Мой радавод. Вучэбна-даследчая праца 4 клас

Аддзел  адукацыі, спорту і турызму Лельчыцкага райвыканкама

Дзяржаўная установа адукацыі “Прыбалавіцкая сярэдняя школа”

Мой радавод

Навукова – даследчая праца

                                                   Выканала

                                                                               Дзямкова Дар’я Сяргееўна,

                                                              вучаніца 4 класа

                                                  Кіраўнік:

                                                                      Дзямкова Аляксандра

                                                                                        Уладзіміраўна,

                                                                                        настаўнік пачатковых класаў

Прыбалавічы, 2016

Змест

І. Уводзіны…………………………………………………………………….  3

ІІ.  Асноўная частка

      2. 1. Крыху аб сабе………………………………………………………..  4

2. 2.  Генеалагічнае дрэва маёй сям’і……………………………………  5 – 6                                      2.3.   Паходжанне прозвішча……………………………………….…….  7

      2. 4.   Анкетаванне вучняў……………………………………………..…  8

      2. 5.   Вынікі……………………………………………………………….  9

ІІІ. Заключная частка…………………………………………………………  10

ІV. Спіс літаратуры…………………………………………………………..  11

Уводзіны

Мяне даўно цікавіць  пытанне: “Хто мае продкі?”. Вось па гэтаму я выбрала такую тэму. Я лічу, кожнаму чалавеку патрэбна ведаць хто ён і адкуль, што ўяўлялі сабой яго продкі, як жылі, чым займаліся. У цяперашні час вывучэнне свайго радаводу стала асабліва актуальным, так як многія мала што ведаюць аб сваёй сям’і.

 Мэту сваёй працы я бачу ў тым, каб лепш пазнаць свой радавод, сабраць і захаваць найбольш каштоўны матэрыял аб гісторыі маёй сям'і.

Задачы працы:

1.                 Высветліць, што такое «радавод», як ён складаецца;

2.                 Пазнаеміцца з радаводам сям'і па матчынай і бацькавай лініях;

3.                 Даведацца аб паходжанні свайго прозвішча;

4.                 Скласці наша сямейнае дрэва;

Мая праца выконвалася па напрамках, сфармуляваных у выглядзе задач даследавання. Агульная для ўсіх задача - збор інфармацыі па тэме даследавання. Вельмі важна, што акрамя традыцыйных спосабаў пошуку інфармацыі ў кнігах і інтэрнэце, атрымлівала інфармацыю ад бабуль, дзядуль, іншых сваякоў.

Метады даследавання:

1.     Гутаркі ca сваякамі;

2.     Звярнуцца да сямейнага архіва (сямейны фотаальбом);

3.      Праца з дакументамі;

4.      Пошукі інфармацыі  ў інтэрнэце;

5.      Аналіз атрыманай інфармацыі.

                                Крыху аб сабе

Жыву ў вёсцы Прыбалавічы я

Жыве тут уся мая сям’я

Тата, мама, сястра і я

Вось уся мая сям’я.

Мяне завуць Дар’я, прозвішча маё Дзямкова. Я нарадзілася  23 лістапада ў 2005 годзе. Тата завуць  Сяргей, а маму Аляксандра, сястру  Уладзіслава.

Я вельмі люблю сваю вёсачку, Радзіму.

Вучуся ў 4 класе. Люблю ўсе прадметы, але асабліва люблю матэматыку. Удзельнічаю ў школьных мерапрыемствах. У гэтым годзе ўдзельнічала ў конкурсе казак  «Выратавальнікі вачыма дзяцей». Таксама кожны год ўдзельнічаю ў рэспубліканскіх конкурсах  “Кенгуру”, “Буслік”, “Жураўлік”. Люблю чытаць казкі, вершы, апавяданні і іншыя літаратурныя выданні. Любімыя поры года ў меня зіма і лета. Зіму я люблю, таму што яна прыносіць нам шмат сюрпрызаў, новы год і, вядома ж, таямнічага Дзеда Мароза, які прыносіць нам шмат падарункаў. А лета я люблю, таму што можна купацца ў рэчцы, ездзіць у госці і многае іншае можна зрабіць летам. Мая галоўная мара - гэта скончыць школу, навучальную ўстанову і стаць доктарам. Таму што я жадаю ўсім людзям дапамагаць і рабіць для іх добрыя справы!

У нашай вёсцы прозвішча Дзямкова на сённяшні час адно.

                                            Генеалогія

Генеалогія – спецыяльная або дапаможная гістарычная дысцыпліна, якая займаецца вывучэннем і складаннем радаводаў, высвятленнем паходжання асобных родаў, сем'яў і асоб, выяўленнем іх роднасных сувязей у цесным адзінстве з устанаўленнем асноўных біяграфічных фактаў і дадзеных аб дзейнасці, сацыяльным статусе і ўласнасці.
Веданне радаводу спатрэбілася для вызначэння месца асобы на лесвіцы сацыяльнай іерархіі. Яно было таксама неабходна для спадчыннага права, прычым не толькі ў галіне атрымання ў спадчыну маёмасці, але і ўлады. Радавод - гэта паслядоўны пералік пакаленняў людзей твайго рода.
         Многія народы лічаць святым абавязкам ведаць свой радавод, як мінімум, да пятага пакалення. Так у Кітаі перад новым годам сям'я збіраецца за святочным сталом і ўспамінае продкаў аж да пятага пакалення. Народы Горнага Алтая ведаюць сваю генеалогію да сёмага пакалення.

Я склала генеалагічнае дрэва свайго роду да 5 пакалення.

Генеалагічнае дрэва маёй сям’і

                  

 

Паходжанне прозвішча

Асновай прозвішча Дзямкова паслужыла царкоўнае імя Дзяменцій. Ад лацінскага domo – «утаймоўваць». Заступнікам гэтага імя лічыўся святы пакутнік Дзяменцій, які ў ліку іншых сарака пакутнікаў Севасційскіх пацярпеў за веру Хрыстову. Пасля доўгіх пакут у марозную ноч ён быў голым пастаўлены ў пакрытае лёдам возера Севасійскае ў Арменіі, пасля чаго і памёр. Царква святкуе імяніны Дзяменція 22 сакавіка. Гэты дзень у народзе зваўся днём «Сарака пакутнікаў».

Па народных прыметах, у гэты час дзень з ноччу мераўся, зіма канчалася, а вясна пачыналася. Сорак птушак вясну неслі, а сарока цягнула ў гняздо сорак палачак. У дамах звычайна пяклі жаваранкаў і набліжалі прыход вясны «вяснянкамі».

Варта адзначыць, што прозвішча Дзямкоў з'яўляецца імем па бацьку другога парадку: Дзямкоў — сын Дзямка, унук Дзёмы. Суфікс — ка паказвае на ўкраінскае ці беларускае паходжанне прозвішча. Дзёма, з часам атрымаў прозвішча Дзямкоў.

Існуе паданне пра трох братоў. У якім расказваецца, пра тое як прозвішча Дзямкоў з’явілася ў нашым раёне.

Калісьці  даўным – даўно  прыехалі тры браты ў наш раён і пасяліліся ў вёсках Дуброва, Данілевічы і Тонеж. Іх сем’і пачалі разрастацца. Так і  пачало распаўлюджвацца прозвішча Дзямкоў па ўсім раёне.

Анкетаванне вучняў

І я вырашыла праверыць веды вучняў нашай школы па тэме “Гісторыя маёй сям'і”, што яны ведаюць пра свае карані. Для гэтага я правяла анкетаванне сярод вучняў 2-4 класаў. Было зададзена 4 пытанні.

1.     Як ты лічыш, ці  кожнаму чалавеку трэба ведаць гісторыю сваёй сям'і?

2.     Ці шмат сваякоў ты можаш назваць самастойна, без дапамогі бацькоў, бабуль і дзядуль?

3.     Што такое сямейнае дрэва?

5.                 Хацеў(ла) бы ты больш даведацца пра гісторыю сваей сям'і?

Вынікі

 Прааналізаваўшы вынікі анкетавання, я прыйшла да вывадаў, што ў большасці выпадкаў дзеці знаёмыя з гісторыяй сваёй сям'і ў першую чаргу ад бабуль і дзядуль, потым ужо ад сваіх бацькоў. Але радавод сваей сям'і практычна маюць адзінкі.

 Я вырашыла  расказаць вучням свайго класа аб чым даведалася сама, каб ім таксама стала цікава вывучаць свае карані. Перад усім класам я выступіла са сваёй працай на класнай гадзіне. Пасля майго выступлення аднакласнікі захацелі даведацца пра свой радавод больш глыбей. І я вельмі гэтаму рада. Мы дрэнна ведаем свае карані. Гэта наша бяда. Бо фамільны гонар, цікавасць да вытокаў уласнага радаводу – гэта галіны аднаго дрэва. Нельга жыць, не ведаючы сваяцтва, нельга вывучаць гісторыю Радзімы ў адрыве ад гісторыі роднага краю. Бо, вывучаючы гісторыю сваей сям'і, кожны знаёміцца, такім чынам, з гісторыяй краіны.

Я выканала ўсе задачы, пастаўленыя  мною ў пачатку даследавання:

Ø   Даведалася, што такое радавод;

Ø  склала «Генеалагічнае дрэва»;

Ø  высветліла паходжанне прозвішча.

Заключэнне

      Мы з мамай правялі вялікую працу: склалі генеалагічнае дрэва да пятага пакалення. Я думаю, гэта важна для будучых пакаленняў.

       Мне было вельмі цікава пагрузіцца ў даследаванні. Я даведалася шмат новага і пазнавальнага. Але мы будзем і далей збіраць дакументы і матэрыялы пра нашых сваякоў. Можа калі-небудзь у нас будзе свая радавод-кніга. Кожны чалавек павінен ведаць і паважаць сваіх продкаў. Мая даследчая праца дапамагла мне лепш даведацца пра свой радавод. Я зрабіла вывад, што любыя выпрабаванні і нягоды можна пераадолець. Як ні цяжка даводзілася маім родным, яны ўсё вытрымалі. Я таксама буду старацца пераадольваць усе перашкоды на сваім шляху. Кожны з маіх сваякоў ўнёс свой уклад у гісторыю краіны. Я ганаруся імі.

Спіс літаратуры

1. Как составить свою родословную. В.П. Петров, Е.В. Петрова, 2005

2. Значение-имен./происхождение-фамилии/Демков

3. Оnomastikon.ru proishogdenie-familii-demkov

4. https://www.analizfamilii.ru/Demkova/

• 1 слайд

  
  «Мой радавод»
  
  даследчая праца вучаніцы 4 класа
  Дзямковай Дар’і
  
  Кіраўнік Дзямкова Аляксандра Уладзіміраўна,
  настаўнік пачатковых класаў
  

• 2 слайд

  
  
  Адтуль вяду я свой жыццёвы след і радаслоўную пішу спачатку,
  Бо на той свет з сабою цемнік-дзед
  Забраў і герб фамільны, і пячатку.
  В. Вітка
  
  
  
  
  
  
  

• 3 слайд

  
  Актуальнасць
  
  Мяне даўно цікавіць пытанне “Хто мае продкі?”
  
  
  
  
  
  
  
  

• 4 слайд

  
  
  Мэта працы - сабраць і захаваць найбольш каштоўны матэрыял аб гісторыі маёй сям'і.
  
  Задачы працы:
  высветліць, што такое «радавод», як ён складаецца;
  пазнаёміцца з радаводам сям'і па матчынай і бацькавай лініях;
  даведацца аб паходжанні свайго прозвішча;
  скласці наша сямейнае дрэва;
  

• 5 слайд

  
  
  Метады даследавання:
  
  гутаркі ca сваякамі;
  звярнуцца да сямейнага архіва
  (сямейны фотаальбом);
  праца з дакументамі;
  пошукі інфармацыі ў інтэрнэце;
  аналіз атрыманай інфармацыі.
  

• 6 слайд

  
  
  
  
  Жыву ў вёсцы Прыбалавічы я
  Жыве тут уся мая сям’я
  Тата, мама, сястра і я
  Вось уся мая сям’я.
  
  

• 7 слайд

  
  
  Мая сям’я
  

• 8 слайд

  
  Крыху аб сабе
  
  Мяне завуць Дар’я, прозвішча маё Дзямкова.
  Я нарадзілася 23 лістапада ў 2005 годзе.
  Тата завуць Сяргей, а маму Аляксандра.
  Сястра Дямкова Уладзіслава.
  
  

• 9 слайд

  
  
  
  
  
  У нашай вёсцы прозвішча
  Дзямкова на сённяшні час адно.
  

• 10 слайд

  
  
  
  Генеалогія – навука, якая займаецца вывучэннем і складаннем радаводаў.
  
  Радавод – гэта паслядоўны пералік пакаленняў людзей твайго рода.
  
  

• 11 слайд

  
  
  Генеалагічнае дрэва
  
  
  
  
  Дзямкова Дар’я
  (23.11.2005)
  
  
  Дзямкова Уладзіслава
  (10.09.2014)
  
  Акуліч Аляксандра
  (02.10.1984)
  Акуліч Ганна
  (28.07.1961)
  Дзямкоў Сяргей
  (15.08.1979)
  
  Акуліч Уладзімір
  (02.08.1960)
  
  
  Дзямкоў Іван
  (1955-2005)
  
  Юркевіч Аляксандра
  (28. 11. 1960)
  Акуліч Матрона
  (1925-2013)
  Акуліч Фёдар
  (1920-1968)
  Раманава Алена
  (1928-1995)
  Юркевіч Уладзімір
  (1926-1985)
  
  Дзямкоў Міхаіл
  (1928 -1993)
  
  Лозка Сямён
  (1994-2012)
  Акуліч Ганна
  (28.07.1961)
  Акуліч Зінаіда
  (1901-1987)
  Акуліч Кацярына
  (1936-1998)
  Юніцкая Ева
  (1928-1995)
  Акуліч Цімафей
  

• 12 слайд

  Паходжанне прозвішча
  
  Асновай прозвішча Дзямкова паслужыла царкоўнае імя Дзяменцій. Ад лацінскага domo – «утаймоўваць». Заступнікам гэтага імя лічыўся святы пакутнік Дзяменцій, які ў ліку іншых сарака пакутнікаў Севасційскіх пацярпеў за веру Хрыстову. Пасля доўгіх пакут у марозную ноч ён быў голым пастаўлены ў пакрытае лёдам возера Севасійскае ў Арменіі, пасля чаго і памёр. Царква святкуе імяніны Дзяменція 22 сакавіка. Гэты дзень у народзе зваўся днём «Сарака пакутнікаў».
  
  
  
  

• 13 слайд

  
  
  З народнай творчасці
  
  
  
  Па народных прыметах, у гэты час дзень з ноччу мераўся, зіма канчалася, а вясна пачыналася. Сорак птушак вясну неслі, а сарока цягнула ў гняздо сорак палачак. У дамах звычайна пяклі жаваранкаў і набліжалі прыход вясны «вяснянкамі».
  
  
  
  

• 14 слайд

  Паходжанне прозвішча
  
  
  Варта адзначыць, што прозвішча Дзямкоў з'яўляецца імем па бацьку другога парадку: Дзямкоў — сын Дзямка, унук Дзёмы. Суфікс -ка паказвае на ўкраінскае ці беларускае паходжанне прозвішча. Дзёма, з часам атрымаў прозвішча Дзямкоў.
  
  
  

• 15 слайд

  
  
  Паданне
  Калісьці даўным-даўно ў наш раён прыехалі тры браты. Пасяліліся ў вёсках Данілевічы, Дуброва і Тонеж. Іх сем’і пачалі разрастацца. Так і пачало распаўсюджвацца маё прозвішча па
  ўсім раёне.
  

• 16 слайд

  
  
  
  Анкетаванне
  вучняў 2 - 4 класаў
  на тэму
  «Гісторыя маёй сям'і»
  

• 17 слайд

  
  
  
  
  1. Як ты лічыш, кожнаму чалавеку трэба ведаць гісторыю сваёй сям'і?
  
  а) так – 21 адказ
  б) не – 1 адказ
  в) не ведаю – 7 адказаў
  
  

• 18 слайд

  
  
  2. Ці шмат сваякоў ты можаш назваць самастойна, без дапамогі бацькоў, бабуль і дзядуль?
  а) усіх – 14 адказаў
  б) мала – 14 адказаў
  в) ні аднаго – 1 адказ
  

• 19 слайд

  
  
  
  3. Што такое сямейнае дрэва?
  а) не ведаю – 10 адказаў
  б) ведаю, але я не складаў(а) яго – 10 адказаў
  в) ведаю, і я складаў(а) яго – 9 адказаў
  
  

• 20 слайд

  
  
  4. Хацеў(ла) бы ты больш даведацца
  пра гісторыю сваёй сям'і?
  
  а) так – 27 адказаў
  б) не – 2 адказы
  
  

• 21 слайд

  
  
  Вынікі
  Большасць вучняў лічаць, што гісторыю сваёй сям’і ведаць трэба;
  
  Вучні знаёмыя з гісторыяй сваёй сям'і часткова; яны даведаліся яе ад бацькоў, бабуль і дзядуль.
  
  «Генеалагічнае дрэва» ёсць толькі ў некалькіх чалавек.
  
  
  

• 22 слайд

  
  
  
  Мы дрэнна ведаем свае карані. Гэта наша бяда. Нельга жыць, не ведаючы сваяцтва, нельга вывучаць гісторыю Радзімы ў адрыве ад гісторыі роднага краю. Бо, вывучаючы гісторыю сваёй сям'і, кожны знаёміцца, такім чынам, з гісторыяй краіны.
  
  

• 23 слайд

  
  
  
  Я выканала ўсе задачы ,
  пастаўленыя мною ў пачатку даследавання:
  даведалася, што такое радавод;
  склала «Генеалагічнае дрэва»;
  высветліла паходжанне прозвішча.