открытый классный час на тему Мәңгүлүккә улишидиған бүйүк Ғалибийәт!

Дәрисниң мавзуси: Мәңгүлүккә улишидиған бүйүк Ғалибийәт!

Дәрисниң мәхсити:

 Оқуғучиларға уруш униң апәтлири вә униң ақивәтлири тоғрисида ян-яқлиқ билим бериш, вәтәнгә болған муһәббитини ашуруш, вәтәнпәрвәрлик  тәрбийә бериш.

Пайдиланған көрнәкликләр: рәңлик сүрәтләр, қанатлиқ сөзләр,

плакатлар, буклетлар, слайдлар, видеоматериал

Пайдиланған әдәбиятлар: гезит-журнал, интернет материаллири,  

                                       Тәрбийә саатиниң бериши:

I. Киришмә сөз

Әссаламу-әләйкүм һөрмәтлик устазлар вә оқуғучилар! Алдимизда улуқ Ғалибийәтниң 70 жиллиқ мәйрими келиватиду. Шуниңға бағлинишлиқ «Мәңгүлүккә улишидиған бүйүк Ғалибийәт!» намлиқ тәрбийә саатимизға хуш кәпсиләр!.

Көрүнүш «Бәхитлик балилиқ чағ!»

Қалди күлкә, қалди оюн, қалди той,

Мәшрәпләрниң саз-нәғмиси үзүлди.

Янди –өлкә, янди аләм, янди өй,

Жаһандики улуқ течлиқ үзүлди

Уруш апәт әйнә шундақ башлинип,

Әйнә шундақ мәшәқәтлик күн болди

Ана қалди, бала қалди, яр қалди,

Жими әркәк қан мәйданға атлинип.

Ақ биләк қиз көк төмүрни қолға алди,

Жумран гөдәк илқа бақти ат минип.

Уруш апәт әйнә шундақ башлинип,

Әйнә шундақ зулум салди дәрт келип.

Елип барғучн: 1941-жили 22-июнь күни таң сәһәр 4 тә туюқсиз Сабиқ кеңәш елигә хәлиқниң течлиқ һаятини бузуп, фашист басқунчилири бесип кирди. Хәлқимизннң әр жүрәк оғланлири, қорқумсиз жигит-қизлар, бизниң ата-бовилиримиз жәң мәйдаиниға атланди.

Көрүнүш «Урушқа атлиниш»

Хәлиқ үчүн Вәтән үчүн чоң үмүттә,

Бир тохтимай хизмәт етиш мәхсәт биздә.

Хиянәткә дүшмән әгәр баш көтәрсә,

Нахша ейтип от чачармиз керәк йәрдә.

Шерим қилич болар қиличлашсам,

Шеирим бомба болар шилтип атсам.

Шеирим қуруқ сөзлүк көрәңләргә,

Нәйзә болар тәңқит билән сирин ачсам.

Нахшам мениң дәрия болуп толқунлинар,

Шақиратсам әгәр челиш аһаңини.

Миллинларға озуқ болар чаңилдатсам,

Хәлиқләрниң көтирәңгү аһаңини.

Көз көрүп турса әгәр жүрәк соқуп,

Дүшмәнни қәдәм алға әвәтмәсмиз.

Мабада өлүп кәтсәк жәңдә жүрүп,

Дүшмәнни тутуп қалар тәнлиримиз.

Өлүм бар, амма йоқтур номус сетиш,

Биз әмәс чәйлинәр бәк азапларда.

Бәлким бар бизләрниң бу қудритимиз,

Көпләрни чулар улуқ азатларға. 

Нахша «Мән маңдим мәйданға»

Жүргүзгүчи:  

Уруш қандақ дәһшәтлик сөз. Тап- таза мөлдүр асманни қара булут қаплиди, атлиқ нахшиси қайғулуқ аһаңға, очуқ, нурлуқ күн қара түнгә айланди. Бу хәлиқ үчүн  әң еғир дәқиқиләр болди.

Көрүнүш «Жәң мәйданида»

Жүргүзгүчи:

Һәммисидин әла көргән Вәтәнни.

Қәһриманлар оққа тутуп жан - тәнни.

Мошу күнгә йетиш үчүн арқа сәп,

Ишқа салған һәммә йеши йәткәнни

 Уруш вақтида Қазақстан мәйдан арсенали болди. Арқа сәптики мамай-бовайлар, яш жуганлар вә балилар һармай-талмай, кечә-күндүз әмгәк әтти. Мәйданға Қазақстан уруш жиллири 360 миң пут ашлиқ. 640 миң тонна яңию, 1 миллион 142 миң тонна сүт. 733 миң тонна гөш. 7 миллиои рәхт билән тәминлиди. 1942 - жили Қазақстан яшлири жиққан ахчиға ясалған 45 танк мәйдан жәңчилиригә әвәтилди. Уруш жиллири Республикида 466 кәсип орунлири, 220 санаәт орунлири ғәрбий тәвәдин көчирилгән, мәйданға тинмай әмгәк қилди.

Көрүнүш «Арқа сәптә»

Кийимму йоқ, тийинму йоқ,нанму йоқ,

Ач қосақни омач билән алдидуқ.

Бирақ жиғлап әрзә қилған жанму йоқ.

Бирақ иштин мөкүп қечип қалмидуқ.

Уруш апәт әйнә шундақ башлинип,

Әйнә шундақ әмгәктин биз талмидуқ.

Ишләп жүрдуқ, қахшап жүрдуқ бирақта,

Тохтатмидуқ алға басқан қәдәмни.

Кәтмән тутуп қериндашниң орниға,

Қара йәргә соқа билән хәт яздуқ.

Дадиларға әркиләшниң орниға,

Етизларда ялғуз жүрүп өткәздуқ.

Ач-ялиңач қалсақму биз у жили,

Лекин йәрни ач – ялиңач қоймидуқ.

Жапа билән тапқан данниң һәр тели

Дүшмәнләргә оқ болсун дәп ойлидуқ.

Жиллар кәтти, жиллар кәтти кәлмәскә,

Хатирә үчүн каленьдарға из ташлап.

У жиллири өлүмгә баш әгмәскә,

Өзимизчә бизму маңдуқ йол башлап.

Еғир күнләр қалди ахир жирақта,

Қалаймиқан қилған пүткүл аләмни.

Уруш апәт әйнә шундақ башлинип,   

Әйнә шундақ қорғап қалдуқ адәмни

Жиллар кәтти, жиллар кәтти кәлмәскә,

Чоң тарихқа көп изларни қалдуруп.

Бәзиләрни турмас бәлки әсләшкә,

Бәзиләрни әсләймиз биз яндуруп.

Фашистлардин қорғап әзиз Вәтәнни,

Жәң мәйданда жүрди ака, дадилар.

Қорғаш үчүн һаят билән адәмни,

Бизму жүрдуқ тул келин вә ажизлар.

Милтиқ тутуп болмисақму жәңләрдә ,

Соқа тутуп солдат болдуқ әмгәктә.

Шу жиллири тамған һәр бир тамча қан ,

Бәхтимизниң һули болуп кәлмәктә

Раст милтиқниң аңлимидуқ үнини,

Биздин жирақ учуп жүрди әжәл-оқ,

Лекин күзниң чақмақ чаққан түнини,

Көз жуммастин туғанларда узаттуқ.

Жиллар кәтти, жиллар кәтти  кәлмәскә,

У жиллири жут чоңлири биз едуқ.

Он бир яшқа толмисақму алдимиз,

Өзимизчә тирикчилик издидуқ.

Биз у жили жиғип қойдуқ ошуқни,

Конькиларни тиқип қойдуқ торусқа.

Бәлгә илдуқ чашка билән қошуқни,

Солдат болуп кирмисәкму урушқа

         У күни 9-май еди

У күни жут өйлиригә кирмиди,

Таң атқанни, күн чиққанни билмиди.

Дадилирин күткән гөдәк балилиар,

Йолға қарап көзлирини илмиди.

Календарьда мәйрәм күни йоқ еди

Лекин жутта у күни иш тохтиди.

Яш балиларни тәбриклиди қерилар,

Қериларни яш балилар йоқлиди.

Күн чоканлар жуюветип жәйнәкни,

Қолға алди топа басқан әйнәкни.

Куфайкини йешиветип у күни.

Чашлиқ қизлар кийип чиқти көйнәкни.

Падиниму қарши алмиди момайлар,

Қийғитиду сүткә тоюп мозайлар.

Жанғиму той, малғиму той у күни,

Башланғандәк бәхит тойи шу айда.

Яңрап  кәтти нахша сазлар ахшими

Очуқ болди туғулған жут асмини

Ялғузини күткән әзиз анилар

Келәр күнниң той жабдуғин раслиди.

У күн жутта һеч бир арман йоқ еди,

Кирпиктики қайғу йеши тохтиди.

Житимларниң рисқиси дәп сақлиған,

Бовайларму қуръан қилди тохуни.

Течлиқ билән жут учарди ақ кәптәрни,

Күн тәгсиму течлиқ үчүн дәп тәгди.

Жут чоңи дәп аталған яш жигитләр

Мәктивигә илғап қойди дәптәрни

Бирақ һеч ким тилға алмас урушни

Еғир күнни әскә елип күлүшти.

Тахтуштики әң ахирқи талқанни,

Хошна-холум бир қошуқтин бөлүшти.

Бирақ һеч ким тилға алмас урушни

Еғир күнни әскә елип күлүшти.

Мәңгү турсун дәп у күни ана жут,

Течлиқ туғин давузиға илишти.

Шу улуқ күн шаһид гөргә ташланди.

Йеңиш күнгә жоза аси расланди.

Уруш қачан туғулдики ким билсун,

Амма течлиқ әшу күндин башланди.

«Йеңиш күни»

Мошу күни әлни күлкә охатқан,

Угисида тинип дүшмән оқ атқан.

Мошу күни йеңип хәлиқ достлуғи,

Течлиқ туғин биллә тутуп орнатқан.

Мошу күни кәлмисиму күткини,

Хошал қилған - уруш апәт пүткини.

Талайларниң йолға қарап тәлмүрүп.

Йеңиш болуп қайтқан изсиз жутқини.

Ач балилар жиғип қоюп дәптәрни,

Житим қалған етизлардин дан тәрди.

Мошу күнгә йетиш үчүн йәр тилғап,

Йәлкә қатмай еғир жүкни көтәрди.

Өлүм билән қатар қоюп өмрини.

Йеқинлатти улар йеңиш күнини.

Течлиқ күнни һули шундақ қурулуп,

Аңлимастин өстуқ милтиқ үнини.

Оқуғучи: 1418 күнгә созулған Улуқ Вәтән урушиға қазақстанлиқлар бешидин айиғиғичә қатнашти. Урушниң дәһшәтлиги шуни дәлилләйду:

- һәр суткида 14104 адәм

- һәр саатта 588 адәм

- һәр минутта 10 адәм қаза болуп отурған.

1,2 миллион қазақстанлиқлар мәйданда жәң қилди. 70 миңи әмгәк әскиридә болди. Кеңәш Иттипақиниң қәһримани унваниға 97 қазақстанлиқлар егә болди. Һәр бир миллион адәмгә чаққанда қазақлардин 33 батур, түркмәнләрдин 21 батур, қирғизлардин 18 батур, өзбәкләрдин 16 батур болған. Кеңәш Иттипақиниң қәһримани унвани қатарида шәриқниң қош юлтузи қазақ қизлири Мәншүк Маметова, Әлия Молдағулова бар. Шундақла:Талғат Бигелдинов, С.Луганский, Л.Беда, И.Павлов, И.Панфилов, Н.Әбдіров, Т.Тоқтаров, Р.Қошқарбаев, Қ.Қайсенов в.б. бар. Қазақстанда тәшкил қилинған 316-атқучлар (8-гвардиялик)

Дивизияси алаһидә әрлик көрсәтти, 28 Панфиловчиларниң әрлиги аләмгә паш әтти, Бауржан Момышулиниң ети ривайәткә айланди. Униңға Батур юлтузи пәқәт 1990-жилила берилди.       

Жүргүзгүчи:  

Кәтти жирақ тарих чеңи пеқирап.

Уруш салған яра дилда сақирап.

Қәдирданлар хатириси та әбәт,

Мәңгү отта көрүниду пақирап.

Бу уруш адимизатқа қанчиму пүтмәс-түгимәс дәртләр елип кәлди. Қанчиму пухралар өз женини Вәтән үчүн қурван қилди. Өз атисидин, қериндишин, сөйгән яридин айрилғанлар қанчә. Уруш алдида йеңидин аилә қуруп, сөйгән яри урушқа атлинип, уруштин кейин 40 жил күткән ана тоғрилиқ 7 «Ә» синип оқуғучилири Машрапов Азат, Нурахунова Шахнозаниң орунлишида Х.Һәмраевниң Күтүш балладисини диққитиңларға һавалә қилимиз.

«Күтүш балладиси»   

Нахша «Атамекен»

Йәкүнләш.