»Қазақстанның Ұлы Отан соғысына қатысуы «

Сынып: 9 сынып

Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның Ұлы Отан соғысына қатысуы /1сағат/

Мақсаты:

Білімділік мақсаты: Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстанның экономикасы, майдандағы қазақстандықтардың ерлігі және олардың соғысқа қосқан үлесі жайлы түсінік беру. Ұлы Отан соғысы туралы білімдерін қосымша ізденіс жұмыстары арқылы жүйелеп бекіту.

Дамыту мақсаты: Оқушылардың саяси көзқарасын, тарихи танымдылығын, сапалық қасиетін дамыту. Тірек-сызбалар пайдалана отырып, оқушылардың нақтылы қысқа мағлұматтар беру біліктерін, уақытты тиімді пайдалана білу дағдысын дамыту. Шығармашылықпен жұмыс істеуді қалыптастыру;

Тәрбиелік мақсаты: Топпен жұмыс істей отырып, достыққа, ұжымшылдыққа тәрбиелеу. Ұлы Отан соғысы барысындағы оқиғаларды оқыта отырып, адамгершілікке, елжандылыққа, елін,  жерін сүюге, батырлардың ерлігін мәңгі есте сақтауға, үлгі етуге, отансүйгіштік-патриотизмге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Карта,тірек-сызбалар, флипчарт, бүктемелер, тест сұрақтар.

Түрі: Аралас сабақ: БиС технологиясы және Модульдік технология элементтерін қолдану арқылы

Әдісі: Топпен жұмыс (2 топ)

Барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

1) Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

2)Сынып оқушыларын түгендеу

3)Оқушылар назарын сабаққа аудару

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру: 10 минут беріледі

1- тапсырма.  Драматургия және театр өнеріне үлес қосқан қоғам қайраткерлерінің есімдерін атаңдар.

(М.Әуезов, Б.Майлин, Ғ.Мүсрепов, С.Мұқанов, Ж.Аймауытов, Е,Өмірзақов, Қ.Жандарбеков, Ә.Қашаубаев, И.Байзақов, Ж.Шанин, Ш.Айманов, С,Майқанова, К.Әділшінов, С.Телғараев, т.б.)

2-тапсырма. Мына жылдары Қазақстанда  музыка, кино өнеріне байланысты  қандай тарихи оқиғалар болды?

1922 ж.-Қарқаралыда халық әншілерінің байқауы өтті.   

1925 ж.-Парижде Дүниежүзілік қолданбалы өнер көрмесі өтті

1927 ж.-Майнда Франкфуртта Дүниежүзілік музыка көрмесі өтті.                                   

1932 ж.-А.Затаевич-этнограф,композитор Қазақстанның Халық әртісі атағы берілді.

1933 ж.-Музыкалық студия пайда болды.

1935 ж.-Қазақ мемлекеттік филармониясы құрылды.                                         1936 ж.-Мәскеуде Қазақ Кеңес әдебиеті мен өнерінің онкүндігі өтті.

1938 ж.-Қазақ ұлттық кино өнерінің алғашқы туындысы «Амангелді» көркем фильмі «Ленфильм» киностудиясында түсірілді.

3-тапсырма.

Кесте толтыру:   

 

                              

 

 

 

 

                                                     

                                                                                

 

 

 

ІІІ. Жаңа сабақ.

Мұғалім сабақты 15 минут түсіндіріп өтеді. Басты мәселелерге тоқталып кетеді.

1.     Сыныпты екі топқа бөліп, әртопқа тапсырма беріледі. Оқушыларға дайындалу үшін 10 минут уақыт беріледі.

 

А-тобының тапсырмасы: Қазақстан экономикасы неліктен соғысқа бейімдеп қайта құрды, оның маңызы неде? ( Тірек сызбалары бойынша орындайды.)

Л.Лещенко «День победы» әні орындалады

 

                                                      

	Экономиканы соғысқа бейімдеп қайта құру

 

 

                                                       

 

 

 

 

                                                              

 

220 зауыт, фабрика,цехтар,артельдер                            54 тамақ өнеркәсібі,

      Қазақстанға орналастырылды                               53 жеңіл,тоқыма өнерк.  

 (Алматы,Қарағанды,Орал,Шымкент)                          қалпына келтірілді

             (Семей,Ақтөбе,Петропавл)

 

   Қазақ КСР-і КСРО-ның аса                                  Егіс көлемі 842мың га-ға

   ірі малшаруашылық базасына айналды                                көбейді

 

 

 

 

 

 

 

 

27 әскери оқу орны                                                  2млн-нан астам адам                                     

                                                                                  әскери даярлықтан өтті

16 мың офицер

                                           

                                    1939ж.халықтың саны 6,2млн

 

                                   1 195 164 адам әскерге аттанды

 

                                         Өнеркәсіптегі жұмысқа

                                   670мың адам жұмылдырылды

 

 

 

Б-тобының тапсырмасы:   Ұлы Отан соғысында қазақстандықтардың шешуші шайқастарда көрсеткен ерліктерін сипаттаңдар.

 

 

 

 

 

 

Интернет беттерінен осы шайқастар туралы мәлімет қарауға берілген, соны айтады.

2. Әр топ өз тапсырмалары алдымен топта талқылап, содан кейін тақтаға шығып жауап береді.

ІҮ. Жаңа сабақты бекіту.

А-тобының тест сұрақтары:

1)  Қазақстанда Батыс регионнан қанша өнеркәсіп әкелінді?

А) 142             В) 100             С) 140                    Д) 50          Е) 460

2) Матросовтың ерлігін қайталаған қазақ жауынгері?

А)Қ.Сыпатаев   В)С.Баймағанбетов    С)Ж.Байзақов     Д)Л.Беда  Е)Қ.Қайсенов

3) Қазақстанда жалпы Одақтық қанша пайыз мыс қорытылды?

А) 40         В) 50               С) 60                   Д) 70                     Е) 80

4) Генерал-майор Панфилов қай дивизияны басқарды?

А) 316 атқыштар дивизиясы                       В) 73 гвардиялық дивизия                              С) 310 атқыштар дивизиясы                       Д) 75 гвардиялық дивизия                       Е) 314 атқыштар дивизиясы

5) М.Мәметова қай қала үшін шайқаста ұмытылмас ерлік жасады?

А) Мәскеу                 В) Ленинград                   С) Сталинград           Д) Курск           е) Берлин

6) Қанша қазақ жауынгері Кеңес Одағы батыры атағын алды?

А) 300                      В) 450             С) 497                      Д) 150               Е) 550

7) Ә. Абуталипов Тисса өзеніне неше рет рейс жасады?

А) 45                   В) 47                       С) 49                       Д) 50                      Е) 60

8) Қызыл алаңда Жеңіс парадына қатысқан майдангер?

А) Ж. Қалдықараев                 В) Т. Көмекпаев                   С) Е. Дәуітов                     Д) Б. Момышұлы               Е) Р. Қошқарбаев

9) Депортация жасалған халықтар кімдер?

А)орыс, украин, белорус                      В) неміс, болгар, қарашай                                    С) грузин, армян, азербайжан                Д) қытай, ұйғыр, монғол

10) ІІ Дүниежүзілік соғысы қашан аяқталды?

А) 1945 ж. 1 тамыз                       В) 1945 ж. 8 мамыр         С) 1945 ж. 2 қыркүйек                                    Д) 1945 ж. 22 маусым                    Е) 1945 ж. 9 мамыр

 

Б-тобының тест сұрақтары:

1)  1941-42 жылдары Қазақстанға қанша зауыт-фабрикалар көшірілді?

А) 220              В) 200               С) 300                 Д) 420                   Е) 460

2) Ленинград үшін шайқаста кеудесін оққа төсеген қазақ батыры кім?

А) Т. Тоқтаров         В) С. Баймағанбетов           С) Т. Бигелдинов       

Д) М. Ғабдуллин        Е) Қ. Сыпатаев

3) Қазақстандық комсомолдар атынан қанша танк жіберілді?

А) 40                     В) 45                       С) 35                   Д) 30                   Е) 50

4) Көшіріліп әкелінген зауыттар мен фабрикалар қай аймақта  орнатылды?

А)   Батыс                     В) Шығыс                             С) Солтүстік                   

 Д) Оңтүстік                Е) Орталық     

5) Ұлы Отан соғысы қай жылдары болды?

А) 1939-45 ж.ж.        В) 1941-45 ж.ж.        С) 1938-45 ж.ж.      Д) 1939-44 ж.ж.        Е) 1944-45 ж.ж.

6) «Ресей кең байтақ, шегінерге жер жоқ артымызда Мәскеу»-сөзінің авторы?

А) В. Клочков          В) В. Владимирский        С) Т. Тоқтаров     

Д)И.Панфилов                               Е) Е. Рыков

7) Генерал-майор Панфилов басқарған дивизия жасақталған қала?

А) Алматы         В) Қостанай      С) Ақмола   Д) Петропавл        Е) Қызылорда

8) Мәскеу үшін шайқаста Б. Момышұлы қандай әскери отрядты басқарды?

А) взвод         В) рота           С) батальон       Д) полк                    Е) дивизия

9) Фашистік германия жоспары бойынша Қазақстан қандай отардың құрамынаенуі керек еді?

А) Остланд     В) Мәскеу       С) Еділ-Орал      Д) Кавказ     Е) Үлкен Түркістан

10) Берлинге ту тіккен қазақ жігіті?

А)Т.Тоқтаров        В)Р.Қошқарбаев     С)М.Ғабдуллин    Д)А.Шарипов      

Е) Қ. Қайсенов      

Ү. Үйге тапсырма:

1.А-тобына "Ешкім де ешқашанда ұмытылмайды" тақырыбында презентация жасау

2.Б-тобына "Жерлестеріміздің өшпес ерлігі" туралы бүктеме қағаз жасау

3.Қосымша мәліметтер алып келу

     ҮІ. Бағалау.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сабақтың тақырыбы: Қазақстандықтардың Ұлы Отан соғысының шешуші шайқастарына қатысуы /2сағат/

Сабақтың мақсаттары:

Білімділік: Мәскеу, Ленинград, Сталинград түбінде болып өткен қанды шайқастар туралы оқушыларға толық түсінік беру. Тақырыпқа байланысты білімдерін қосымша ізденіс жұмыстары арқылы жүйелеп бекіту.

Тәрбиелік мақсаты: Топпен жұмыс істей отырып, достыққа, ұжымшылдыққа тәрбиелеу. Ұлы Отан соғысы барысындағы оқиғаларды оқыта отырып, адамгершілікке, елжандылыққа, отансүйгіштік-патриотизмге тәрбиелеу.

Дамыту мақсаты: Тірек-сызбалар пайдалана отырып, оқушылардың нақтылы қысқа мағлұматтар беру біліктерін, уақытты тиімді пайдалана білу дағдысын дамыту. Шығармашылықпен жұмыс істеуді қалыптастыру;

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап ,топпен жұмыс, жеке жұмыс түрлері.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі.

1) Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

2)Сынып оқушыларын түгендеу

3)Оқушылар назарын сабаққа аудару

   

    ІІ.Үйге тапсырма:

    А-тобына "Ешкім де ешқашанда ұмытылмайды" тақырыбында презентация      жасауға берілген болатын соны қорғау.

    Б-тобына "Жерлестеріміздің өшпес ерлігі" туралы бүктеме қағаз жасауға берілген болатын соны қорғау.

   ІІІ.Жаңа сабақ:

Сыныпты 3топқа бөліп жұмыс жасатамыз.

 Ітоп- Қазақстан, ІІтоп- Москва., ІІІтоп- Германия

1.Картамен жұмыс:

Ітоп:Қазақстандықтар Мәскеу, Ленинград үшін ұрыстарда

ІІтоп:Қазақстан-Сталинград майданының жақын тылы.

ІІІтоп:Соғыс бағыты-Батыс

Картамен жұмыс жасай отырып, қазақстандықтардың қай жерлермен жүріп өткенін айтып, сызба жасап береді.

2.Деңгейлік сұрақтарға жауап беру: Үйде қосымша мәліметтер алып келуге берілген болатын.

Ітоп:Соғыс жылдарындағы ұлтаралық қатынастар қандай дәрежеде болды?

ІІтоп:Сталинград шайқасы жайлы не айтасыңдар? Жаңа деректер болса

ІІІтоп:Майданға бүкілхалықтық көмек қандай жағдайда жүргізілді?

3.Шынығу кезеңі: Жасырынып тұрған термин сөздердің мағынасын айтады

1. Барбаросса- БАОСБАРРСА- Германия билеушілерінің жоспары

2.Конгломерат-МЕРКОНАТГЛО- әртүрлі заттардың ретсіз жинағынан құралған механикалық қосынды.(КСРО-ны көп ұлттың жасанды және тұрақсыз бірлестігі, ішкі бірліктен жұрдай этностық ұранды деп есептеді)

3.Арбайтегемайншафт-МАЙНАРТЕБАЙГЕФТША- «Ғылыми-зерттеу институты» деп атаған «Арбайтегемайншафт Түркістан» атты жоғары барлау мектебі

4.Экспансия-ПАНЭКССИЯ-басқа елдерге ықпал етуді кеңейтуге бағытталған мемлекеттік саясат.

4.Тарихи есептің шешуін тап:

1) 1075 + 842 + 16 + 8 = 1941

А)1941ж. қарашада Дубосеково түбінде нешінші атқыштар полкі шайқасты?

Б)1942ж.Қазақ КСР-нің егіс көлемі 1941жылмен салыстырғанда қанша мың гектарға көбейді?

В)1945ж.нешінші сәуірде кеңес артиллериясының қуатты үні Екінші дүниежүзілік соғыстағы ең ірі операциялардың бірі- Берлин операциясының басталғанын паш еткен күн, ол қай күн?

Г)Мәскеу түбіндегі шайқаста көрсеткен ерлігі үшін 316-атқыштар дивизиясы нешінші гвардия болып қайта құрылды?

Д) Ұлы отан соғысы қай жылы басталды?

2) 500 + 156 + 220 – 20 + 14  =   842

А)Қазақстан Сталинград облысымен неше шақырым бойына шекаралас жатқан еді?

Б)Балтық флотындағы қызыл тулы «Киров» крейсерінде ғана қанша қазақстандық жауынгерлік сапта тұрды?

В)Өнеркәсіп орындарын майданға жақын өңірлерден елдің шығыс аудандарына көшіру жүзеге асырылды, оның ішінде неше зауыт, фабрика, цехтар мен артельдер Қазақстанға орналастырылды?

Г)Дивизия комиссары, Оңтүстік-батыс майдан Әскери Кеңесінің мүшесі Е.П.Рыков басқарған 800 жауынгер 1941 жылы қай күні неміс-фашист басқыншыларымен шайқасқа түсті?

Д)Қазақстан минометшілері батылдық және ерлік көрсеткені үшін 2 027 жауынгерлік ордендер мен медальдарға, соның ішінде қанша адам              «Кореяны азат еткені үшін» медальына ие болды?

Е)1942ж.Қазақ КСР-нің егіс көлемі 1941жылмен салыстырғанда қанша мың гектарға көбейді?

5.Ой шақыру:

Ітоп: Кеңес адамдарының, түрлі ұлт өкілдерінің тығыз ынтымақтастықта болып, жауға бірлесіп соққы беруінің, отаншылдық сезімдерінің мол болуының себебі неде?

ІІтоп:Қазақстан экономикасын соғыс жағдайына көшірмесе қандай жағдай болар еді деп ойлайсыңдар?

ІІІтоп:Тылда жүрген қазақстандықтардың жағдайы (әлеуметтік жағдайы) қандай болған еді, суреттеп беріңдер?

6.Мен сізді білемін: Ұлы Отан соғысына қатысқан тұлғалар жайлы оқушылар баяндап айтады.

1.Бауыржан Момышұлы

2.Нұркен Әбдіров

3.Әлия Молдағұлова

4.Мәншүк Маметова

5.Мәлік Ғабдуллин

6.Төлеген Тоқтаров, тағы басқа

Үйге тапсырма:Ұлы Отан соғысына қатысқан ірі тұлғалар, қоғам қайраткерлері, Ұлы Отан соғының ардагерлері жайлы мәлімет жинап әкелу. Әр оқушы өзінің ауылдарындағы ардагер ата,апалары жайлы жазса тіпті жақсы деп есептеймін.

Бағалау: оқушыларға бағаларын не үшін қойылғанын түсіндіре отырып қою.