Чеченский язык изложени 4 класс

Изложени

4 класс

№ п/п	Тема	Дата по плану	Фактич. дата
1	Изложени «Ши йо1»	22.09
2	Изложени  « Борззий,1ахаррий»	03.12
3	Изложени «Ши накъост» (аг1о 107)	16.01
4	Изложени «Синтар» (аг1о 143)	04.03

Сочинени

4 класс

№ п/п	Тема	Дата по плану	Фактич. дата
1	Сочинени «Г1иллакх»	14.11
2	Сочинени «1а т1едеана»	20.02
3	Сочинени «Б1аьсте»	29.04

Изложени «Ши йо1»

       Ши йо1 хьуьнахкхорашбахаяхара.Тускардуьззинакхораш а баьхна,ц1ехьа йирзира и шиъ.Ц1а йог1уш ц1ерпоштнекъал сехьаяладезара церан.Д1ай-схьай хьаьжча,гуш ц1ерпошт яцара.Цундела парг1ат сехьаялаюьйлира и шиъ.

         Ц1еххьана гола тухучуметтехь ц1ерпошт гучуелира.  Ц1ерпошт  чехка йог1ура.Кхераелира ши йо1.Йоккхахерг юхаедира,ткъажимахъергнекъанадехьаиккхира.Жимахъергюхаядарнакхоьруш,йоккхахйолчомохьтуьйхира: «Юхамаяьллахь!Юхамаяьллахь!»Оцухенахь ц1ерпошт гергакхаьчнера.Ч1ог1а тата дора цо.Шегабохучухцакхеташ «Юха»-бохудош а хезна,жимахъергюхаедира.Чехкаядарнаизарельсашнаюккъеохьаюьйжира.

Машинистан таро яцара ц1ерпошт сацо.Цунделачекхъелира ц1ерпошт.

Йоккхахйолу йо1 йоьлхура.Ц1ерпоштаца боьлхурша,кхерабелла ,корех ара хьоьжура.

     Ц1ерпошт сецча,берриге а нах ц1ерпоштана к1елъяханчу йо1ана х1ун хила хьовсаохьабиссира.

Рельсашнаюккъехь 1уьллура  йо1.Ц1еххьана,корта хьала а айбина,хьалаиккхираиза.Рельсашнаюккъеохьайижинчуцунна х1умма а цахиллера.

Массарна а хазахийтира. 

Изложени  « Борззий,1ахаррий»

Шовданан т1ехь хи молушхилла 1ахар.   Т1ееанчу барзо 1ахаре шенмахка т1ера хи мийлабакъояцхьанаьлла. 1ахарна и мохкберзанбоцийлахаьара. Цунделацобарзана и мохкшенбуаьлла, жопделира.

Борзмеца яра. Цунна 1ахар баалаьара.

Амма 1ахарца бара тешаменакъостий… Кулла т1ехьа барзанатебна 1аш дара ши ж1аьла.

          -Делахь дика ду, хатта г1ур дувайшиъ,-аьлла,борз ж1аьлешна т1еозийра 1ахаро. Амма ж1аьлех б1аьрг а кхетта, борз когма-боллуедда д1яхара.

Изложени «Ши накъост»

Ши накъостхьуьнаюккъехула д1авоьдуш, царна т1е ча1оттаелира. Цхьаъведдадитта т1е велира. Важашаволччуновкъахьвисира. Кхин дан х1ума а цахилла, изалаьттаохьавуьйжира, шавелламоттийта.

Ча, т1е аяхана, цунаххьожаяхаюьйлираяяяяяяя6вукхоса а ца ло1ура.

Цуьнанюьхьаххьожа а яьхна, изавелламоьттуш, ча д1аяхара.

Мацца а, чад1аяхча, важадитта т1ера охьа а воьссина, велавелира:

-И х1ун дара, - бохурацо, хьуналере а еана,ченоаьлларг?

-Ченосоьгабохура, кхерамболчуметтехьнакъостд1а а тосушдовдуш долу адамаш вон адамашду.

Изложени «Синтар» (аг1о 143)

Берашанекъанйистестоьмийнсинтар дуьйг1ира. Стоьмийнсинтар жима дара. Синтар, денаделла, кхуьуш дара.

Цуннаюххехулавоьдушцхьа к1ант хилла. «Х1унда даьккхира аса и га? Х1умма а дац. Цхьа га бен дацараиза-м. цудиттангенашдуккха аду», - элира к1анта ша-шега.

Кхин к1ант хиллавоьдуш. Цоцхьа га кагдира. Цо а элира: «Цхьа га даьккхича х1ун дара? Цудиттандуьсушкхинадиъ га ду».

Едда йог1уш йо1 яра, буьрка а ловзош. Цуьнанбуьркакхийтирадиттанбуьххье. Бохькагбелира. Цкъахалахийтира йо1ана, т1аккха парг1атъелира: «Диттлийрдац. Юха а бербубохь».

Йоьдучугазанокевстигйиира.

Велосипеда т1ехь вог1учо велосипед товжирацунна т1е. Диттахгараделира.

Вог1уш хилла к1ант, урс а буйнахь. Цо а хадийрацхьа га, шенурсира дуй хьожуш. К1анта элира: «Дика, ирадуурс!»

Цул т1аьхьа диттдакъаделира.