"Сөз-мерген" интеллектуалды ойыны презентации

                                  «Сөз-мереген» тіл-танымдық ойыны.

                                4-сынып оқушыларына арналған.

   «Сөз-мерген» тіл-танымдық ойынның мақсаты – «... Өткірдің жүзі, кестенің бізі өрнегін сендей сала алмас» деп, қуаттылығы мен нәзіктігін Абай ақын тамсана жырлаған, қазақ тілінің құдіреттілгін паш ету. Ұлттық рухани болмыстың алғашқылары болып табылатын қазақ тілінің тереңде тұнып жатқан сөз маржандарын жарқырата көрсету арқылы көрерменнің туған тілге деген сүйіспеншілігі мен құрметін, патриоттық сезімдерін ояту – бағдарламаның басты идеясы.

   Қоғамымызда болып өткен түрлі тарихи ахуалдар  негізінде белең алған ке-йінгі буын бойындағы ой және тіл жұтаңдығын ескере отырып, қолданысқа енгізу, тіл мәдениетін жетілдіріп, тіз тазалығын мен шұрайлылығына көңіл аударту. Түпкі мақсат – мемлекеттік тіл мәртебесін асқақтату.

   Ойынға қатысушылар:

   Ойынға 4 сыныптан жоғары, қазақ тілін сүйіп, ардақтайтын, кез-келген азамат қатыса алады.

   1-кезең – «Мықты болсаң, тауып көр», Тұрақты сөз тіркестерінің мағынасын табу керек. 9 тапсырма 10 ұпайдан. Берілген сөздерден тұрақ-ты сөз тіркесін құрап, мағынасын түсіндіру керек.

  2-кезең – «Жүйрік болсаң, шауып көр»,  мақал-мәтелге қаншалықты жүйрік екенін көрсетеді, 7 тапсырма. Берілген сөздерден мақал құрап мағынасын түсіндіреді.

 3-кезең – «Ойлы болсы, озып көр». Бір ғана ойыншы қалады. Ол – жеңімпаз. 3-тапсырма береді. Көнерген сөздердің мағынасын табады.

   Бағдарлама ойын түрінде өткізіледі. Әр кезең соңында ұпайы аз қатысушы шығады.

                                                         Сөз-мерген.

                                                            Слайд.

1-кезең – «Мықты болсаң, тауып көр».

Басы ауырды	Тауы шағылды
Іске аспады, беті қайтты
Қатты уайымдады

Дәрменсіз күйге түсті	Жігері құм болды
Шаршай бастады
Аяп кетті

Оң жақ	Қаға беріс
Айдалада
Шеттеу, бұрылыс, тасалау жер.

Көзі жасаурады.	Көз жасын көлдетті
Қатты терледі
Қатты жылады

Қатты таңданды.	Төбесінен жай түскендей
Найзағай жрқылдады
Ренжіді

Намаз оқыды	Иманыңды айта бер.
Құдайыңа сыйына бер
Алғыс айтты

2-кезең. «Жүйрік болсаң, шауып көр».

Мақал-мәтелге қаншалықты жүйрік екенін көрсетеді. 7 тапсырма. Берілген сөзден мақал құрап мағынасын түсіндіру. Жеке-жеке ретісен көрсетіледі.

1.Еңбек,     4.жер,      7.асық.  

2.От,            5.ат

3.Ата           6.тірлік,

3-кезең. «Ойлы болсаң, озып көр». Бір ғана ойыншы қалады. Ол – жеңімпаз. 3 тапсырма береді. Көнерген сөздердің мағынасын табады.

Күрке	Қосын
Әскер
Құрал

құрғақ	Кеуіл
Күлкі
көңіл

Бүркемеленіп, жасырынып.	жалшылап
Жылдамдатып
Ақрындады

Ұпай сандарын анықтап, жеңімпазды марапаттау.