Разработка урока по татарскому языку на тему "Буквы к, г"

 МБГББУ «ТР Буа муниципаль районы Түбән Наратбаш төп мәктәбе»

Беренче категорияле

башлангыч сыйныфлар укытучысы

Әхмәтшина Ләйлә Сөләйман кызы

                                                                       9 октябрь, 2014 ел

Татар теле дәресе. 2 нче сыйныф

Тема: К,г хәрефләре

Максат: 1. [къ ] [гъ][к] [г] авазларының әйтелешен һәим язылышы сүздәге сузык авазларга  бәйле булуын аңлату. [къ ] [гъ] авазларының алфавитта үз хәрефләре булмавын ассызыклап күрсәтү.

2. Тартык авазлар турындагы белемнәрне ныгыту, сүз схемасы, авазлар моделе төзи белүне камилләштерү.

3.Кошларга карата сакчыл караш тәрбияләү.

Планлаштырылган нәтиҗә:

Предметлы: К,г хәрефләре кергән сүзләрне дөрес уку;

Рус теленнән кергән сүзләрдә к, г хәрефләрен дөрес әйтеп уку.

Шәхси: к, г. хәрефләрен дөрес уку  һәм язу

Регулятив: татар хәрефләрен бер-берсеннән ишетү аша аерырга өйрәтү.

 Танып-белү: к, г.   хәрефләренең үзенчәлеген белү.

Коммуникатив: әңгәмәдәшең белән эшне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.

Дәрес тибы-яңа белемнәр бирү

Укыту методлары: сөйләү, күрсәтмәлелек, проблемалы,  стимуллаштыру, тикшерү

Эш формалары: парларда эшләү.

Башка предметлар белән бәйләнеше: әйләнә-тирә дөнья, әдәби уку фәннәре белән һәм халык авыз иҗаты, туган як төбәге белән  бәйләнеш

Укыту ресурслары :1. Татар теле: 2 нче сыйныф өчен дәреслек, 1 нче кисәк, И.Х.Мияссарова, К.Ф.Фәйзрахманова. Казан: “Мәгариф- Вакыт” нәшр., 2012

2.И.Х.Мияссарова. Татар теле : 2 нче сыйныф өчен мөстәкыйль эш  дәфтәре . Казан: “Мәгариф- Вакыт” нәшр., 2012

3. Т.Р. Шакирова.Кошлар.Татарстан китап нәшрияты.2007

4.  Проектор, компьютер; 
Җиһазлау: яшелчә, җиләк- җимеш муляжлары,хайван рәсемнәре, кисмә хәрефләр,тематик рәсемнәр.

Дәрес барышы:

I.             Оештыру өлеше. Психологик уңай халәт тудыру.

-Укучылар, исәнмесез! Барыгызга да хәерле иртә телим. Кәефләрегез ничек? Әгәр кәефегез яхшы икән, иптәшләрегезгә дә бүләк итегез. Әгәр кәефегез бераз гына кырылган булса, “Мин кыенлыкларга бирешмим!” дип кулларыгызны йодрыклап, аннары бераз селкетеп алыгыз.

II.          Өй эшен тикшерү.

-Укучылар, әйдәгез, өйгә бирелгән табышмакларның җавапларын экран белән чагыштырып  карыйк әле.

1.Салават күпере.

2.Тавык

3.Слива

4.Самовар (самавыр)

 (Укучылар берәм –берәм җавапларны укый баралар).(Слайд1)

-Кемнең шушындый ук җаваплар булган иде, торып бастык.

Кемнең бер җавабы дөрес булмаган?

(Укучылар торып басалар).Әйдәгез, үзегезгә бәя куегыз.Дөрес җавап – 1бал белән бәяләнә.

(Укучылар балларын  “Банк”ка җыеп баралар, таблицага язып баралар).

III.      Актуальләштерү. Белемнәрне тигезләү.

1.Дәфтәрләргә матур язу күнегүе язу

Тугызынчы октябрь

Сыйныф эше

Кк @к кl  кк кл ак ук

2. Сүзлек диктанты язу.

Аваз, авыл, борын, вакыт, елга, ашъяулык, җавап, елга.

Дөреслеген тикшерү. Парларда тикшерү ( бер – берсенең эшен тикшерәләр). Бәяләү.

3. Авазлар моделе төзү.

                                            Авазлар.

                                       Сузык              Тартык

                                                          янгырау     саңгырау

                                                            б                     п

                                                            в                     ф    

                                                            г                     к

                                                            гъ                    къ      

                                                             д                      т

                                                             ш                     ж      

                                                              з                      с               

                                                             җ                      ч

IV.       Уку мәсьәләсе кую

-Укучылар,шушы парлы тартыклар арасыннан алвафитта булмаганыннарын  әйтәгез әле

(  гъ  къ  ). Аларны ни өчен алвафитка кертмәгәннәр соң? (Парларда киңәшү, җавапларны тыңлау). Кемнең бу авазлар турында күбрәк беләсе килә, торып басыгыз. Ә ни өчен беләсегез килә?

Физкультминутка “Шүрәле”

V.          Уку мәсьәләсен чишү.

1. Сузык авазларның тартыкларга тәэсир итүен ачыклау.

А).Тасвирлау буенча кош исемнәрен белү. Бу кош көне буе авызы белән балчык ташый.Балчык белән матур итеп оя ясый (карлыгач).

Бу кош- тынычлык билгесе булып санала(күгәрчен). (Слайд 2)

-Бу кошлар безгә ничек ярдәм итәләр, без аларга ничек ярдәм итәбез? Безнең ярдәм аларга кирәкме?

Б) Яшелчәләр турында табышмаклар .

-Җир астында җиз бүкән.Бу нәрсә икән? (бәрәңге)

-Кечкенә генә карт

Өстендә тун тугыз кат

Тунарсың да  турарсың,

Тураганда еларсың (суган)   Сүз схемасын ясау.

Җавапларны кагын бер кат укыгыз әле.(слайд 3)

-Укучылар җавапларны  укыгыз әле. Ни өчен карлыгач сүзендә [къ ] авазы калын ишетелә, ә күгәрчен сүзендә [к ] авазы нечкә ишетелә (суган, бәрәңге сүзләре дә шулай ук тикшерелә)?

Нәтиҗә:

[а  ] авазы калын әйтелеш китереп чыгара

 [ә ] авазы нечкә әйтелеш китереп чыгара

Калын  сузыклар янәшәсендә [къ ] [гъ] дип укыла.

Нечкә сузыклар янәшәсендә  [к] [г] дип укыла

2.Дәреслек буенча эш.  Кагыйдәне уку. 40 нчы күнегү. Тикшерү.Үзбәя.

3. “Тиз һәм дөрес әйт!” уены. [къ ] [гъ][к] [г] авазлары кергән сүзле җавап эзлә.

-         Сыйныфтагы укучылар исеме ( Гүзәл)

-         Көн исеме ( җомга,якшәмбе)

-         Ай исемнәре ( август, октябрь, декабрь) .Рус теленнән кергән сүзләрнең әйтелешен тикшерү

Нәтиҗә:

ТАТАР ТЕЛЕНДӘ К, Г ХӘРЕФЛӘРЕ ИКЕШӘР  АВАЗГА ТАМГА БУЛЫП ЙӨРИЛӘР [къ ] [гъ][к] [г].Туган телебезне бозмыйча сөйләшик! Авазларны дөрес әйтик!

4. Эш дәфтәрләрендә эш. 18 нче күнегү.Тикшерү .Үзбәя.

Физкультминутка “ Колын”

VI. Рефлексия.

-Нәрсә белергә теләгән идек? Белдекме? Бүгенге алган белемнәрегез кайчан кирәк булыр?

Әйдәгез, бергәләп [къ ] [гъ][к] [г] авазлары турында сөйләшкәннәрне модельләштереп карыйк.

                                                                      ,    

                                                                           [къ ] [гъ]  -а,у,ы,о

                                                                           [к] [г]- ә,ү, е, ө, и

VII  Өй эше.

Эш дәфтәре 21 нче бит, 19 нчы күнегү.Теләгән укучыларга карточка буенча бирем. Рәсемдәге сүзләргә аваз анализы ясарга.

VIII. Йомгаклау. Балларны санау. Билге кую