86 еша,барта схьайийца.

Баркалла массарна а! Дела реза хуьлда!

1-ра тоба

Нийса вовшах таса кицнаш.

Коьртехь хьекъал ца хилча,……къамел доца хир ду.

Кхоччуш хьекъал долчуьнан ……цкъа а хир дац.

Ткъа шарчохь ца хилла хьекъал…..когаш къа хьоьгу.

Хьекъал долчу коьртехь,….хьекъал а лара.

Стеган хазалла ца лоруш,дикалла а….куралла хир яц.

2 г1а тоба.

Даладе:

синонимаш : антонимаш:

говр- миска-

1ахар- новкъа

Пхьор- къена-

Хьекъал- жима-

3-г1а тоба

Нохчийн а,оьрсийн а маттахь даладе фразеологизмаш.

4-г1а тоба

Дайна элп дилла.

Туь…ра, кхи…лахо, с…вдегар, хьекъ..л,з1ок…еттарг,гуь…ре,юьстах…юьйлу.

Оьрсийн матте даха дешнаш:

Пхьор- 1ахар-

Совдегар- кхиэлахо

• 1 тоба-Кхиэлахочо т1едиллинарг муха кхочушдина совдегаро?

• 2 тоба-Уггаре ерстинарг гуьйре х1унда ю аьлла хета шуна?

• 3 тоба-Хазаниг я аьлчи б1аьсте олий жоп х1унда ло йо1а.Муха кхета шу цуьнах?

4 тоба-Уггар масаниг (ойла) ю х1унда аьлла? Цуьнан маь1на де.

Алсам дешнаш х1иттаде.

Совдегар-